Έναν νέο κανονισμό για τον εξορθολογισμό των λειτουργιών των πλατφορμών ενοικίασης και των πρακτικών ανταλλαγής δεδομένων στην ενιαία αγορά της ΕΕ, δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στοχεύοντας σε εταιρίες όπως η Booking.com, η Airbnb και η Expedia.
Ειδικότερα, η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση κανονισμού για την ενίσχυση της διαφάνειας στον τομέα της βραχυχρόνιας μίσθωσης καταλυμάτων και για να βοηθήσει τις δημόσιες αρχές να διασφαλίσουν την ισόρροπη ανάπτυξή τους ως μέρος ενός βιώσιμου τουριστικού τομέα. Ένας τομέας, που τα τελευταία χρόνια έχει δει “έκρηξη” στη χρήση διαδικτυακών ταξιδιωτικών πλατφορμών, που τώρα υπολογίζεται ότι αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο του συνόλου των κρατήσεων καταλυμάτων.
Ο κανονισμός για τη βραχυπρόθεσμη μίσθωση θα βασίζεται στον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), μια οριζόντια νομοθεσία που εγκρίθηκε πρόσφατα και εισήγαγε κανόνες και ευθύνες για όλους τους οικονομικούς φορείς στον ψηφιακό τομέα.
Η επιβολή του κανονισμού θα είναι στα χέρια των ίδιων αρχών που είναι αρμόδιες για το DSA, τους Συντονιστές Ψηφιακών Υπηρεσιών.
Έλλειψη διαφάνειας
Σύμφωνα με την Κομισιόν, ενώ οι βραχυχρόνιες κρατήσεις καταλυμάτων προσφέρουν οφέλη για τους οικοδεσπότες και τους τουρίστες, μπορεί να δημιουργήσουν ανησυχίες για ορισμένες τοπικές κοινότητες που αγωνίζονται, για παράδειγμα, με την έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης. Οι νέοι κανόνες θα βελτιώσουν τη συλλογή και την ανταλλαγή δεδομένων από τους οικοδεσπότες και τις διαδικτυακές πλατφόρμες. Αυτό, με τη σειρά του, θα ενημερώνει για αποτελεσματικές και αναλογικές κατά τόπους πολιτικές για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών που σχετίζονται με τον τομέα της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Οι νέοι προτεινόμενοι κανόνες θα συμβάλουν στη βελτίωση της διαφάνειας όσον αφορά τον εντοπισμό και τη δραστηριότητα των οικοδεσποτών βραχυχρόνιων καταλυμάτων, καθώς και τους κανόνες που πρέπει να τηρούν, και θα διευκολύνουν την εγγραφή των οικοδεσποτών. Θα αντιμετωπίσουν επίσης τον σημερινό κατακερματισμό στον τρόπο με τον οποίο οι διαδικτυακές πλατφόρμες μοιράζονται τα δεδομένα και, τελικά, θα βοηθήσουν στην πρόληψη των παράνομων καταχωρήσεων. Συνολικά, αυτό θα συμβάλει σε ένα πιο βιώσιμο τουριστικό οικοσύστημα και θα υποστηρίξει την ψηφιακή μετάβασή του.
Τα στοιχεία της Κομισιόν για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων αναπτύσσονται με ταχείς ρυθμούς στην ΕΕ, σε μεγάλο βαθμό χάρη στην ανάπτυξη της οικονομίας των πλατφορμών. Αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου των τουριστικών καταλυμάτων στην ΕΕ και ο αριθμός τους αυξάνεται σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η τάση αυτή επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης με τον αριθμό των κρατήσεων βραχυχρόνιας μίσθωσης το καλοκαίρι του 2020 και του 2021 να είναι υψηλότερος από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2018.
Επιπλέον, ο αριθμός των κρατήσεων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, αυξήθηκε κατά 138%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021.
Το νέο προτεινόμενο πλαίσιο
Σύμφωνα με την Κομισιόν, το νέο προτεινόμενο πλαίσιο θα:
– Εναρμονίσει τις απαιτήσεις καταχώρισης για τους οικοδεσπότες και τα ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης όταν εισάγονται από τις εθνικές αρχές: τα συστήματα καταχώρισης θα πρέπει να είναι πλήρως επιγραμμικά και φιλικά προς το χρήστη. Θα πρέπει να απαιτείται ένα παρόμοιο σύνολο σχετικών πληροφοριών για τους οικοδεσπότες και τα ακίνητά τους, δηλαδή το “ποιος”, “τι” και “πού”. Κατά την ολοκλήρωση της εγγραφής, οι οικοδεσπότες θα πρέπει να λαμβάνουν έναν μοναδικό αριθμό εγγραφής.
– Αποσαφήνιση των κανόνων για να διασφαλιστεί η εμφάνιση και ο έλεγχος των αριθμών εγγραφής: οι διαδικτυακές πλατφόρμες θα πρέπει να διευκολύνουν τους οικοδεσπότες να εμφανίζουν τους αριθμούς εγγραφής στις πλατφόρμες τους. Θα πρέπει επίσης να ελέγχουν τυχαία αν οι οικοδεσπότες καταχωρούν και εμφανίζουν τους σωστούς αριθμούς. Οι δημόσιες αρχές θα μπορούν να αναστέλλουν τους αριθμούς καταχώρισης και να ζητούν από τις πλατφόρμες να διαγράφουν τους οικοδεσπότες οι οποίοι δεν συμμορφώνονται.
– Εξορθολογισμός της ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ διαδικτυακών πλατφορμών και δημόσιων αρχών: οι διαδικτυακές πλατφόρμες θα πρέπει να μοιράζονται με τις δημόσιες αρχές, μία φορά το μήνα, με αυτοματοποιημένο τρόπο, δεδομένα σχετικά με τον αριθμό των διανυκτερεύσεων και των επισκεπτών. Για τις μικρές και τις πολύ μικρές πλατφόρμες προβλέπονται ευκολότερες δυνατότητες υποβολής στοιχείων. Οι δημόσιες αρχές θα μπορούν να λαμβάνουν τα δεδομένα αυτά μέσω εθνικών “ενιαίων ψηφιακών σημείων εισόδου”. Αυτό θα στηρίξει τη χάραξη στοχευμένης πολιτικής.
– Επιτρέπει την επαναχρησιμοποίηση των δεδομένων, σε συγκεντρωτική μορφή: τα δεδομένα που παράγονται στο πλαίσιο της παρούσας πρότασης θα συμβάλουν, σε συγκεντρωτική μορφή, στις στατιστικές για τον τουρισμό που παράγει η Eurostat και θα τροφοδοτήσουν τον επερχόμενο ευρωπαϊκό χώρο δεδομένων για τον τουρισμό. Οι πληροφορίες αυτές θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών που σχετίζονται με τον τουρισμό.
– Θέσπιση ενός αποτελεσματικού πλαισίου εφαρμογής: Τα κράτη μέλη θα παρακολουθούν την εφαρμογή αυτού του πλαισίου διαφάνειας και θα θεσπίσουν τις σχετικές κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις του παρόντος κανονισμού.
Τα επόμενα βήματα
Η πρόταση της Επιτροπής θα συζητηθεί ενόψει της έγκρισής της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Μετά την έγκρισή της και την έναρξη ισχύος της, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους διετή περίοδο για να δημιουργήσουν τους απαραίτητους μηχανισμούς για την ανταλλαγή δεδομένων.
Θα συμπληρώσει επίσης τα υφιστάμενα μέσα, ιδίως την Πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες που ρυθμίζει τις διαδικτυακές πλατφόρμες και τους κανόνες της οδηγίας για τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας (DAC7).