Τον αντίκτυπο της κρίσης της πανδημίας στις αερομεταφορές, οι οποίες έχουν πληγεί περισσότερο από κάθε άλλο κλάδο, εξετάζει ο οίκος Moody’s στην τελευταία του ανάλυση.
Στο 90% ανέρχεται η μείωση της ζήτησης για τις αεροπορικές εταιρίες από τις πρώτες εβδομάδες της πανδημίας και ο αντίκτυπός της θα είναι αισθητός τουλάχιστον έως το 2022. Η σταδιακή επιστροφή των επιβατών, η οποία συνδέεται άμεσα με τα ζητήματα υγείας και ασφαλείας που δημιουργούνται λόγω του Κορωνοϊού, θα συμβάλει σημαντικά στο σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας.
Υπολογίζεται πως οι αεροπορικές εταιρίες συνεισέφεραν στο 3% του παγκόσμιου ΑΕΠ για το 2019 σύμφωνα με την IATA. Οι πτήσεις cargo ενισχύουν το διεθνές εμπόριο καθώς το 2019 μετακινήθηκαν εμπορεύματα αξίας 5 τρισεκατ. δολαρίων. Οι εναέριες μετακινήσεις είναι, επίσης, σημαντικός παράγοντας όσον αφορά τα τουριστικά έσοδα καθώς μέσω της παγκόσμιας διασύνδεσης οι ταξιδιώτες ξοδεύουν χρήματα σε ένα πλήθος τομέων στους προορισμούς.
Η ζήτηση για πτήσεις επηρεάζει σημαντικά την απόδοση των αεροδρομίων, των εταιριών leasing αεροσκαφών, τους κατασκευαστές και ένα σύνολο παρόχων υπηρεσιών που συμβάλουν στη λειτουργία των πτήσεων και των αεροδρομίων. Κάθε κλάδος που σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με τη ζήτηση για πτήσεις θα επηρεαστεί από την κρίση για τουλάχιστον 3 χρόνια. Οι αναμενόμενες μειώσεις στα επίπεδα δραστηριοτήτων των εταιριών αυτών αναμένεται να ξεπεράσουν το 50% για το 2020.
Η απόδοση των αεροδρομίων θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση για πτήσεις και ως εκ τούτου η ανάκαμψη των αεροδρομίων θα συνδεθεί με αυτή των αεροπορικών εταιριών. Θα ακολουθήσει η ανάκαμψη των εκμισθωτών καθώς με την επάνοδο της ζήτησης για πτήσεις θα είναι απαραίτητη η προσθήκη αεροσκαφών στους στόλους των αεροπορικών εταιριών. Προβλέπεται πως οι Airbus και Boeing θα αποτελέσουν τον τελευταίο τροχό στην άμαξα της ανάκαμψης, καθώς η επιστροφή στα επίπεδα του 2019 δεν αναμένεται νωρίτερα από το 2023.
Σενάρια ανάκαμψης της ζήτησης
Το αρχικό σενάριο ανάκαμψης προβλέπει επιστροφή στα επίπεδα του 2019 εώς το 2023 εφόσον υπάρξει θεραπεία και εμβόλιο ικανό να αντιμετωπίσει τον Κορωνοϊό. Στο σενάριο της “γρήγορης” ανάκαμψης, αυτή αναμένεται να συντελεστεί κάπου μεταξύ της 3ετίας 2020 με 2023. Από την άλλη το σενάριο της “αργής” ανάκαμψης προβλέπει πως αυτή θα χρειαστεί πολύ περισσότερο χρόνο καθώς ο Κορωνοϊός θα εμποδίσει την αύξηση της ζήτησης.
Σύμφωνα με τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα, τις πρακτικές του σταδιακού ανοίγματος των συνόρων και την επιβολή των μέτρων καραντίνας, ο οίκος Moody’s θεωρεί πιο πιθανή μία “αργή” ανάκαμψη καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο να συνεχιστεί ο περιορισμός της ζήτησης για ταξίδια λόγω της αυξημένης ανησυχίας για την υγεία και την ασφάλεια, ενώ δεν αποκλείεται και η διατήρηση των ταξιδιωτικών περιορισμών και μετά το 2021.
Κύριοι παράγοντες ανάκαμψης
Ο κυριότερος παράγοντας που θα οδηγήσει στην ταχύτερη επιστροφή της ζήτησης για πτήσεις είναι η δημιουργία ενός εμβολίου και η ανάπτυξη μίας θεραπείας.
Επιπλέον, τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης (επιχορηγήσεις, δάνεια ή/και επενδύσεις) θα συμβάλουν στην αποφυγή ρευστοποιήσεων εκ μέρους των αεροπορικών εταιριών. Σε περίπτωση που δεν παρασχεθεί η σχετική στήριξη έγκαιρα και με τους σωστούς όρους προβλέπεται ένα κύμα χρεοκοπιών σε διάφορες περιοχές του κόσμου.
Η δημιουργία ενός αποτελεσματικού εμβολίου δεν αναμένεται νωρίτερα από το 2021. Επίσης, πρέπει να εξετασθεί το ενδεχόμενο της μετάλλαξης του ιού, η παροχή ικανοποιητικών δόσεων για το κοινό. Περαιτέρω κυβερνητική στήριξη θα είναι απαραίτητη για τις αεροπορικές εταιρίες, σε περίπτωση που διατηρηθούν τα επίπεδα ανεργίας, προκειμένου να αποφευχθούν οι αναδιαρθρώσεις και οι χρεοκοπίες.
Η αύξηση της ζήτησης των επιβατών θα επιφέρει και την ανάγκη για νέα και περισσότερα αεροσκάφη
Όταν η ζήτηση εκ μέρους των επιβατών επιστρέψει σε προ κρίσης επίπεδα, οι αεροπορικές εταιρίες θα χρειαστούν τον ίδιο αριθμό αεροσκαφών με το 2019. Όσο πιο σύντομα επέλθει η ανάκαμψη της ζήτησης, τόσο πιο γρήγορα θα ανακάμψουν οι εκμισθωτές και οι κατασκευαστές αεροσκαφών κυρίως λόγω της απόσυρσης των πιο παλιών και λιγότερο αποδοτικών μοντέλων που θα προκύψουν λόγω του Κορωνοϊού.
Η πυκνότητα των θέσεων και ο σχεδιασμός του δικτύου θα επηρεάσουν τη συνολική ζήτηση για αεροσκάφη όσον αφορά τους στόλους των εταιριών καθώς τα νέα μοντέλα με περισσότερες θέσεις θα αντικαταστήσουν τα παλαιότερα. Μερικές εταιρίες θα αλλάξουν το δίκτυό τους καθώς οι μεγαλύτερες θα προχωρήσουν σε επέκταση και οι μικρότερες σε “σμίκρυνση”.
Επιπλέον, πιθανές είναι και οι αλλαγές στον τομέα των πτήσεων μακρινών αποστάσεων. Μερικές εταιρίες θα επικεντρώσουν στις point-to-point πτήσεις, ενώ άλλες θα επανέρθουν στις πτήσεις μεταξύ κόμβων και θα βασίζονται στο code-share ή στη συνιδιοκτησία. Στην προσπάθειά τους να μειώσουν τα έξοδα που προκύπτουν από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, οι αεροπορικές εταιρίες που θα κάνουν πτήσεις μεγάλων αποστάσεων θα χρειαστούν αεροσκάφη με μικρά και μεσαία κύτη όπως τα Boeing 787 ή τα Airbus A350-900, ενώ οι εταιρίες που θα κάνουν πτήσεις μεταξύ κόμβων θα βασιστούν στα Boeing 777-9 ή στα Airbus A350-1000.
Εν κατακλείδι, η ανάγκη για μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα αναζωπυρώνει τις ελπίδες για παραλαβές των A320neo και 737MAX σε περίπτωση που οι διαχειριστές εναέριας κίνησης το κρίνουν απαραίτητο, αλλά και εάν οι κυβερνήσεις ζητήσουν μείωση των εκπομπών προκειμένου να παρέχουν οικονομική στήριξη.
