Πραγματοποιήθηκαν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και καλεσμένων, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, τα εγκαίνια του νέου φωτισμού του ιερού του Ποσειδώνα, στο ακρωτήρι του Σουνίου.
Το Υπουργείο Πολιτισμού, το 2004, με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες, προχώρησε στον φωτισμό του ιερού του Ποσειδώνα, προσφέροντας μια νέα οπτική εμπειρία ενισχύοντας το Σούνιο, ως διεθνή προορισμό για χιλιάδες επισκέπτες. Είκοσι χρόνια μετά, η τεχνολογία έχει κάνει άλματα. Το ΥΠΠΟ, με τη γενναιόδωρη χορηγία της METLEN Energy & Metals προχώρησε στη μελέτη του νέου φωτισμού. «Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Βαγγέλης Μυτιληναίος», είπε η Υπουργός «ανταποκρίθηκε αμέσως στο αίτημά μας. Ο φωτισμός οφείλεται στη γενναιόδωρη χορηγία του».
Τον φωτισμό, που αναδεικνύει, με μοναδικό τρόπο την αρχαιολογική και αρχιτεκτονική σημασία του μνημείου, προσδίδοντάς του νέες διαστάσεις, ανέλαβε η Ελευθερία Ντεκώ με τους συνεργάτες της.
Ο χαιρετισμός του πρωθυπουργού
“Κύριε Πρόεδρε της Βουλής, κύριοι Πρέσβεις, κυρία και κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι, αγαπητέ Βαγγέλη, με συγκίνηση και μεγάλη χαρά βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας, μπροστά σε ένα από τα πιο εμβληματικά τοπόσημα της πατρίδα μας, τον Ναό του Ποσειδώνα.
Σε ένα μοναδικής ομορφιάς οικοδόμημα, το οποίο εδώ και περίπου 2.500 χρόνια παραμένει ένας διαχρονικός φάρος ιστορίας και πολιτισμού. Το Σούνιο, άλλωστε, ήταν ανέκαθεν πέρασμα από την Ασία στην Ευρώπη και μια πύλη προς την ελληνική ενδοχώρα.
Στη μυθολογία εμφανίζεται ως το σημείο όπου ο Βασιλιάς Αιγέας είδε τα μαύρα πανιά στα πλοία του Θησέα και απελπισμένος έδωσε τέλος στη ζωή του, δίνοντας έτσι για πάντα το όνομά του στο πέλαγος που απλώνεται πέρα από τα βράχια του.
Στην Οδύσσεια, πάλι, το συναντάμε ως το ιερό ακρωτήριο αλλά και ο Ηρόδοτος μας το συστήνει ως έναν ξεχωριστό τόπο γιορτής των Αθηναίων.
Στη χρυσή εποχή του Περικλή ήταν οχυρό αλλά και βάση του αθηναϊκού στόλου, εμπορικό κέντρο και μέρος λατρείας. Ενώ κατά τον 19ο αιώνα οι ευρωπαίοι περιηγητές προσκυνούσαν εδώ την κλασική Ελλάδα, με τον Λόρδο Βύρωνα, μάλιστα, να χαράσσει το όνομά του σε ένα από τα μάρμαρα. Για να ακολουθήσουν αργότερα αρχαιολόγοι που έφεραν στο φως τον ναό, κάνοντάς τον πια μέρος της συλλογικής μας μνήμης.
Αυτή την ημέρα, όμως, δεν θαυμάζουμε απλά το παρελθόν αυτού του πολύτιμου θησαυρού, γιορτάζουμε και το λαμπρό του μέλλον, που επισφραγίζει μια, εδώ και 20 χρόνια, απαραίτητη ανανέωση. Ένα σύγχρονο σύστημα φωτισμού που θα του επιτρέψει κυριολεκτικά να λάμψει ακόμα περισσότερο. Ο Ναός θα συνεχίσει έτσι να δηλώνει τους προαιώνιους δεσμούς της αττικής γης με τη θάλασσα, αλλά και να εμπνέει τον κάθε επισκέπτη του.
Πρόκειται, όπως είπε και η κα Υπουργός, για μια παρέμβαση η οποία ήταν πια επιβεβλημένη, καθώς ο νέος φωτισμός, όπως θα δούμε σύντομα, αναβαθμίζει το μνημείο, θωρακίζοντας και την ακεραιότητά του. Γιατί, όπως εξηγήθηκε από την κα Υπουργό, αναδεικνύει αυτή τη μοναδική γεωμετρία του, τον ίδιο τον περίβολο, το βραχώδες ανάγλυφο περιβάλλον του, ενώ τα παράλληλα έργα στα σημεία εισόδου και εξόδου θα επιτρέπουν πια σε όλους την ασφαλέστερη πρόσβαση.
Στο εξής, λοιπόν, θα μπορούμε να θαυμάζουμε το μεγαλείο του χώρου από κάθε γωνιά, είτε τον αντικρίζουμε από τη θάλασσα είτε από τη στεριά.
Σε ένα έργο το οποίο επιμελήθηκε η Ελευθερία Ντεκώ και η ομάδα της, με την ίδια ευαισθησία που είδαμε στην ανάλογη παρέμβαση που έκανε στον Βράχο της Ακρόπολης, ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση. Αλλά και με τον ίδιο σεβασμό στο περιβάλλον από τη φωτορύπανση στη διάρκεια της νύχτας.
Τολμώ να σκεφτώ ότι έτσι ο Ναός του Ποσειδώνα αποκτά πλέον την εμβέλεια την οποία θα είχαν οραματιστεί και οι πρόγονοί μας. Ταυτόχρονα, ωστόσο, και τις συνθήκες ώστε να εντάσσεται πια στη σύγχρονη ζωή, με εκδηλώσεις όπως η αποψινή για παράδειγμα, όπου η καλλιτεχνική δημιουργία του καιρού μας θα διασταυρώνεται με το μήνυμα της κλασικής αρχαιότητας, αλλά και τη φυσική ομορφιά της περιοχής.
Γιατί το στοίχημα του πολιτισμού δεν είναι μόνο η διατήρηση της κληρονομιάς του παρελθόντος, αλλά και η συμμετοχή της στη διαμόρφωση του παρόντος και του μέλλοντος. Αυτοί οι κίονες, άλλωστε, έχουν χαρακτηριστεί «χορδές μιας αόρατης λύρας». Αυτές οι χορδές θα ηχήσουν και πάλι σήμερα, με τον μοναδικό Σταύρο Ξαρχάκο να δίνει την πιο ιδανική συνέχεια στη μελωδία της ιστορίας.
Αξίζουν, συνεπώς, πολλά συγχαρητήρια στο Υπουργείο Πολιτισμού για την αθόρυβη αλλά και αποτελεσματική δουλειά του. Στην Εφορεία Αρχαιοτήτων για την αφοσίωση και την τεχνογνωσία της. Όμως, θερμές ευχαριστίες πρέπει να αποδώσουμε σήμερα στην εταιρεία Metlen και στον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο, τον κ. Ευάγγελο Μυτιληναίο, για τη γενναιόδωρη χορηγία σας. Είναι μια ακόμη απόδειξη ότι η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να λειτουργήσει παραγωγικά για το κοινό καλό.
Εύχομαι και άλλες τέτοιες πρωτοβουλίες να έχουμε σύντομα πολλές, στον πολιτισμό αλλά και σε κάθε τομέα όπου η κοινωνία μας έχει ανάγκη, όπως, για παράδειγμα, στην αναβάθμιση των σχολείων μας.
Νομίζω, μάλιστα, πως ο Ναός του Ποσειδώνα, φωτισμένος τώρα από τις ακτίνες του 21ου αιώνα, ένα δηλώνει: πως εμείς οι Έλληνες μπορούμε να πετύχουμε πολλά. Με μέτρο, με αυτοπεποίθηση, με τόλμη, μετουσιώνοντας αυτές τις κολώνες του χθες στα θεμέλια του αύριο.
Δικαιώνοντας παράλληλα και τον ποιητή William Falconer, που βρέθηκε εδώ τον 18ο αιώνα και έγραφε: «οι άνθρωποι αυτής της χώρας ήξεραν πώς να κατοικούν και να οριοθετούν τον κόσμο ενάντια στους βαρβάρους προς τιμήν των Θεών. Ήξεραν πώς να επαινούν ό,τι είναι αληθινά σπουδαίο και αναγνωρίζοντάς το να ιδρύουν έναν καλύτερο κόσμο».
Η Λίνα Μενδώνη
Η Λίνα Μενδώνη, στον χαιρετισμό της είπε: «Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ, εκπέμπετε το μήνυμα ότι η Ελλάδα βαδίζει σταθερά μπροστά, με όραμα αλλά και σχέδιο» καθώς «αποδίδουμε στο ελληνικό και το διεθνές κοινό, ολοκληρωμένη την φάση του προγράμματος, που αφορά στο κύριο τμήμα του ιερού και στο ναό του Ποσειδώνα. Ακολουθεί ο φωτισμός του τείχους, που προστατεύει το ακρωτήριο, από την βόρεια και ανατολική πλευρά, καθώς και του οικισμού, τον οποίο περικλείει. Ο φωτισμός του μνημείου και του άμεσου περιβάλλοντός του, χωρίς επιβλαβείς παρεμβάσεις και αλλοιώσεις της φυσιογνωμίας του, αναδεικνύει αποτελεσματικά και ομοιόμορφα τον όγκο, την πλαστικότητα και τη γεωμετρία του. Ήταν μια σύνθετη άσκηση, που απαιτούσε εξειδικευμένες μελέτες, ενώ, και, στην περίπτωση αυτή, η σύμπραξη του Δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα προσφέρει στην πατρίδα μας, σε σύντομο χρόνο, πρότυπα και καινοτόμα έργα, που συμβάλλουν στην αναβάθμιση της διεθνούς εικόνας μας».
Το ΥΠΠΟ για την προστασία, την αναστήλωση και την ανάδειξη του τεμένους του Ποσειδώνος στο Σούνιο, ενός εκ των εμβληματικότερων μνημείων των κλασικών χρόνων, αλλά και ενός εκ των πλέον αναγνωρίσιμων και δημοφιλών τουριστικών προορισμών της Αττικής και της Επικράτειας, υλοποίησε και υλοποιεί σημαντικά έργα, βελτιώνοντας παράλληλα την προσβασιμότητα, τις παρεχόμενες υπηρεσίες, τη συνολική εμπειρία των επισκεπτών. Την τρέχουσα περίοδο, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, το ΥΠΠΟ δια της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, πραγματοποιεί μια σειρά νέων παρεμβάσεων, που αναβαθμίζουν, περαιτέρω, το ιερό και τον περιβάλλοντα χώρο του, καθιστώντας τον, ακόμη πιο λειτουργικό και ελκυστικό. Η εγκατάσταση ενός νέου, σύγχρονων προδιαγραφών, φωτιστικού συστήματος κατέστη απολύτως επιβεβλημένη. Αναδεικνύει το ναό, προβάλλοντας τον περίβολο του τεμένους, όπως υψώνεται στο έντονο βραχώδες ανάγλυφο του ακρωτηρίου».
Η Υπουργός ευχαρίστησε τους πολυάριθμους συντελεστές για το άρτιο, όσο και εντυπωσιακό αποτέλεσμα, τις συναρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και ιδιαιτέρως το προσωπικό και την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, την Ελευθερία Ντεκώ και τους συνεργάτες της για τη συνολική επιτυχή υλοποίηση του σημαντικού αυτού έργου.
Η εκδήλωση της φωταγώγησης έκλεισε με τη συναυλία του διακεκριμένου Έλληνα συνθέτη Σταύρου Ξαρχάκου, ο οποίος μέσα από τις μουσικές του απέδωσε φόρο τιμής στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας. Οι μελωδίες του ταξίδεψαν από το Σούνιο σε όλον τον κόσμο μέσα από τις ερμηνείες του Δημήτρη Μπάση, της Ηρώς Σαΐα, και του Ζαχαρία Καρούνη. 
