Μέτρα προστασίας για το βακτήριο της λεγιονέλλας ζητούν ο ΕΟΔΥ και το υπουργείο Υγείας μετά τη νόσηση μιας τουρίστας από τη Μεγάλη Βρετανία με τη νόσο των Λεγεωνάριων γεγονός που επέτεινε τους ελέγχους στο νερό ξενοδοχειακών μονάδων σε όλη την Κρήτη.
Οι έλεγχοι των αρμοδίων αρχών έδειξαν μάλιστα το βακτήριο στο 50% των δειγμάτων που ελήφθησαν.
Το βακτήριο της λεγιονέλλας εισήλθε στον οργανισμό της Βρετανίδας στην αρχή των διακοπών της σε ξενοδοχείο της Χερσονήσου και είχε το χρόνο επώασης που χρειάζεται για να εκδηλωθεί.
«Το βακτήριο βρίσκεται στο φυσικό περιβάλλον, όπως σε λίμνες και ποτάμια, ενώ κάποια μελέτη έχει δείξει ότι έχει βρεθεί ακόμα και σε απιονισμένο νερό. Στη συνέχεια εισέρχεται σε τεχνικό δίκτυο ύδρευσης το οποίο είτε λόγω παλαιότητας, μη συντήρησης ή μη απολύμανσης και βέβαια εξαιτίας της μη τήρησης της σωστής θερμοκρασίας, αναπτύσσεται», εξήγησε στην ΕΡΤ ο προϊστάμενος της διεύθυνσης δημόσιας υγείας της Περιφέρειας Κρήτης Αντώνης Παπαδάκης, επισημαίνοντας ότι το βακτήριο «κρύβεται” σε τυφλά και αδιέξοδα σημεία του δικτύου και δεν καταστρέφεται με την απλή χλωρίωση».
Σε σύσκεψη που συγκάλεσε ο αναπληρωτής περιφερειάρχης Γιώργος Πιτσούλης με τη συμμετοχή του προέδρου του ΕΟΔΥ Χριστάκη Χατζηχριστοδούλου, της υπεύθυνης του περιφερειακού εργαστηρίου δημόσιας υγείας Κρητης Άννας Ψαρουλάκη, εκπροσώπων ξενοδοχείων και λοιπών υπηρεσιακών παραγόντων, επισημάνθηκε ότι είναι επιτακτική ανάγκη τόσο να συνεχιστούν οι έλεγχοι όσο και να τηρούνται οι κανόνες για την πρόληψη της ανάπτυξης πληθυσμών του βακτηρίου.
«Πρέπει να είμαστε όλοι σε εγρήγορση. Εμείς πρέπει να συνεχίσουμε τους ελέγχους και οι ξενοδόχοι πρέπει να ρυθμίζουν τη σωστή θερμοκρασία του νερού και να κάνουν καλή χλωρίωση. Έτσι θα εφαρμόσουμε τα σωστά μέτρα πρόληψης» ανέφερε ο Γιώργος Πιτσούλης μιλώντας στην ΕΡΤ.
Σε εγκύκλιο του υπουργείου Υγείας με την ένδειξη «Εξαιρετικά Επείγον» που εστάλη στις 16 Ιουνίου, τονίζεται: «Με αφορμή πρόσφατα κρούσματα νόσου των λεγεωναρίων σε τουρίστες που μπορεί να συνδέονται με τη διαμονή τους σε τουριστικές εγκαταστάσεις της χώρας και με σκοπό την ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκόμενων σε θέματα παρακολούθησης της ποιότητας του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης ειδικά όσον αφορά την παράμετρο της Legionella, η Υπηρεσία μας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, υπενθυμίζει την σχετική εγκύκλιο αναφορικά με τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τη νόσο των λεγεωνάριων».
Τι είναι η Λεγιονέλλωση – Νόσος των Λεγεωναρίων – Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ
Η λεγεωνέλλωση είναι οξεία βακτηριακή λοίμωξη του αναπνευστικού που προκαλείται από τα βακτηρίδια του γένους Legionellae . Υπάρχουν 50 διαφορετικά είδη λεγιονέλλας, από τα οποία τα 28 έχουν συσχετισθεί με νόσηση στον άνθρωπο με συχνότερο τη Legionella pneumophila (18 οροομάδες, πιο συχνά νόσησης από οροομάδα 1 και οροομάδα 6).
Αναλυτικότερα υπάρχουν δύο διαφορετικές κλινικές οντότητες της νόσου:
- Ο πυρετός Pontiac, που αποτελεί αυτοπεριοριζόμενη λοίμωξη που μοιάζει με γριπώδη συνδρομή
- η νόσος των λεγεωναρίων, που εκδηλώνεται κυρίως πνευμονία, δυνητικά θανατηφόρος σε 5-30% των κρουσμάτων περίπου.
Συνοπτικά η λεγιονέλλα αποτελεί:
- Βακτηρίδιο ευρέως διαδεδομένο στη φύση.
- Βρίσκεται στα περισσότερα συστήματα νερού.
- Αποικίζει εύκολα όλα τα συστήματα ύδρευσης, δίκτυο παροχής θερμού και κρύου νερού.
Περιβάλλοντα που ευνοούν την ανάπτυξης της λεγιονέλλας
Ιδανική θερμοκρασία νερού 20 – 45ο C.
- Σε ντεπόζιτα και δεξαμενές ζεστού και κρύου νερού.
- Σε σωλήνες με ελάχιστη ή καθόλου ροή νερού π.χ τα μη κατειλημμένα δωμάτια σε ξενοδοχειακές μονάδες.
- Στα ιζήματα (βιομεμβράνες) και τις ακαθαρσίες των εσωτερικών επιφανειών σωλήνων και δεξαμενών .
- Στις ίνες καουτσούκ και τις φυσικές ίνες σε αντιτριβικούς δακτυλίους και διατάξεις στεγάνωσης
- Σε θερμαντήρες νερού και δεξαμενές ζεστού νερού.
- Στις εναποθέσεις αλάτων και τις διαβρώσεις σε σωλήνες, ντους και βρύσες.
- Επιβιώνει μέσα σε άλλα βακτήρια και αμοιβάδες.
Μετάδοση
Αερογενώς με εισπνοή του βακτηριδίου, όταν νερό που είναι μολυσμένο διασκορπίζεται στον αέρα υπό μορφή σταγονιδίων (αεροζόλ, ντους). ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο
Χρόνος επώασης:
Πυρετός Pontiac: 3-5 ημέρες (συνήθως 24-48 ώρες)
Νόσος λεγεωναρίων: 2-10 ημέρες (συνήθως 5-6 ημέρες).
Πιθανές Πηγές μόλυνσης
- Συστήματα παροχής κρύου – ζεστού νερού (ντούς)
- Πύργοι ψύξης συστημάτων κλιματισμού
- Δεξαμενές αποθήκευσης νερού
- Θερμές ιαματικές πηγές
- Ιαματικά λουτρά
- Κολυμβητικές δεξαμενές (ιδίως εκείνες όπου το νερό είναι ζεστό και διακινείται)
- Σιντριβάνια
- Υγραντήρες ατμόσφαιρας και αναπνευστικές συσκευές που λειτουργούν με νερό βρύσης
- Ομάδες υψηλού κινδύνου
Στις ομάδες υψηλού κινδύνου υπάγονται: Όλα τα άνω των 50 ετών άτομα, οι καπνιστές, όσοι ευρίσκονται υπό αγωγή με κορτικοστεροειδή, όσοι πάσχουν από χρόνιες πνευμονοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη, νεοπλασματικά νοσήματα και νεφρική ανεπάρκεια,όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων, άτομα με εξασθενημένο και ευάλωτο ανοσοποιητικό σύστημα.