Οι ακυρώσεις πτήσεων, η νέα κανονικότητα (;) στην Ευρώπη

Με τις ακυρώσεις, τις καθυστερήσεις και εν γένει το “χάος” που χαρακτηρίζει τις πτήσεις στην Ευρώπη το τελευταίο διάστημα να κινδυνεύουν να εδραιωθούν, δημιουργώντας μια νέα κανονικότητα, νέα μελέτη της Allianz Trade διαπιστώνει πως τα αεροπορικά ταξίδια τα επόμενα χρόνια θα είναι σε… τεντωμένο σχοινί.

Οι ακυρώσεις πτήσεων θα μπορούσαν να γίνουν η νέα κανονικότητα στην Ευρώπη, καθώς οι αεροπορικές εταιρίες προσπαθούν να διαφυλάξουν τα περιθώρια κέρδους τους λόγω της ραγδαίας αύξησης της τιμής των καυσίμων (+89% σε ετήσια βάση) κι επιχειρώντας να αποκαταστήσουν τις απώλειες των δύο ετών της πανδημίας. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της μελέτης του ασφαλιστικού ομίλου.

Την αύξηση των αεροπορικών ναύλων υπογραμμίζει ο επικεφαλής της Allianz Trade για τις γερμανόφωνες χώρες, Milo Bogaerts, σημειώνοντας πως θα διαμορφωθεί στο 21%, σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αν και αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση των εσόδων κατά 102%, δεν θα είναι αρκετό για να αποτρέψει την τρίτη συνεχή χρονιά καθαρών ζημιών (περίπου -9,7 δισ. ευρώ).

Σε συνδυασμό με τον μεγαλύτερο όγκο επιβατών, οι πωλήσεις των αεροπορικών εταιριών θα έπρεπε να έχουν υπερδιπλασιαστεί εφέτος, σε σχέση με το 2021, το οποίο χαρακτηρίστηκε από την πανδημία, αλλά απέχουν σημαντικά από τα επίπεδα αυτά, ώστε να αντισταθμίσουν τις απώλειες από το 2020. Έτσι, οι περισσότεροι αερομεταφορείς δεν αναμένεται να επιστρέψουν στην κερδοφορία πριν από το 2023.

Παρά τις υψηλότερες τιμές, η μελέτη προβλέπει ότι η ζήτηση θα παραμείνει ισχυρή. Το 2019, οι παγκόσμιοι συντελεστές πληρότητας ήταν κατά μέσο όρο 85%-90% για την Ευρώπη. Σήμερα, το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 71%-77%, παρουσιάζοντας σαφή σημάδια ανάκαμψης.

Οι καταναλωτές είναι πιο πρόθυμοι να συντομεύσουν τη διάρκεια των διακοπών τους ή να μείνουν σε φθηνότερα καταλύματα για να αντισταθμίσουν το υψηλότερο κόστος μεταφοράς.

Ανταγωνισμός και λειτουργικό κόστος

Μεσοπρόθεσμα, ο κλάδος θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερο ανταγωνισμό από τον πιο φιλικό προς το περιβάλλον σιδηρόδρομο, εκτιμούν οι συντάκτες της μελέτης. Ενώ η ανάπτυξη κινητήρων αεροσκαφών με ουδέτερο αποτύπωμα CO2 θα πάρει πολύ χρόνο, οι υπερχρεωμένες αεροπορικές εταιρίες δεν έχουν επίσης τα χρήματα για να αγοράσουν εν τω μεταξύ νέα, πιο οικονομικά αεροσκάφη. Επιπλέον, η πολιτική απαίτηση για ολοένα και μεγαλύτερη χρήση βιώσιμων καυσίμων θα συνεχίσει να ανεβάζει το κόστος των καυσίμων και να συμπιέζει τα περιθώρια κέρδους για τους αερομεταφορείς.

Μετά το κόστος της κηροζίνης, το οποίο ήταν για τις αεροπορικές εταιρίες περίπου στο 25% των συνολικών εσόδων τους παγκοσμίως πριν από την πανδημία, οι μισθοί και τα ημερομίσθια ήταν το δεύτερο σημαντικότερο στοιχείο κόστους, αντιπροσωπεύοντας το 19% των εσόδων. Για τις ευρωπαϊκές, αεροπορικές εταιρίες, το ποσοστό αυτό έφτασε το 25% λόγω των υψηλότερων κατώτατων μισθών. Αυτό εξηγεί γιατί, μετά από ένα “κύμα” απολύσεων το 2020, συνέχισαν να μειώνουν το προσωπικό τους το 2021 κατά επιπλέον 8% σε ετήσια βάση, ενώ οι ανταγωνιστές τους στην αμερικανική ήπειρο αύξησαν το προσωπικό τους κατά μέσο όρο 14% σε ετήσια βάση.

Οι ελλείψεις προσωπικού, σε συνδυασμό με τις απεργίες των εργαζομένων, οδήγησαν σε πολλές ακυρώσεις πτήσεων, οι οποίες με τη σειρά τους επέφεραν αύξηση των ναύλων. Το μέσο αεροπορικό εισιτήριο για την Ευρώπη αυξήθηκε από λίγο κάτω από 193 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2022 σε περίπου 215 ευρώ τον Μάιο. Βραχυπρόθεσμα, η έλλειψη πτήσεων στην πραγματικότητα ωφελεί τις αεροπορικές εταιρίες, καθώς μπορούν να αυξήσουν τα έσοδά τους, αυξάνοντας τις τιμές και όχι τον όγκο των πτήσεων. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούσαν να απορροφήσουν τις αρνητικές επιπτώσεις της αύξησης των τιμών της κηροζίνης και να αναβάλουν το πρόσθετο κόστος πρόσληψης νέου προσωπικού.