Η Ισπανία είχε μια επιτυχημένη χρονιά το 2017, τόσο στη γερμανική αγορά, όσο και σε ότι αφορά τους διεθνείς επισκέπτες.
Η χώρα κινήθηκε πολύ καλύτερα τα δύο τελευταία χρόνια, ύστερα από μια μικρή πτώση το 2015, όταν το ενδιαφέρον των Γερμανών τουριστών εξασθένησε ελαφρώς κατά 1,2%. Το 2017 σχεδόν 11,9 εκατομμύρια Γερμανοί επέλεξαν την Ισπανία, άνοδος 6,1% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Κοιτώντας μακροπρόθεσμα, η άνοδος αυτή αποκαλύπτει αύξηση του αριθμού επισκεπτών κατά 1/5 σε σχέση με το 2013.
Ωστόσο, αυτή η αύξηση από τη Γερμανία φαίνεται συγκρατημένη σε σύγκριση με το διεθνές επίπεδο. Συνολικά, ο αριθμός τουριστών στην Ισπανία αυξήθηκε κατά 35% σε 81,8 εκατομμύρια συγκριτικά με την ίδια χρονική περίοδο. Οι περισσότεροι Γερμανοί οργανώνουν μόνοι τους το ταξίδι τους στην Ισπανία, καθώς οι τουρίστες που επέλεξαν οργανωμένες διακοπές ήταν περισσότεροι μόνο τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο.
Η Ιταλία, ο δεύτερος κορυφαίος μεσογειακός προορισμός για τους Γερμανούς χαρακτηρίζεται ακόμη περισσότερο από τον «μεμονωμένο» τουρισμό από την Ισπανία. Η πλειονότητα από τους, όπως υπολογίζεται, 12 εκατομμύρια Γερμανούς επισκέπτες προγραμματίζει χωρίς μεσολαβητή τις διακοπές τους. Μόνο στις νότιες περιοχές της χώρας τα πακέτα διακοπών εδραιώθηκαν και κυριάρχησαν, κυρίως στο πρόγραμμα της FTI. Όμως, όχι μόνο. Η Dertour πρόσθεσε πρόσφατα 70 νέα ξενοδοχεία στο πρόγραμμά του για τη νότια Ιταλία.
Ωστόσο, ο όγκος από τη γερμανική αγορά φαίνεται να σταθεροποιήθηκε σε υψηλό επίπεδο ύστερα από την ώθηση που παρατηρήθηκε το 2016 (+7,7%). Ο συνολικός αριθμός διεθνών τουριστών αυξήθηκε έντονα το 2017 κατά 5,2%. Η ένωση της ιταλικής Ο ιταλικός τουριστικός σύλλογος Assoturismo πιστεύει ότι τα στοιχεία μπορούν να αυξηθούν ακόμη περισσότερο το 2018. Ο πρόεδρος του Assoturismo Vittorio Messina βλέπει μια περαιτέρω αύξηση κατά 5 τοις εκατό όσο το δυνατόν από τον περυσινό αριθμό περίπου 60 εκατομμυρίων διεθνών επισκεπτών. Ταυτόχρονα, ο ανώτατος αξιωματούχος προτρέπει περισσότερο τους πολιτικούς. «Χρειαζόμαστε ξανά ένα υπουργείο Τουρισμού», λέει.
Ελλάδα και Τουρκία: ευλογία για τη μία, θλίψη για την άλλη
Η επίδραση της πολιτικής στη ροή των επισκεπτών παρατηρείται με μεγάλη σαφήνεια στην ανάπτυξη του τουρισμού στην Ελλάδα και την Τουρκία. Στην Τουρκία, όπου το προϊόν διατηρεί τη μεγάλη αξία του και ελάχιστα αλλάζει, οι πολιτικές της κυβέρνησης κατηγορούνται για τη δραματική πτώση της ζήτησης. Η χώρα γνώρισε τη μεγαλύτερη πτώση το 2016, καθώς ο αριθμός των Γερμανών τουριστών μειώθηκε κατά 30% σε 3,9 εκατομμύρια. Μικρή ανάκαμψη παρατηρήθηκε το 2017, καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις των αξιωματούχων περίπου 4 εκατομμύρια επισκέπτες έφθασαν από τη Γερμανία. «Η γερμανική τουριστική βιομηχανία χρειάζεται αυτόν τον προορισμό. Με την εξαιρετική του αξία, η Τουρκία είναι ουσιαστικά αναντικατάστατη», τονίζει ο πρόεδρος της DRV, Norbert Fiebig.
Παρόλο που ο ξενοδοχειακός τομέας της Ελλάδας επλήγη από τη διεθνή πολιτική τα τελευταία χρόνια, φαίνεται να έχει επωφεληθεί ιδιαιτέρως από την απομάκρυνση των Γερμανών τουριστών από την Τουρκία. Ενώ ο αριθμός επισκεπτών μειώθηκε δραματικά κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, σήμερα οι ξενοδόχοι βλέπουν καλά στοιχεία ανάπτυξης στα βιβλία τους. Η γερμανική αγορά αυξήθηκε κατά 18% το 2017 σε σύγκριση με το 2016. Ωστόσο, οι Έλληνες ξενοδόχοι αλλά και μεγάλοι τουριστικοί πράκτορες εκμεταλλεύτηκαν τα δύσκολα χρόνια της κρίσης για να βελτιώσουν τα προϊόντα τους και να αξιοποιήσουν την αξία τους. Επιπλέον, ο αριθμός και η κλίμακα των απεργιών, που παλαιότερα ταλαιπώρησαν τη χώρα, μειώθηκαν σημαντικά από την αρχή της δεκαετίας.
Η Κροατία, η Πορτογαλία και η Βουλγαρία προχωρούν
Από καλοκαιρινός προορισμός σε προορισμός για όλο το χρόνο: αυτή είναι η πρόκληση που θέτει ο υπουργός Τουρισμού της Κροατίας, Gari Cappelli, στην τουριστική βιομηχανία. Η χώρα των ακτών της Αδριατικής έχει εξελιχθεί σε διεθνή προορισμό. Ο αριθμός των ξένων επισκεπτών αυξήθηκε κατά 43% μεταξύ 2013 και 2017 σε 16,4 εκατομμύρια, με τη Γερμανία να αποτελεί την κορυφαία «πηγή» τουριστών με περισσότερους από 2,7 εκατομμύρια τουρίστες. Περαιτέρω ανάπτυξη αναμένεται φέτος, καθώς όλοι οι μεγάλοι τουριστικοί πράκτορες έχουν επεκτείνει τα προγράμματά τους στην Κροατία. Ο υπουργός Cappelli βλέπει ήδη «τα καλά αποτελέσματα των πρώιμων αλλά και των επόμενων σεζόν» ως σημαντικό λόγο για την αύξηση αυτή. Το παγκόσμιο ενδιαφέρον για την τηλεοπτική σειρά Game of Thrones ίσως έπαιξε σημαντικό ρόλο στον τουρισμό. Τουλάχιστον, ο αριθμός των επισκεπτών στο Ντουμπρόβνικ, μέρη του οποίου συνθέτουν τη φανταστική πόλη King’s Landing στη σειρά, έχει τετραπλασιαστεί ύστερα από τη μετάδοση της σειράς φαντασίας.
Με την Πορτογαλία και τη Βουλγαρία, οι οποίες είδαν αύξηση περίπου 6% πέρυσι, δύο ακόμα ευρωπαϊκές χώρες μπορούν να θεωρηθούν μεταξύ των νικητών της τουρκικής κρίσης στη γερμανική αγορά. Η Πορτογαλία, η οποία καλωσόρισε 1,3 εκατομμύρια Γερμανούς επισκέπτες το 2017, σημείωσε συνεχή ανοδική τάση για περισσότερο από πέντε χρόνια. Αντίθετα, η Βουλγαρία έχει επανειλημμένως αντιμετωπίσει έντονες διακυμάνσεις. Πιο συγκεκριμένα, μια πτώση σχεδόν 13% τόσο το 2014 όσο και το 2015 ακολουθήθηκε από αύξηση 33% το 2016 και μέτρια αύξηση περίπου 6% το 2017. Το 2018 οι ταξιδιωτικοί πράκτορες πωλούν όλο και περισσότερο τη χώρα της Μαύρης Θάλασσας ως φθηνό οικογενειακό προορισμό. Η TUI, για παράδειγμα, αύξησε την χωρητικότητά της κατά ¼.
Οι τάσεις για τα δύο νησιωτικά κράτη της Μεσογείου, τη Μάλτα και την Κύπρο, είναι πιο δύσκολο να εκτιμηθούν. Το 2017 η Κύπρος, με 188.000 Γερμανούς επισκέπτες, βρισκόταν σχεδόν στο ίδιο επίπεδο με τη Μάλτα (193.000). Ωστόσο, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα αποτελέσματα που απέφερε ο ρόλος της Πάφου ως «Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας» και η σχετική δημοσιότητα. Φέτος, σειρά έχει η πρωτεύουσα της Μάλτας, Βαλέτα, ως πολιτιστική πρωτεύουσα.
Πόσο καιρό θα συνεχιστεί η ανοδική τάση στις χώρες της Βόρειας Αφρικής;
Υπάρχει ένας συλλογικός σκεπτικισμός όσον αφορά την επιχειρηματική δραστηριότητα των προορισμών της Βόρειας Αφρικής. Η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Τυνησία ολοκλήρωσαν το προηγούμενο έτος με σημαντική αύξηση σε ορισμένες περιπτώσεις. Η Αίγυπτος ξεπέρασε όλους τους άλλους μεγάλους προορισμούς με ρυθμό ανάπτυξης 88% σε 1,23 εκατομμύρια Γερμανούς παραθεριστές και καλωσόρισε μια ισχυρή επιστροφή. Η Τυνησία, η γενέτειρα της «Αραβικής Άνοιξης», ανακάμπτει σταδιακά. Υπήρξε αύξηση 40% σε 181.000 Γερμανούς επισκέπτες το περασμένο έτος, αλλά η χώρα απέχει πολύ από τα προηγούμενα επίπεδα, όπως του 2014, όταν την επισκέφθηκαν 425.000 Γερμανοί τουρίστες. Τουλάχιστον η TUI έχει επεκτείνει το καλοκαιρινό της πρόγραμμα με επιπλέον 25.000 θέσεις. Η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική για το Μαρόκο, το οποίο με την αύξηση του 14,5% υπερκάλυψε την ελαφρά πτώση του 2016.
