του Δημήτριου Τριανταφυλλίδη (*)
Η ευρωπαϊκή μας εμπειρία εδώ και 30 χρόνια στην ανάπτυξη τουριστικών προορισμών μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε ένα σημερινό μοντέλο διαχείρισης των χωρών και των πόλεων, αντλώντας έμπνευση από τις καλύτερες πρακτικές, που έχουμε ανακαλύψει όλα αυτά τα χρόνια.
Πράγματι, όπως και στο σκάκι, κάθε οργανισμός, όπως κάθε πιόνι πρέπει να παίζει το δικό του ρόλο, να πραγματοποιεί συγκεκριμένες δράσεις και κινήσεις, έτσι ώστε το σύνολο να οδηγεί στην επιτυχία και να μας επιτρέπει να κερδίσουμε το παιχνίδι.
Ποιος είναι ο ρόλος του Υπουργείου Τουρισμού;
Πρώτα από όλα, θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν πρέπει να έχουμε ένα ανεξάρτητο υπουργείο ή έναν υφυπουργό σε ένα υπουργείο αρμόδιο για την οικονομία ή την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, συμπεριλαμβανομένου μέρους των εξωτερικών υποθέσεων και ιδιαίτερα των πολιτών μας που ζουν στο εξωτερικό.
Οι λόγοι αυτής της ερώτησης είναι προφανείς και δεν θα τους αναλύσω περαιτέρω.
Ωστόσο, ο στόχος του είναι στρατηγικός και σαφής και όχι εμπορικός. Πρέπει να επικεντρωθεί αποκλειστικά στην οικοδόμηση ενός συνόλου αποτελεσματικών τουριστικών πολιτικών, δουλεύοντας σε τέσσερα θέματα:
- απασχόληση/εκπαίδευση,
- βιώσιμη ανάπτυξη,
- ψηφιοποίηση,
- ρύθμιση/ανταγωνιστικότητα.
Σε συνεργασία με διάφορους οργανισμούς της τουριστικής βιομηχανίας της χώρας (μέλη μιας εθνικής επιτροπής τουρισμού) πρέπει να πραγματοποιήσει εργασίες που θα οδηγήσουν στην υπογραφή συμβάσεων για τον τομέα του τουρισμού, προκειμένου να παρέχει συγκεκριμένες και προσαρμοσμένες απαντήσεις στις ανάγκες του (κάθε) τομέα.
Αυτή η επιτροπή είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο και αποτελεσματικό εργαλείο εργασίας που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την ανάγκη διαβούλευσης και να πάρει τις επείγουσες αποφάσεις σε περιόδους όπως η σημερινή υγειονομική κρίση.
Συνεργασίες με τα πανεπιστήμια και την τουριστική εκπαίδευση πιο ειδικότερα για την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρουμε στους επισκέπτες μας.
Ποιος είναι ο ρόλος ενός εθνικού οργανισμού τουρισμού;
Ένα πραγματικό σώμα δράσης, πρέπει να είναι το ένοπλο σκέλος του υπουργείου για την εφαρμογή της αναπτυξιακής στρατηγικής του brand της χώρας, παρέχοντας στους επαγγελματίες εργαλεία για τη διαχείριση των δραστηριοτήτων τους:
- ένα μηνιαίο βαρόμετρο με ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα της αγοράς (Εθνικό Παρατηρητήριο Τουρισμού )
- webinars, benchmarks, παρακολούθηση και μελέτες της αγοράς
- μία ή περισσότερες εκστρατείες επικοινωνίας γύρω από το brand Ελλάδα για την ανάπτυξη της ελκυστικότητας της χώρας, τη διεθνή φήμη της, αλλά και για την ενθάρρυνση του εγχώριου τουρισμού
- έναν εθνικό interactive χάρτη προορισμών, τόπων και τουριστικών υπηρεσιών, για την προώθηση της διαμονής στην Ελλάδα διεθνών, ευρωπαίων και τοπικών πελατών.
Καθορίζει τους κύριους στρατηγικούς άξονες και τα προϊόντα που πρέπει να αναπτυχθούν στην επικράτεια.
Στηρίζει (και οικονομικά) τις περιοχές στην αναπτυξιακή τους στρατηγική και να προωθήσει τη δημιουργία επενδυτικών σχεδίων, προκειμένου να τονώσει την προσφορά του ελληνικού τουρισμού και να αυξήσει την ποιότητά της.
Πρέπει να παρέχει στους εθνικούς εταίρους της εργαλεία για την κατανόηση της τουριστικής ζήτησης και να τους προσφέρει δράσεις μάρκετινγκ και προώθησης γύρω από τα παγκόσμια εμπορικά σήματα προορισμού, προκειμένου να ενισχυθεί η διεθνής ανάπτυξή τους.
Τέλος, είναι υπεύθυνος για τις αποστολές (κατατάξεις καταλυμάτων, εγγραφές, labels κ.λπ.) που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρονται στους επισκέπτες.
Ποιος είναι ο ρόλος των Περιφερειών;
Είναι περισσότερο ένας οργανισμός οικονομικής ανάπτυξης και συντονισμού, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης της τουριστικής βιομηχανίας στην επικράτειά της.
Αποστολή της είναι η προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής, υγειονομικής, πολιτιστικής και επιστημονικής ανάπτυξης της περιοχής, η βελτίωση της στέγασης, η αστική ανανέωση και η υποστήριξη των εκπαιδευτικών πολιτικών, καθώς και η διασφάλιση της διατήρησης της ταυτότητάς της.
Όσον αφορά τον τουρισμό, πρέπει να συμμετάσχει σε εκστρατείες για την προώθηση αυτών των τουριστικών προορισμών διεθνώς αλλά και σε εθνικό επίπεδο για μέρη που δεν επωφελούνται από τη διεθνή αύρα, διασφαλίζοντας κάποια ομογένεια βασισμένη σε μια στρατηγική « ομπρέλας ».
Καθορίζει τα προϊόντα που πρέπει να αναπτυχθούν στην περιφέρεια, όπως ο περίπατος, το ποδήλατο, scuba diving, κλπ. με βάση τα πλούτη και τις ιδιαιτερότητες της περιφέρειας. Υποστηρίζει τους επαγγελματίες στη δημιουργία επιχειρήσεων σε αυτούς τους τομείς και βοηθά στην προώθησή τους.
Ποιος είναι ο ρόλος της πόλης;
Αυτό είναι το κλειδί για την τουριστική ανάπτυξη των προορισμών της χώρας.
Προτεραιότητα της πόλης είναι η βελτίωση της φιλοξενίας του προορισμού της με την ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών του τουρισμού. Η βελτίωση της ποιότητας της φιλοξενίας και των υποδομών στοχεύει στην ανάπτυξη με βιώσιμο τρόπο του αριθμού των τουριστών που μπορεί να δεχθεί ανάλογα με τις υποδομές της.
Το challenge είναι να βελτιώσουμε την εικόνα, την ανταγωνιστικότητα και την ελκυστικότητα των προορισμών μας.
Η εργασία της εικόνας της φιλοξενίας γίνεται έτσι ένα σημαντικό και κεντρικό θέμα για τις τουριστικές πόλεις: η μέτρηση και ο έλεγχος της εικόνας του τόπου πρέπει να τοποθετηθεί πολύ ψηλά στην ιεραρχία των ανησυχιών των τουριστικών φορέων. Σε ένα πλαίσιο παγκόσμιου ανταγωνισμού, το να είσαι σε θέση να δημιουργήσεις μια καλή εικόνα έχει γίνει μια πρόκληση επιβίωσης για τουριστικούς προορισμούς.
Πράγματι, η εικόνα του προορισμού διαδραματίζει καίριο ρόλο στη λήψη αποφάσεων του μελλοντικού ταξιδιώτη. Επηρεάζει την αντίληψη, την προτίμηση και την επιλογή ενός προορισμού. Η επίδρασή της διαρκεί επίσης κατά τη διάρκεια της επίσκεψης (ευχαρίστηση, ικανοποίηση) και μετά την επίσκεψη (από στόμα σε στόμα, σύσταση, πρόθεση επιστροφής).
Ανταγωνίζεται άμεσα με άλλες πόλεις στο έδαφός της αλλά και στη διεθνή σκηνή και μόνο σε συνεννόηση με τους επαγγελματίες που είναι παρόντες στο έδαφός της καθορίζει το brand της σύμφωνα με τις διαφορές και τις αξίες της, στήνει μοντέρνες εκστρατείες επικοινωνίας και προώθησης. Αλλά προωθεί επίσης τα πλούτη της (πολιτιστικά, γαστρονομικά, φυσικά, κ.λπ.) μέσω φυσικής παρουσίας στο έδαφός της με τα γραφεία τουρισμού και πληροφοριών.
Ποιος είναι ο ρόλος των άλλων φορέων και επιχειρήσεων του Τουρισμού;
Οι οργανισμοί και οι κύριοι κλάδοι ασχολούνται με την επίλυση των προβλημάτων των κλάδων τους μέσα από την εθνική επιτροπή τουρισμού : Εμπορικό Επιμελητήριο, Βιομηχανικό Επιμελητήριο, Βιοτεχνικό Επιμελητήριο, Επιμελητήριο Γεωργίας, Ένωση Εργοδοτών, Ένωση Ξενοδόχων, Ένωση Εστιατορίων, καφετεριών και μπαρ είναι αυτοί που βρίσκουμε σε όλη την Ευρώπη.
Έχουν μια παρέμβαση από πάνω προς τα κάτω και το αντίστροφο, εμπλουτίζουν την στρατηγική σκέψη του Υπουργείου από τη μία και δίνουν τις κατευθυντήριες γραμμές στη βάση τους, από την άλλη πλευρά.
Σε τοπικό επίπεδο και με συντονισμένο τρόπο, καθορίζουν την τοπική στρατηγική σε επίπεδο τιμών, τις συμβάσεις με τους εταίρους (πχ. TO) και συμμετέχουν στον καθορισμό των στόχων της προώθησης κάθε προορισμού, χωρίς να παρεμβαίνουν άμεσα στην επιλογή των εκστρατειών.
Οι ξενοδόχοι και υπεύθυνοι καταλυμάτων, βασιζόμενοι στους τοπικούς στρατηγικούς αξίωνες και στους προσωπικούς τους εμπορικούς στόχους είναι οι μονοί που « πουλάνε » τις προσφορές των καταλυμάτων τους, η προώθηση του προορισμού γίνεται από την πόλη ή τον προορισμό.
Οι εταιρίες επικοινωνίας, μάρκετινγκ και branding είναι αυτοί που δημιουργούν, προτείνουν και υλοποιούν διαφημιστικές εκστρατείες, σύμφωνα με τους στόχους και τους περιορισμούς που καθορίζονται από δημόσιους φορείς.
Χρηματοδότηση
Σημειώνεται ότι οι καλύτερες επιτυχίες γίνονται πραγματικότητα όταν ο φόρος διαμονής εισπράττεται από την πόλη ή τον προορισμό. Το ποσό του αφιερώνεται εξ ολοκλήρου στην προώθηση του προορισμού. Περιφέρεια και εθνικός οργανισμός τουρισμού φέρνουν μια επιπλέον χρηματοδότηση με βάση τις στρατηγικές επιλογές, τον προϋπολογισμό του προορισμού και τους εθνικούς και περιφερειακούς στόχους και επιλογές.
(*) Ο κ. Δημήτριος Τριανταφυλλίδης, είναι CEO της Meliortempus Development Ltd
