Παραπλανητικές και ψευδείς αξιολογήσεις διαπίστωσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εθνικές αρχές προστασίας των καταναλωτών, σε πανευρωπαϊκό έλεγχο ιστότοπων σχετικά με κριτικές των καταναλωτών στο διαδίκτυο.
Υπό τον συντονισμό της Επιτροπής, οι αρχές 26 κρατών μελών, της Ισλανδίας και της Νορβηγίας έλεγξαν 223 μεγάλους ιστότοπους για παραπλανητικές αξιολογήσεις από καταναλωτές.
Οι αρχές προστασίας των καταναλωτών κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τουλάχιστον το 55% των ελεγχθέντων ιστότοπων παραβιάζουν ενδεχομένως την οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, η οποία απαιτεί να παρέχονται στους καταναλωτές αληθινές πληροφορίες, ώστε να τους επιτρέπεται να κάνουν τεκμηριωμένη επιλογή. Οι αρχές εξέφρασαν, επίσης, αμφιβολίες για ένα ακόμη ποσοστό 18%.
Σχεδόν τα δύο τρίτα των διαδικτυακών καταστημάτων, αγορών, ιστότοπων ταξιδιωτικών κρατήσεων, μηχανών αναζήτησης και ιστότοπων υπηρεσιών σύγκρισης που αναλύθηκαν, προκάλεσαν αμφιβολίες σχετικά με την αξιοπιστία των αξιολογήσεων: Σε 144 από τους 223 ιστότοπους που ελέγχθηκαν, οι αρχές δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν ότι αυτοί οι έμποροι έκαναν αρκετές προσπάθειες για να διασφαλίσουν την αυθεντικότητα των αξιολογήσεων, δηλαδή ότι δημοσιεύτηκαν από καταναλωτές που χρησιμοποίησαν πραγματικά το προϊόν ή την υπηρεσία που αξιολόγησαν.
Ο Επίτροπος Δικαιοσύνης, Didier Reynders, δήλωσε σχετικά: “Οι καταναλωτές πολύ συχνά βασίζονται σε διαδικτυακές κριτικές όταν ψωνίζουν ή κάνουν κράτηση μέσω Διαδικτύου. Δεν θέλω να εξαπατώνται οι καταναλωτές. Τουναντίον, να μπορούν να αλληλεπιδρούν σε ένα αξιόπιστο περιβάλλον. Επιμένω σε ένα συγκεκριμένο σημείο: οι διαδικτυακές επιχειρήσεις πρέπει να παρέχουν στους καταναλωτές σαφείς και ευκρινείς πληροφορίες σχετικά με την αξιοπιστία τέτοιων αξιολογήσεων. Τα σημερινά αποτελέσματα αποτελούν σαφή έκκληση για δράση. Θα διασφαλίσουμε ότι τηρείται η νομοθεσία της ΕΕ”.
Άλλα, σημαντικά ευρήματα
Από τον έλεγχο των ιστοσελίδων προέκυψαν, επίσης, τα κάτωθι:
-104 από τους 223 ιστότοπους που εξετάστηκαν δεν ενημερώνουν τους καταναλωτές για τον τρόπο συλλογής και επεξεργασίας των αξιολογήσεων. Μόνο 84 ιστότοποι καθιστούν αυτές τις πληροφορίες προσβάσιμες στους καταναλωτές στην ίδια τη σελίδα αξιολόγησης, ενώ οι υπόλοιποι τις αναφέρουν με “μικρά γράμματα”, για παράδειγμα, στους νομικούς όρους και προϋποθέσεις.
-118 ιστότοποι δεν περιείχαν πληροφορίες σχετικά με το πώς αποτρέπονται οι ψεύτικες κριτικές. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι καταναλωτές δεν έχουν τη δυνατότητα να επαληθεύσουν εάν οι κριτικές γράφτηκαν από καταναλωτές που χρησιμοποίησαν πραγματικά το προϊόν ή την υπηρεσία.
-176 από τους ιστότοπους δεν αναφέρουν ότι οι αξιολογήσεις με κίνητρα (π.χ. που προκύπτουν από χρηματική ανταμοιβή) απαγορεύονται από τις εσωτερικές πολιτικές τους ή, αν όχι, πώς διασφαλίζουν ότι επισημαίνονται ως κίνητρα.
Οι εθνικές αρχές θα επικοινωνήσουν με τους εμπλεκόμενους για να προβούν στις απαραίτητες διορθώσεις στους ιστότοπούς τους και, όπου κριθεί απαραίτητο, θα κινηθούν οι απαραίτητες διαδικασίες για την επιβολή μέτρων.
Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εργάζεται με την Ένωση για την Προστασία των Καταναλωτών (CPC) για αυτό το σημαντικό ζήτημα και θα υποστηρίζει τις εθνικές αρχές στις δράσεις επιβολής τους.
