Την πρόταση για την δημιουργία ενός ψηφιακού διαβατηρίου εμβολιασμού θα παρουσιάσει εντός του Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανέφερε σε σημερινή δήλωσή τηςη πρόεδρος της Κομισσιόν Ursula von der Leyen, όπως μετέδωσε το Reuters και άλλα μεγάλα διεθνή μέσα, πριν από λίγο.
Όπως είπε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής von der Leyen, απαντώντας στο ερώτημα για το πως θα είναι το ψηφιακό πράσινο διαβατήριο σε τηλεδιάσκεψη με Γερμανούς βουλευτές, “…θα υποβάλουμε νομοθετική πρόταση τον Μάρτιο με όλες τις λεπτομέρειες», συμπληρώνοντας ότι το διαβατήριο θα έχει ισχύ σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τιτίβισμα της προέδρου της Κομισσιόν: “Ευρωπαϊκή ψηφιακή πράσινη κάρτα που θα εκδίδεται σε τρεις περιπτώσεις:
-
Πιστοποιητικό εμβολιασμού
-
Αρνητικό μοριακό τεστ για όσους δεν έχουν εμβολιαστεί
-
Ανάπτυξη αντισωμάτων μετά από νόσηση”.
Η νέα αυτή εξέλιξη καταδεικνύει το επείγον της δημιουργίας του πιστοποιητικού – διαβατηρίου αυτού, καθώς η έγκριση που δόθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αφορούσε στην προετοιμασία των τεχνικών και άλλων προδιαγραφών εντός τριμήνου (στα τέλη Μαϊου), όπως ανέφερε η καγκελάριος Μέρκελ, και τώρα με την νέα πρωτοβουλία της προέδρου της Κομισιόν, η διαδικασία φαίνεται να επιταχύνεται.
Πριν από λίγο, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, μετά την άτυπη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Υγείας, σε συνέντευξή του επισήμανε ότι «για να συγκεντρώσουμε όλα αυτά τα στοιχεία, ετοιμάζουμε ένα πακέτο για υιοθέτηση στις 17 Μαρτίου με επίκεντρο τα ταξίδια και την άρση των περιορισμών. Ο στόχος είναι να καθοριστεί μια κοινή κατεύθυνση προς το ασφαλές άνοιγμα. Και επιτρέψτε μου να τονίσω και τις δύο λέξεις, καθώς θέλουμε μια συνεχή διαδικασία, που διατηρεί όλες τις προσπάθειες και τις θυσίες που έχουν γίνει μέχρι στιγμής».
«Ένα άλλο ζήτημα που έχει σχέση, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης, είναι η δυνατότητα των πιστοποιητικών εμβολιασμού ως εργαλείου για τη διαχείριση της πανδημίας» ανέφερε ο κ. Σχοινάς. Και υπογράμμισε ότι «την περασμένη εβδομάδα, υπήρξε συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για συνέχιση των εργασιών για μια κοινή προσέγγιση σχετικά με το πιστοποιητικό εμβολιασμού, η οποία απαιτεί εντατικές τεχνικές προδιαγραφές για να γίνει αυτό» και προσέθεσε ότι «πρέπει επίσης να εξετάσουμε τρόπους χρήσης ενός τέτοιου εργαλείου για τη διευκόλυνση της χαλάρωσης των περιορισμών και την αποφυγή διακρίσεων μεταξύ των πολιτών».
Ο Κ. Μητσοτάκης
Υπενθυμίζεται ότι την μεγάλη απόφαση να προχωρήσει, μέσα στο επόμενο τρίμηνο, το πιστοποιητικό εμβολιασμού, σύμφωνα με την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, που ανέλαβε την πρωτοβουλία, πήρε στις 25 Φεβρουαρίου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού στις 12 Ιανουαρίου, έγινε ευμενώς αποδεκτή από την πρώτη στιγμή από πολλές χώρες, αλλά η χθεσινή θετική εξέλιξη, αφορά κυρίως στην αλλαγή στάσης της καγκελαρίου Μέρκελ, η οποία όχι μόνο συμφώνησε στην υιοθέτηση του μέτρου, αν και ηρνείτο μέχρι χθες, αλλά την ανακοίνωσε πρώτη δηλώνοντας κιόλας: “…Οι ηγέτες έκριναν πως είναι απαραίτητο το πιστοποιητικό, καθώς και ότι θα είναι έτοιμο μέσα στους επόμενους τρεις μήνες. Όλοι συμφώνησαν πως χρειαζόμαστε ένα ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού, που θα επιτρέπει στους ανθρώπους να ταξιδεύουν στην Ευρώπη, παρά την πανδημία. Δεν είμαι προγραμματίστρια, άρα δεν μπορώ να εγγυηθώ το χρόνο που θα απαιτηθεί, έτσι όπως δεν μπορώ να εγγυηθώ την παράδοση εμβολίων. Η πολιτική εντολή είναι να έχει επιτευχθεί μέσα στους επόμενους μήνες -έχω μιλήσει για τρεις μήνες- και για αυτό πιστεύω ότι όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ εργάζονται προκειμένου να επιτευχθεί σε εύλογο χρόνο”.
Υπέρ της εισαγωγής ενιαίου ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού στην ΕΕ τάχθηκε στις 26 Φεβρουαρίου και ο Γερμανός υπουργός Υγείας Jens Spahn, επισημαίνοντας ότι η Γερμανία θα είναι έτοιμη εντός περίπου 12 εβδομάδων, καθώς το Βερολίνο διαμηνύει ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο σε βάθος χρόνου στο πιστοποιητικό. Στο πλαίσιο αυτό και ο υφυπουργός Εξωτερικών Μίχαελ Ροτ, αρμόδιος για ευρωπαϊκά ζητήματα, δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι «δεν υπάρχει διαφωνία», προσθέτοντας πως «όταν ξεκαθαριστούν τα ανοιχτά ζητήματα και εμβολιαστεί ένας ικανός αριθμός πολιτών δεν θα υπάρχει πια λόγος για περιορισμούς. Δεν τίθεται δηλαδή ζήτημα προνομιακής μεταχείρισης, μιας και εδώ έχουμε να κάνουμε με συνταγματικά κατοχυρωμένες ελευθερίες των πολιτών».
Μοναδική χώρα που εμφανίστηκε διστακτική ήταν η Γαλλία, όπου ο Εμμανουέλ Μακρόν εξέφρασε ανησυχίες για ακόμη άγνωστους παράγοντες, όπως η διάρκεια της ανοσίας του εμβολίου, η μεταδοτικότητα του ιού όσων έχουν εμβολιαστεί, καθώς και νομικά και ηθικά ζητήματα σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Ωστόσο, στη συνέντευξη Τύπου μετά τη λήξη της πρώτης μέρας της Συνόδου Κορυφής των 27 Ευρωπαίων ηγετών για την πανδημία, ο Μακρόν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός «πιστοποιητικού υγείας», η εφαρμογή του οποίου «θα θέσει πολλά τεχνικά ζητήματα από την άποψη του σεβασμού των προσωπικών δεδομένων, της οργάνωσης των ελευθεριών μας», εξήγησε ο Γάλλος πρόεδρος, προσθέτοντας ότι «θα πρέπει τώρα να προετοιμαστούμε τεχνικά, πολιτικά, νομικά». Μάλιστα προς τούτο θα υπάρξει σύσκεψη με μέλη της κυβέρνησής του την ερχόμενη εβδομάδα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να συμφωνήσουμε άμεσα γιατί αλλιώς θα το κάνει ο ιδιωτικός τομέας
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην παρέμβασή του στην πρώτη ημέρα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που είχε ως κύριο αντικείμενο τη συντονισμένη αντιμετώπιση της πανδημίας από το κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την αδειοδότηση, παραγωγή και διανομή εμβολίων, αλλά και τις μετακινήσεις, τόνισε ότι τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα πιστοποιούν την υψηλή αποτελεσματικότητα των εμβολίων.
Αναφερόμενος στην πρότασή του για θέσπιση ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι όσο νωρίτερα ληφθούν αποφάσεις τόσο καλύτερα για την ΕΕ, καθώς σε διαφορετική περίπτωση είναι αναπόφευκτο ότι ο ιδιωτικός τομέας θα προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση.
Αν δεν το πράξουμε εμείς ως ΕΕ θα το κάνει κάποιος άλλος αντί για εμάς, πιθανότατα οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ αποσαφήνισε ότι τάσσεται υπέρ της καταχώρησης όσο το δυνατόν λιγότερων προσωπικών δεδομένων από τους πολίτες.
Ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε για μια ακόμη φορά, ότι το πιστοποιητικό δεν θα ισοδυναμεί με υγειονομικό διαβατήριο, αλλά αντιθέτως θα ανοίγει μία λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας για τις μετακινήσεις, χωρίς τους περιορισμούς που προκαλούν τα διαγνωστικά τεστ και η υποχρεωτική καραντίνα. Η διευκόλυνση των μετακινήσεων δεν αφορά μόνο τις χώρες που υποδέχονται μεγάλο αριθμό τουριστών αλλά επίσης τις αερομεταφορές και τους κλάδους της φιλοξενίας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στήριξε για άλλη μία φορά την ενότητα στην εμβολιαστική στρατηγική της Ένωσης και τα αυστηρά μηνύματα που πρέπει να σταλούν στις φαρμακευτικές εταιρείες, για την τήρηση των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει σχετικά με την παραγωγή και παράδοση εμβολίων.
Υπενθυμίζεται ότι στην τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιανουάριο αρκετοί ηγέτες είχαν εμφανιστεί επιφυλακτικοί στην εισαγωγή του μέτρου, προβάλλοντας και νομικά προβλήματα. Ωστόσο στο διάστημα που μεσολάβησε πολλοί άλλαξαν στάση, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος και της έγκρισης του πιστοποιητικού εμβολιασμού χθες.
Η δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με την COVID-19 και την υγεία
Η πλήρης δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έχει ως εξής:
I. COVID-19
1. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε και να συντονίζουμε τις δράσεις μας για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των συνεπειών της. Η επιδημιολογική κατάσταση παραμένει σοβαρή και οι νέες παραλλαγές του ιού θέτουν πρόσθετες προκλήσεις. Συνεπώς, πρέπει να διατηρήσουμε τους αυστηρούς περιορισμούς και παράλληλα να εντείνουμε τις προσπάθειες για την επίσπευση της παροχής εμβολίων.
2. Προς το παρόν, τα μη αναγκαία ταξίδια πρέπει να περιοριστούν. Χαιρετίζουμε την έκδοση των δύο συστάσεων του Συμβουλίου σχετικά με τα ταξίδια εντός της ΕΕ και προς αυτή, σύμφωνα με τις οποίες μπορούν να θεσπίζονται περιορισμοί τηρουμένων των αρχών της αναλογικότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων και λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης κατάστασης των διασυνοριακών κοινοτήτων. Πρέπει να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη ροή αγαθών και υπηρεσιών εντός της ενιαίας αγοράς, μεταξύ άλλων με τη χρήση πράσινων λωρίδων.
3. Οι εμβολιασμοί έχουν ήδη αρχίσει σε όλα τα κράτη μέλη μας και η στρατηγική μας για τα εμβόλια έχει εξασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν πρόσβαση σε εμβόλια. Παρά ταύτα, πρέπει να επιταχύνουμε επειγόντως την έγκριση, την παραγωγή και τη διανομή εμβολίων καθώς και τους εμβολιασμούς. Πρέπει επίσης να ενισχύσουμε την ικανότητα επιτήρησης και ανίχνευσης, προκειμένου να εντοπίζουμε τις παραλλαγές του ιού το συντομότερο δυνατό, ώστε να περιοριστεί η διασπορά τους, όπως ορίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εκκολαπτήριο HERA: Προνοώντας μαζί έναντι της απειλής των παραλλαγών της COVID-19». Στηρίζουμε τις πρόσθετες προσπάθειες της Επιτροπής να συνεργαστεί με τη βιομηχανία και τα κράτη μέλη για την αύξηση της ικανότητας της τρέχουσας παραγωγής εμβολίων καθώς και για την προσαρμογή των εμβολίων στις νέες παραλλαγές ανάλογα με τις ανάγκες. Στηρίζουμε, επίσης, τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Επιτροπής να επιταχύνει τη διαθεσιμότητα πρώτων υλών, να διευκολύνει τις συμφωνίες μεταξύ παρασκευαστών σε όλες τις αλυσίδες εφοδιασμού και να διερευνήσει τις υφιστάμενες υποδομές ώστε να συμβάλει στην αύξηση της παραγωγής στην ΕΕ και να προαγάγει τις προσπάθειες για την έρευνα και την ανάπτυξη. Οι εταιρείες πρέπει να εγγυηθούν την προβλεψιμότητα της παραγωγής εμβολίων και να τηρήσουν τις συμβατικές προθεσμίες παράδοσης. Θα πρέπει να ενισχυθεί η διαφάνεια όσον αφορά τις συνολικές προσπάθειες.
4. Ζητούμε να συνεχιστούν οι εργασίες για μια κοινή προσέγγιση όσον αφορά τα πιστοποιητικά εμβολιασμού και θα επανέλθουμε στο ζήτημα αυτό.
5. Επαναβεβαιώνουμε την αλληλεγγύη μας προς τρίτες χώρες και υπογραμμίζουμε την αποφασιστικότητά μας να ενισχύσουμε την παγκόσμια αντίδρασή μας στην πανδημία. Παραμένουμε προσηλωμένοι στη βελτίωση της πρόσβασης σε εμβόλια για τις ομάδες προτεραιότητας στις γειτονικές μας χώρες και πέραν αυτών, επί τη βάσει κοινών αρχών, καθώς και στην υποστήριξη μιας παγκόσμιας προσέγγισης μέσω του μηχανισμού COVAX. Επικροτούμε τα πρώτα σχέδια του μηχανισμού COVAX για διανομή εμβολίων σε 92 χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Δεσμευόμαστε να συνεισφέρουμε το δίκαιο μερίδιο που αναλογεί στην ΕΕ για τη χρηματοδότηση του επιταχυντή πρόσβασης στα εργαλεία κατά της COVID-19.
6. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε εκ του σύνεγγυς τη συνολική κατάσταση και να αναλαμβάνουμε δράση ανάλογα με τις ανάγκες.
II. ΥΓΕΙΑ
7. Αν και η κρίση της νόσου COVID-19 δεν έχει ακόμη παρέλθει, είναι πλέον καιρός να αρχίσουμε να ενισχύουμε τη μελλοντική μας ανθεκτικότητα στον τομέα της υγείας.
8. Θα εργαστούμε για να βελτιώσουμε τον συντονισμό της ΕΕ, σύμφωνα με τις αρμοδιότητες της Ένωσης δυνάμει των Συνθηκών, ώστε να εξασφαλίσουμε καλύτερη πρόληψη, ετοιμότητα και ανταπόκριση σε μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας. Κατά προτεραιότητα απαιτούνται εργασίες για να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ θα έχει τα μέσα για να εξασφαλίσει αρκετά εμβόλια και κρίσιμες προμήθειες για όλα τα κράτη μέλη της, να υποστηρίξει τη συνολική διαδικασία ανάπτυξης ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων και φαρμάκων, μεταξύ άλλων επενδύοντας έγκαιρα στην παραγωγική ικανότητα, και να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα μαζικά δεδομένα και τις ψηφιακές τεχνολογίες για την ιατρική έρευνα και την υγειονομική περίθαλψη. Θα πρέπει επίσης να προχωρήσουν οι εργασίες σχετικά με τις προτάσεις για την Ένωση Υγείας και τη φαρμακευτική στρατηγική, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση σε φάρμακα σε όλα τα κράτη μέλη.
9. Καλούμε την Επιτροπή να υποβάλει, έως τον Ιούνιο του 2021, έκθεση για τα διδάγματα που έχουν μέχρι σήμερα αντληθεί από την πανδημία COVID-19. Στην έκθεση θα πρέπει επίσης να εξετάζονται η ανταλλαγή πληροφοριών, ο συντονισμός, η επικοινωνία και οι από κοινού προμήθειες καθώς και τρόποι για να εξασφαλιστεί επαρκής παραγωγική ικανότητα στην ΕΕ και να δημιουργηθούν στρατηγικά αποθέματα και, παράλληλα, να υποστηριχθούν η διαφοροποίηση και η ανθεκτικότητα των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού ιατρικών προϊόντων. Οι εργασίες αυτές θα πρέπει να συνεχιστούν κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021.
10. Η παγκόσμια πολυμερής συνεργασία είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των σημερινών και των μελλοντικών απειλών κατά της υγείας. Δεσμευόμαστε να προωθήσουμε την παγκόσμια υγειονομική ασφάλεια, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και με στόχο μια διεθνή συνθήκη για τις πανδημίες εντός του πλαισίου του Οργανισμού. Στο πλαίσιο αυτό, προσβλέπουμε στην παγκόσμια σύνοδο κορυφής της G20 με θέμα την υγεία που θα διεξαχθεί στη Ρώμη.
Πώς θα λειτουργεί το πιστοποιητικό εμβολιασμού
Σύμφωνα με τα πρώτα διαθέσιμα στοιχεία, από αναλυτικό ρεπορτάζ του in.gr, “…το πιστοποιητικό εμβολιασμού θα έχει τη μορφή QR κωδικού. Με τη σάρωση (σκανάρισμα) αυτού του κωδικού, θα αποκαλύπτονται όλες οι πληροφορίες για τον εμβολιασμό, όπως το ποιο εμβόλιο και πότε χρησιμοποιήθηκε και το αν έχουν γίνει και οι δύο δόσεις.
Το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού αναμένεται να έχει την ίδια μορφή με την εφαρμογή του «The Commons Project», που θεσπίστηκε για τα τεστ κοροναϊού. Με την εφαρμογή αυτή, αεροπορικές εταιρείες και οργανισμοί μπορούσαν να επιβεβαιώσουν ποιοι ταξιδιώτες υπεβλήθησαν σε τεστ και διαγνώστηκαν αρνητικοί.
Σύμφωνα με τους NY Times, μερικές αεροπορικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των United Airlines και JetBlue, δοκιμάζουν ήδη το «CommonPass», μια εφαρμογή διαβατηρίου υγείας από το «The Commons Project».
Η εφαρμογή επιτρέπει στους επιβάτες να ανακτούν τα αποτελέσματα από τεστ κοροναϊού από τους παρόχους υγείας τους και, στη συνέχεια, τους δίνει έναν κωδικό επιβεβαίωσης, που τους επιτρέπει να επιβιβάζονται σε ορισμένες διεθνείς πτήσεις. Με παρόμοιο τρόπο θα λειτουργεί και το σύστημα πιστοποίησης εμβολιασμού.
Ο Paul Meyer, διευθύνων σύμβουλος του «The Commons Project», δήλωσε ότι στους ανθρώπους που έχουν εμβολιαστεί μέχρι στιγμής δίνεται συχνά ένα κομμάτι χαρτί, που θυμίζει τις «παλιές κίτρινες κάρτες», ενώ το νέο σύστημα θα μπορεί να αντλήσει στοιχεία από ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία για να δημιουργήσει μια ψηφιακή κάρτα.
Δημοσίευμα των «Financial Times» αναφέρει ότι κάθε χώρα μπορεί να ορίσει τους δικούς της κανόνες όπως, για παράδειγμα, ποια εμβόλια θα αποδεχτεί. Το σύστημα θα επιφορτίζεται για την ασφαλή διατήρηση των δεδομένων και τα άτομα θα κρατήσουν το αρχείο τους σε ψηφιακό πορτοφόλι ή σε QR κώδικα, ώστε να μπορούν να ελέγχουν με ποιον τα μοιράζονται.
Σε δημοσίευμα του Bloomberg για τη στρατηγική της Κομισιόν, τονίζεται πως έχει ήδη δρομολογηθεί ο καθορισμός ενός πρωτοκόλλου για την έκδοση πιστοποιητικών εμβολιασμού. Και επισημαίνεται ότι το πρωτόκολλο για το πιστοποιητικό εμβολιασμού «μπορεί να αναγνωριστεί και να χρησιμοποιηθεί σε συστήματα υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ και θα μπορούσε να αναβαθμιστεί παγκοσμίως υπό τον συντονισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ)».
Δύο σημαντικά οφέλη
Το πιστοποιητικό εμβολιασμού, σύμφωνα με αναλυτές, θα έχει δύο σημαντικά οφέλη. Το ένα είναι ότι θα αρθούν τα μέτρα καραντίνας για τους ταξιδιώτες που θα το έχουν στην κατοχή τους, ενώ το δεύτερο είναι ότι δεν θα υφίσταται ανάγκη επίδειξης αρνητικού τεστ κοροναϊού.
Εξάλλου, η ελληνική κυβέρνηση, που ήταν από τις πρώτες χώρες που πρότειναν τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού, είχε εξαρχής διευκρινίσει ότι δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για διαβατήριο, αλλά για μια κωδικοποίηση με έναν τέτοιο τρόπο, για όλη την Ευρώπη, έτσι ώστε, όταν κάποιος μετακινείται από μια χώρα στην άλλη, αντί να έχει κάνει ένα τεστ, να δείχνει το πιστοποιητικό και να μπορεί άνετα και με λιγότερη γραφειοκρατία να μετακινείται