Τη γνώμη τους για τον αντίκτυπο του Κορωνοϊού στον ελληνικό τουρισμό παραθέτουν ειδικοί του κλάδου στο νέο newsletter του HVS.
Η Ελλάδα κτυπήθηκε άσχημα από την πανδημία
Πρέπει να καταστεί σαφές ότι θα υπάρξει διαφορετικός αντίκτυπος στα ξενοδοχεία που βρίσκονται σε θέρετρα και αυτά που βρίσκονται σε πόλεις.
Ο μεγαλύτερος αντίκτυπος έγινε εμφανής στα θέρετρα, καθώς μόνο ένα μέρος των εισερχόμενων ταξιδιωτών προχώρησε σε αλλαγή της κράτησής του μεταξύ των μηνών Αύγουστος-Οκτώβριος.
Από την άλλη τα ξενοδοχεία στις πόλεις σημείωσαν μία ηπιότερη καθίζηση στις καλοκαιρινές διεργασίες τους καθώς έχουν ευέλικτες πολιτικές ακυρώσεων και αλλαγής κρατήσεων.
Οι πρόσφατες ανακοινώσεις της κυβέρνησης κάνουν αναφορά για είσοδο τουριστών από τις 15 Ιουνίου ανάλογα με τα επιδημιολογικά κριτήρια που ισχύουν στις χώρες τους ενώ θα επιτρέπονται οι πτήσεις προς την Ελλάδα από την 1η Ιουλίου.
Είναι δυνατή η λειτουργία υπό περιορισμούς;
Οι ειδικοί αναφέρονται συνεχώς στο γεγονός ότι θα χρειαστεί η ανάπτυξη και η προσαρμογή εκ μέρους του κλάδου σε ένα νέο αίσθημα ασφάλειας.
Ωστόσο, για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο χρειάζεται η συνεργασία του συνόλου των παραγόντων του ταξιδιωτικού και τουριστικού κλάδου, όπως τα ξενοδοχεία, οι αεροπορικές εταιρίες και τα ταξιδιωτικά πρακτορεία μεταξύ άλλων.
Οι Έλληνες ξενοδόχοι θεωρούν ότι στα παραπάνω θα μπορούν να ανταποκριθούν μόνο τα 4αστερα και τα 5αστερα ξενοδοχεία, ενώ τα υπόλοιπα σκέφτονται και το ενδεχόμενο να μην ανοίξουν για τη σεζόν.
Οι μεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες τονίζουν ότι είναι απαραίτητο να ελέγχεται η προσφορά δωματίων έτσι ώστε να μην ξεπερνάει τη ζήτηση των πελατών. Προς τούτο υπάρχει το ενδεχόμενο να μην ανοίξουν όλα τα ξενοδοχεία τους.
Οι επισκέπτες δε θα χρειάζεται να εξετάζονται για τον Κορωνοϊό πριν από το ταξίδι τους σύμφωνα με τις οδηγίες της κυβέρνησης, ούτε και θα χρειάζεται να μπουν σε υποχρεωτική καραντίνα. Ωστόσο, θα πραγματοποιούνται δειγματοληπτικά τεστ, όποτε κρίνεται απαραίτητο.
Μέτρα οικονομική στήριξης
Η ελληνική κυβέρνηση συμμετέχει σε ένα νέο πρόγραμμα δημιουργίας θέσεων εργασίας, το οποίο χρηματοδοτείται από το σχέδιο SURE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο διανέμει πόρους αξίας 100 δισεκατ. ευρώ. Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι η διασφάλιση του γεγονότος ότι οι εργαζόμενοι που δουλεύουν με μειωμένο ωράριο θα λαμβάνουν τον κανονικό τους μισθό, ενώ θα καλύπτεται η ασφάλισή τους.
Από κυβερνητικής πλευράς έχουν τεθεί σε εφαρμογή μέτρα φοροελάφρυνσης, μείωσης πληρωμών μισθωμάτων κατά 40% έως τον Αύγουστο και παροχή δανείων που θα τελούν υπό κρατική εγγύηση.
Ο ρόλος των τραπεζών
Ως προς τα πακέτα χρηματοδότησης οι τράπεζες θα αξιολογούν την κατάσταση του κάθε ξενοδόχου σύμφωνα με πιστοληπτική του ικανότητα και θα αποφύγουν τις τυποποιημένες λύσεις.
Ο Κορωνοϊός έχει επηρεάσει και τα υφιστάμενα δάνεια που έχουν λάβει οι ξενοδόχοι, καθώς αυτοί μπορούν να αναστείλουν τις πληρωμές των τόκων ενώ ανά περίπτωση μπορεί να εφαρμοστεί και αναχρηματοδότηση.
Οι τράπεζες δηλώνουν ότι προτιμούν να υποχωρήσουν και να κάνουν συμβιβασμούς παρά να “τραβήξουν την πρίζα” από τα καλά ξενοδοχεία. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να υπάρχει μία εταιρική δομή έτσι ώστε να υποστηρίζονται οι οικονομικές συμφωνίες μέσω της δέσμευσης ιδίων κεφαλαίων. Εν τούτοις, τα περισσότερα ξενοδοχεία αποτελούν οικογενειακές επιχειρήσεις, οι οποίες δε διαθέτουν τα απαραίτητα αποθεματικά, ώστε να ανταποκριθούν στις προϋποθέσεις των τραπεζών.
Αλλαγή των εργασιακών συνθηκών
Ο ελληνικός τουρισμός συντηρεί το 16% των συνολικών θέσεων εργασίας. Οι εργαζόμενοι του κλάδου έρχονται αντιμέτωποι με μία προβληματική κατάσταση.
Και εδώ τίθεται το ζήτημα για την ασφάλεια της υγείας από τη μία και την ανάγκη για χρήματα από την άλλη, ενώ τα ξενοδοχεία προσπαθούν να εφαρμόσουν τα κατάλληλα πρωτόκολλα ώστε να διασφαλίσουν την υγεία των εργαζομένων και των επισκεπτών τους.
Παρά τις κυβερνητικές οδηγίες για προσαρμογή των εργασιακών ωραρίων και την αναστολή των συμβάσεων μέχρι και τα τέλη Οκτωβρίου, οι ξενοδόχοι θέλουν να διατηρήσουν την ίδια οργανωτική δομή για όσο καιρό οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις θα έχουν την οικονομική δυνατότητα και θα στηρίζονται μέσω της κυβέρνησης.
Πολλά ξενοδοχεία έχουν ήδη αρχίσει να λαμβάνουν μέτρα για να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο των προτεινόμενων μέτρων υγιεινής και εκπαιδεύουν το προσωπικό τους ώστε να προσαρμοστεί σε αυτά.
Νέες ευκαιρίες
Ο ελληνικός ξενοδοχειακός κλάδος διασφαλίζει τον μαζικό τουρισμό μέσω των συμβολαίων με tour operators και η τακτική αυτή έχει αποδειχθεί αποτελεσματική καθώς το 2019 κατέφτασαν στην Ελλάδα 37 εκατ. τουρίστες (αύξηση κατά 8.4% σε ετήσιο επίπεδο σε σύγκριση με το 2012)
Υπό το πλαίσιο των νέων προκλήσεων, όπως οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και τα κλειστά σύνορα, τα ξενοδοχεία θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουν την τακτική αυτή και να στραφούν στον εσωτερικό τουρισμό. Προς τούτο το Υπουργείο Τουρισμού θα ενισχύσει το πρόγραμμα του Κοινωνικού Τουρισμού μέσω του ΟΑΕΔ.
Επιπλέον, θα δημιουργηθούν διαφημιστικές εκστρατείες για ένα δεύτερο πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού με τίτλο “Τουρισμός για όλους”, το οποίο θα ανέρχεται στα 30 εκατ. ευρώ και θα παρέχει στους Έλληνες τουρίστες ψηφιακά voucher αξιας 120 ευρώ για τουλάχιστον 4 διαμονές σε ελληνικά ξενοδοχεία. Εν κατακλείδι, οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα θα επωφεληθούν μέσω εταιρικών ταξιδιωτικών voucher αξίας 300 ευρώ.
Οι ειδικοί εκφράζουν την ανησυχία τους για τον εσωτερικό τουρισμό καθώς αυτός δεν μπορεί από μόνος του να συντηρήσει τα μεγάλα ξενοδοχεία ούτε και να αντισταθμίσει τις απώλειες που θα προκαλέσει η έλλειψη του διεθνούς τουρισμού.
Ωστόσο, μερικά ξενοδοχεία boutique δεν είναι τόσο απαισιόδοξα καθώς διαθέτουν μία βάση τοπικών τουριστών δίνοντας έμφαση στις εξατομικευμένες υπηρεσίες. Για αυτούς είναι πολύ σημαντικό να παρέχουν μεγάλες προσφορές και all-inclusive πακέτα, τα οποία θα προσελκύσουν τους Έλληνες τουρίστες μέσω των Online Travel Agencies και των στοχευμένων εκστρατειών ψηφιακού μάρκετινγκ.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από το διεθνή τουρισμό και τους tour operators επισημαίνει την ανάγκη για την ύπαρξη Οργανισμών Διαχείρισης των Προορισμών, οι οποίοι θα απευθύνονται στους εσωτερικούς και διεθνείς ταξιδιώτες.
Στα “σχοινιά” το Airbnb
Σε αντίθεση με τα ξενοδοχεία τα καταλύματα που διατίθενται μέσω του Airbnb δε διαθέτουν προσωπικό που να έχει εκπαιδευθεί στην εφαρμογή πρωτοκόλλων ασφαλείας, αλλά ούτε και υπάρχουν σχετικές ρυθμίσεις για αυτά.
Το γεγονός αυτό είναι προβληματικό στην εποχή του Κορωνοϊού, η οποία κάνει πιο αναγκαία από ποτέ την τήρηση των κατάλληλων υγειονομικών μέτρων. Το αποτέλεσμα είναι το επιχειρηματικό μοντέλο του Airbnb να κινδυνεύει.
Από το 2016 έως το 2018 τα διαθέσιμα καταλύματα του Airbnb αυξήθηκαν κατά 240% και έφτασαν τα 7 εκατ. το 2018. Ταυτόχρονα σύλλογοι του κλάδου παροτρύνουν το κράτος να παρέχει κίνητρα στους ιδιοκτήτες, ώστε να προτιμούν τη μακροπρόθεσμη ενοικίαση.
Χέρι με χέρι οι επικουρικοί πάροχοι υπηρεσιών με τα ξενοδοχεία
Οι περισσότεροι ξενοδόχοι έχουν προχωρήσει σε allotments με τους tour operators για το 2021 στις ίδιες τιμές με το 2020 με στόχο τη μεταφορά των κρατήσεων εντός του 2021 και την αποφυγή των ακυρώσεων και τη μαζική καταβολή αποζημιώσεων.
Επίσης, θα παρέχονται στους πελάτες ειδικά voucher 18μηνης διάρκειας σύμφωνα με τη νέα οδηγία του ελληνικού υπουργείου Τουρισμού.
Μέσω των παραπάνω τα ξενοδοχεία και οι tour operators θα μπορούν να αντιμετωπίσουν την αβεβαιότητα του 2021, τα ζητήματα ρευστότητας και να ενισχύσουν τους μεταξύ τους δεσμούς. Εν τούτοις, θα υπογραφούν λίγα συμβόλαια μέχρι να λήξει η “κατάσταση έκτακτης ανάγκης”.
Οι ειδικοί προβλέπουν ότι η τουριστική σεζόν του 2021 θα κινηθεί στα ίδια επίπεδα με το 2018 ανάλογα με την πορεία της έρευνας για εμβόλιο και τη θεραπεία του Κορωνοϊού.
Το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι tour operators είναι η επανέναρξη των πτήσεων από τις κύριες διεθνείς αγορές που προτιμούν την Ελλάδα για διακοπές. Λόγω της αβεβαιότητας για την επανέναρξη των πτήσεων οι tour operators είναι με δεμένα τα χέρια και στοχεύουν άλλες αγορές και τα ξενοδοχεία ετήσιας λειτουργίας.
Η επέκταση για το καλοκαίρι του 2020 φαίνεται να μην έχει νόημα και οι tour operators επιδιώκουν να αυξήσουν τη διαδικτυακή τους παρουσία και οι στρατηγικοί τους στόχοι συμπεριλαμβάνουν την άφιξη όσο το δυνατό περισσότερων τουριστών και τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την παροχή στήριξης από οικονομικούς οργανισμούς και την ΕΕ.
Τα παραπάνω συμπεράσματα προέκυψαν από συνεντεύξεις ειδικών του κλάδου, 17 Ελλήνων ξενοδόχων, 3 tour operators, 2 εταιριών διαχείρισης τοπικών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, 2 τραπεζίτες καθώς και ειδικούς από το SETE και το Marketing Greece.
