Βελτιωμένη, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα εμφανίζεται η επιβατική κίνηση στο ευρωπαϊκό δίκτυο αεροδρομίων τον Οκτώβριο του 2021, καθώς μειώθηκε κατά 36,7%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πριν από την πανδημία (2019), έναντι μείωσης 42,9% τον Σεπτέμβριο, με τα αεροδρόμια στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Πορτογαλία και την Ισπανία να καταγράφουν τη χαμηλότερη μείωση στην επιβατική κίνηση. Αυτό αναφέρει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Εμπορίου Αεροδρομίων, ACI Europe, στην τελευταία έκθεσή του για την εναέρια κυκλοφορία.
Οι χαμηλότερες απώλειες επιβατικής κίνησης προήλθαν κυρίως από αεροδρόμια στην περιοχή ΕΕ+ (αεροδρόμια ΕΕ, ΕΟΧ, Ελβετία και ΗΒ) και διαμορφώθηκαν στο -41,2% τον Οκτώβριο, από -48,1% τον Σεπτέμβριο. Ενώ τα αεροδρόμια στην περιοχή εκτός ΕΕ+ εξακολουθούσαν να έχουν καλύτερες επιδόσεις τον Οκτώβριο (-17,4%).
Όλες αυτές οι βελτιώσεις προήλθαν από τη διεθνή (κυρίως ενδοευρωπαϊκή) επιβατική κίνηση (-42,4% τον Οκτώβριο, από -50,2% τον Σεπτέμβριο). Αντίθετα, η επιβατική κίνηση εσωτερικού μειώθηκε ελαφρά κατά τη διάρκεια του μήνα (-18,1%), σε σύγκριση με τον προηγούμενο (-17,9%).
Μιλώντας σχετικά, ο γενικός διευθυντής του ACI Europe, Olivier Jankovec, σχολίασε: “Η σημαντική πρόοδος που σημειώθηκε στους εμβολιασμούς μεταφράστηκε σε βελτιωμένες επιδόσεις για πολλά αεροδρόμια τον Οκτώβριο. Αυτά είναι καλά νέα -και η επαναλειτουργία της υπερατλαντικής αγοράς τον Νοέμβριο απλώς ενίσχυσε τη δυναμική. Αλλά την ίδια στιγμή, αυτό δεν αποτελούσε μια ομοιόμορφη τάση. Αυτό το φθινόπωρο έδειξε ότι τα μοτίβα της ανάκαμψης της κυκλοφορίας μας διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα, ακόμη και μεταξύ των μεμονωμένων αεροδρομίων. Κυρίως, η εμφάνιση της παραλλαγής Omicron, τις τελευταίες εβδομάδες, έδειξε ότι τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο και ότι η πορεία ανάκαμψης παραμένει εύθραυστη. Η επαναφορά των ταξιδιωτικών απαγορεύσεων δεν υποστηρίζεται από τον ΠΟΥ. Χρειαζόμαστε επειγόντως να επανεξεταστούν οι απαγορεύσεις και να μάθουμε να ζούμε με τον ιό”.
Εντός της ζώνης ΕΕ+, υπήρξαν σημαντικές αποκλίσεις στις επιδόσεις των αγορών. Τα αεροδρόμια στην Ελλάδα (-16,3%), την Κύπρο (-20,5%), την Πορτογαλία (-27,4%) και την Ισπανία (-30%) σημείωσαν τη χαμηλότερη μείωση επιβατικής κίνησης, καθώς επωφελήθηκαν από τη σημαντική ζήτηση ταξιδιών αναψυχής προς το τέλος της καλοκαιρινής περιόδου, που διευκολύνθηκε από τα χαλαρά ταξιδιωτικά καθεστώτα.
Στο άλλο άκρο, τα αεροδρόμια της Φινλανδίας (-65,7%), της Τσεχικής Δημοκρατίας (-60%), του Ηνωμένου Βασιλείου (-56%) και της Σουηδίας (-53,1%) σημείωσαν τις χειρότερες επιδόσεις, όχι μόνο εντός της ζώνης ΕΕ+, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη, μαζί με το Ισραήλ (-64,3%). Αυτό αντανακλούσε, σε μεγάλο βαθμό, τους συνεχιζόμενους ή επανειλημμένους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και lockdowns.
Εκτός της ζώνης ΕΕ+, οι καλύτερες επιδόσεις σημειώθηκαν από τα αεροδρόμια της Αλβανίας (+7,1%), του Κοσσυφοπεδίου (+4,1%), της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης (-8,4%), της Ρωσίας (-10,5%) και του Ουζμπεκιστάν (-10,7%).
Αργή η αποκατάσταση στα μεγαλύτερα αεροδρόμια
Οι αυστηροί περιορισμοί για ταξίδια εκτός Ευρώπης εξακολουθούσαν να είναι ο κανόνας τον Οκτώβριο, επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό την απόδοση της κυκλοφορίας των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών αεροδρομίων στην περιοχή ΕΕ+, ιδίως των κόμβων.
Τα κορυφαία 5 ευρωπαϊκά αεροδρόμια το 2019, είδαν την επιβατική τους κίνηση να μειώνεται, κατά μέσο όρο, κατά -45,6%, με το Λονδίνο – Χίθροου (-56,5%) να έχει πληγεί περισσότερο, μαζί με το Παρίσι-CDG (-51,4%), τη Φρανκφούρτη (-47,2%) %) και Άμστερνταμ – Σίπχολ (-41,8%). Η Κωνσταντινούπολη (-29,6%) κατέγραψε πολύ χαμηλότερες απώλειες κυκλοφορίας και παρέμεινε το πιο πολυσύχναστο ευρωπαϊκό αεροδρόμιο τον Οκτώβριο, μια θέση που κατείχε τους περισσότερους από τους 12 προηγούμενους μήνες.
Το δεύτερο πιο πολυσύχναστο ευρωπαϊκό αεροδρόμιο τον Οκτώβριο ήταν η Αττάλεια (-7,2%), ακολουθούμενο από το Άμστερνταμ – Σίπχολ, τη Φρανκφούρτη και τη Μόσχα – Σερεμέτιεβο (-23,7%).
Γρήγορη ανάκαμψη για τα μικρότερα, περιφερειακά αεροδρόμια
Η σχεδόν αποκλειστική εξάρτηση των μικρών περιφερειακών αεροδρομίων από την εσωτερική και την ενδοευρωπαϊκή κίνηση τους επέτρεψε να αξιοποιήσουν σημαντικά επίπεδα περιορισμένης ζήτησης, επιτυγχάνοντας μικρότερες απώλειες κυκλοφορίας τον Οκτώβριο. Η επιβατική κίνηση στα αεροδρόμια της κατηγορίας 4 (λιγότεροι από 5 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως) μειώθηκε κατά 22,8%, ποσοστό μικρότερο από το ήμισυ της μείωσης των μεγάλων αεροδρομίων.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ορισμένα νησιωτικά αεροδρόμια που εξυπηρετούν δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς κατάφεραν να ανακάμψουν πλήρως ή και να ξεπεράσουν τα επίπεδα επιβατικής κίνησης πριν από την πανδημία: Σότσι (+70,7%), Καλβί (+33,1%), Κέρκυρα (Κέρκυρα: +12,9%), Αγάτσιο (+11,5%), Χανιά (+8%), Ρόδος (+6,7%), Πάφος (+3,1%) και Φούντσαλ (+1,4%). Ωστόσο, αυτές ήταν εξαιρέσεις. Συνολικά, υπήρχε ακραία απόκλιση στην απόδοση των μικρότερων, περιφερειακών αεροδρομίων καθώς η επιδείνωση των επιδημιολογικών καταστάσεων και οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί επηρέασαν σοβαρά τα περισσότερα αεροδρόμια που βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και στο κεντρικό/ανατολικό τμήμα της ΕΕ.
Ομοίως, η εξάρτηση δευτερευόντων αεροδρομίων που εξυπηρετούν πρωτεύουσες ή οικονομικά κέντρα από την ενδοευρωπαϊκή κίνηση και τους αερομεταφορείς χαμηλού κόστους αποδείχθηκε, επίσης, ευεργετική. Αυτό συνέβη για το αεροδρόμιο Ciampino της Ρώμης (-24,2%), σε σύγκριση με το Fiumicino (-61,2%), το οποίο επλήγη από το κλείσιμο της Alitalia. Ανάλογη ήταν και η περίπτωση του αεροδρομίου Orly στο Παρίσι (-25,6%) και του Beauvais (-16,1%), σε σύγκριση με το αεροδρόμιο Σαρλ ντε Γκωλ – CDG (-51,4%), του Μπέργκαμο (-24,2%), σε σύγκριση με το αεροδρόμιο Malpensa στο Μιλάνο (-58%) και του Σαρλερουά (-21,1%) έναντι των Βρυξελλών (-43,4%).
Όσον αφορά την εμπορευματική κίνηση, τον Οκτώβριο, ήταν αυξημένη κατά 9,7%, σε σύγκριση με πριν από την πανδημία, με τα αεροδρόμια της περιοχής ΕΕ+ (+9,1%) να αναπτύσσονται με βραδύτερο ρυθμό, σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη (+13,7%).
Οι κινήσεις αεροσκαφών τον Οκτώβριο μειώθηκαν κατά 29,8%, σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα, με έντονη αντίθεση μεταξύ των αεροδρομίων στην περιοχή ΕΕ+ (-32,1%) και εκείνων της υπόλοιπης Ευρώπης (-18,9%).
