Μελέτη: “Χαμηλή επίδραση” του Τουρισμού στην διασπορά του κορονοϊού

Μικρή επίπτωση στην αύξηση των κρουσμάτων του κορονοϊού, τόσο στην Ελλάδα, όσο και παγκοσμίως, δείχνουν μελέτες επιστημόνων, με πιο πρόσφατη την προς δημοσίευση μελέτη που έχει εκπονηθεί από ομάδα λοιμωξιολόγων και ειδικών, αρκετοί εκ των οποίων συμμετέχουν στην Επιτροπή Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας.

Οι ειδικοί που υπογράφουν την μελέτη αυτή, είναι οι εξής:  Ευαγγελία Γεωργία Κωστάκη , Γεώργιος Α Παυλόπουλος , Κλειώ-Μαρία Βέρρου, Γιάννης Αμπατζιάδης – Μιχαηλίδης, Βαγγέλης Χαροκόπου, Παντελής Χατζής, Παναγιώτης Μούλος, Νικόλαος Σιαφάκας, Σπυρίδων Πουρνάρας, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, Φανή Χατζοπούλου, Δημήτριος Χατζηδημητρίου, Περικλής Παναγόπουλος, Παναγιώτα Λουρίδα,  Αικατερίνη Αργυράκη, Θεόδωρος Λύτρας , Σπύρος Σαπουνάς, Γεράσιμος Γερολυμάτος, Γεώργιος Παναγιωτακόπουλος, Παναγιώτης Πρεζεράκος, Σωτήρης Τσιόδρας, Βάνα Σύπσα, Άγγελος Χατζάκης, Κλειώ Αναστασοπούλου, Νικόλαος Σπανάκης, Αθανάσιος Τσακρής, Μελέτιος Αθανάσιος Δημόπουλος, Αναστασία Κοτανίδου, Πέτρος Σφακάκης, Γεώργιος Κόλλιας, Γκίκας Μαγιορκίνης και Δημήτριος Παρασκευής.

Πιο αναλυτικά στην υπό δημοσίευση μελέτη, αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής: “Η μελέτη μας δείχνει ότι η επίδραση των ταξιδιωτών στην τοπική μετάδοση SARS-CoV-2 στην Ελλάδα ήταν χαμηλή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Από όσα γνωρίζουμε, αυτή είναι μια από τις λίγες μοριακές επιδημιολογικές μελέτες που δείχνουν ότι η άρση των περιορισμών ταξιδιού μετά το πρώτο πανδημικό κύμα δεν συσχετίστηκε με την περαιτέρω μετάδοση που οφείλεται σε εισαγόμενες περιπτώσεις SARS-CoV-2. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στον έλεγχο ιών στα σημεία εισόδου και στα μέτρα δημόσιας υγείας που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και μετά, τα οποία βοήθησαν στον έλεγχο της εξάπλωσης ιών στην κοινότητα. Συγκεκριμένα, εκτός από λίγα νησιά (δηλαδή, Πάρος, Μύκονος), δεν εντοπίστηκαν αυξήσεις ιών κατά τη θερινή περίοδο στην Ελλάδα και ο πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής R παρέμεινε περίπου 1,1 −1,2 κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου (Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας · μη δημοσιευμένα δεδομένα)”.

Και συνεχίζει: “Τα συμπεράσματα της έρευνας συνάδουν με τα ευρήματα άλλων μελετών στην Ευρώπη και Βόρειο Αμερική.που έδειξαν αδιαμφισβήτητα ότι οι ελεγχόμενες μετακινήσεις μεταξύ χωρών συνέβαλαν στην αποφυγή της ανεξέλεγκτης διασποράς του ιού”.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα μεγάλο μέρος της έρευνας είχε επίκεντρο την Αττική όπου διαμένει το 40% του πληθυσμού της χώρας κι όπου υπάρχει μεγάλη κινητικότητα από όλες τις κύριες τουριστικές περιοχές και ως εκ τούτου η διασπορά θα ήταν εμφανής στον 3ο και τελευταίο κύκλο των ελεγχόμενων δειγμάτων.

Η δειγματοληψία περιλάμβανε τρεις χρονικές περιόδους: μεταξύ 29 Φεβρουαρίου και 31 Μαρτίου, μεταξύ 1ης Απριλίου και 30 Ιουνίου και μεταξύ 1ης Ιουλίου και 29 Σεπτεμβρίου 2020. Οι τρεις χρονικές περίοδοι καθορίστηκαν σύμφωνα με την κατάσταση των ταξιδιωτικών περιορισμών που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πανδημίας SARS-CoV-2.

Συγκεκριμένα, εφαρμόστηκαν μέτρα απαγόρευσης ταξιδίων και καραντίνας για όλους τους ταξιδιώτες στις 14 και 16 Μαρτίου αντίστοιχα, και, δεδομένης της διάρκειας της περιόδου επώασης SARS-CoV-2, η πρώτη φάση παρατάθηκε μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2020. Η δεύτερη περίοδος αντιστοιχούσε με την εφαρμογή των διεθνών ταξιδιωτικών περιορισμών, συμπεριλαμβανομένης της περιόδου καραντίνας για τα άτομα που έφτασαν, και η τρίτη αντιστοιχούσε στην περίοδο μετά την άρση των περιορισμών ταξιδιού βάσει μιας εμπεριστατωμένης αξιολόγησης κινδύνου για όλους τους διεθνείς ταξιδιώτες.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΠΡΟΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΜΕΛΕΤΗ, ΕΔΩ

Όπως αναφέρουν οι μελετητές, “Η μελέτη μας έχει αρκετούς περιορισμούς. Η δειγματοληψία μας δεν ήταν αντιπροσωπευτική και δεν πραγματοποιήθηκε σε όλη την Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά, όπως συζητήθηκε παραπάνω, η ανάλυσή μας βασίστηκε σε 389 πλήρους μήκους γονιδιώματα που συλλέχθηκαν σε διαφορετικά χρονικά σημεία από την Αττική, υποδηλώνοντας ότι τα αποτελέσματά μας αντικατοπτρίζουν ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Επιπλέον, τα δεδομένα της μελέτης μας περιελάμβαναν ένα πυκνό δείγμα διαγνωσμένων περιπτώσεων κατά την πρώτη και τη δεύτερη φάση. το ποσοστό δειγματοληψίας ήταν χαμηλότερο κατά την τρίτη περίοδο, αλλά αυτό οφειλόταν στις βελτιωμένες δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν με την πάροδο του χρόνου. Όσον αφορά τον πιθανό περιορισμό της μη δειγματοληψίας από τουριστικούς προορισμούς κατά την τρίτη φάση, εάν το SARS-CoV-2 μεταδίδεται συνεχώς από ιογενείς καταγωγές που εισήχθησαν το καλοκαίρι στην Ελλάδα, θα μπορούσαμε να τους εντοπίσουμε στους κατοίκους της Αττικής μεγάλο μέρος των οποίων επισκέπτεται πολλά διαφορετικά μέρη στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι τα εισαγόμενα κρούσματα δεν συνέβαλαν ουσιαστικά στην τοπική εξάπλωση του SARS-CoV-2 μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2020”.

Και στο Lancet

Σημαντικό να σημειωθεί ότι στο Lancet (το πιο αναγνωρισμένο επιστημονικό περιοδικό) έχει δημοσιευθεί μελέτη από τον T.W Russell, η οποία συμπεραίνει ότι από την αρχή της πανδημίας μέχρι και τον Μάιο, οι ταξιδιώτες θα είχαν συμβάλει σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10% στα κρούσματα του μήνα αυτού, αλλά μέχρι τον Σεπτέμβριο το ποσοστό αυτό είχε μειωθεί σημαντικά.

Επιπροσθέτως μελετητής στο London School of Hygiene and Tropical Diseases συνοψίζει ότι οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί δεν ήταν τόσο δικαιολογημένοι αργότερα στην πανδημία εξαιρουμένων των χωρών όπου υπήρχε βαρύ επιδημιολογικό φορτίο.

Άλλος ερευνητής (Hoffman) αναφέρει ότι χρειάζονται επιπρόσθετες μελέτες για να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα των κλειστών συνόρων, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι “υπάρχει μια καλή πιθανότητα ότι αυτά που κάνουμε να προκαλούν περισσότερο κακό παρά καλό”.

Ένα πολύ ενδιαφέρον σχετικό άρθρο που συνοψίζει διάφορες μελέτες για το θέμα, ΕΔΩ.

Ο ειδικός της ταξιδιωτικής βιομηχανίας Γιώργος Λυκαύγης, σχολιάζει σχετικά: “Η πανδημία μας τρομάζει όλους και πρέπει να αλλάξουμε συνήθειες, την καθημερινότητα μας καθώς και τον τρόπο που σκεφτόμαστε και ενεργούμε, πόσο μάλλον όσοι από εμάς ασχολούμαστε ενεργά με την τουριστική βιομηχανία.

Πρέπει την ίδια ώρα να δούμε ότι πολλοί σοβαροί επιστήμονες καθώς και έρευνες δείχνουν ότι τουρισμός μόνος του δεν έχει την ευθύνη για την διασπορά του ιού και το 2ο κύμα.

Το να επικρίνει κάποιος τον τουρισμό ότι είναι η αιτία του 2ου κύματος θα είναι λάθος αν δεν συνοδεύεται από μια έρευνα αποδεικνύοντας και στοιχειοθετώντας τα ευρήματα αυτά.

Εάν τηρούμε τα μέτρα, ακολουθούμε τα πρωτόκολλα,  εποπτεύει το κράτος την εφαρμογή τους, τότε, παράλληλα με τον εμβολιασμό καθώς και τις πρωτοβουλίες της ΕΕ δεν υπάρχει λόγος να μην έχουμε μια επιτυχημένη καλοκαιρινή περίοδο”.