Τα μπουκάλια νερού, τα προϊόντα περιποίησης μιας χρήσης, οι πλαστικές σακούλες, τα δοχεία απορριμμάτων, οι συσκευασίες τροφίμων και τα ποτήρια είναι τα πέντε πιο συχνά ρυπογόνα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης (SUPP), σύμφωνα με τη νέα έκθεση με τίτλο “Επανεξέταση των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης στον τομέα των Ταξιδιών και του Τουρισμού”, που επιμελήθηκαν το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού (WTTC) και το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP). Σύμφωνα με την έκθεση, η ρύπανση από τα SUPPs, δεν βλάπτει μόνο το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, αλλά υπονομεύει την ελκυστικότητα των προορισμών, επηρεάζοντας αρνητικά τα ταξίδια και τον τουρισμό.
Η ευκολία στη χρήση, η λειτουργικότητα και οι χαμηλές τιμές των πλαστικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης (SUPP), τα έχουν καταστήσει ουσιαστικό μέρος της παγκόσμιας οικονομίας. Ωστόσο, τα SUPPs αποτελούν μία από τις πιο πιεστικές περιβαλλοντικές προκλήσεις της εποχής μας. Κι αυτό, καθώς κάθε χρόνο, περί τα 13 εκατομμύρια τόνων πλαστικών καταλήγουν στους ωκεανούς, σε όλο τον κόσμο. Ενώ η ετήσια ζημία των πλαστικών στα θαλάσσια οικοσυστήματα ανέρχεται σε 13 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως (UNEP 2014).
Η βροχή, οι καταιγίδες, και η ανθρώπινη δραστηριότητα έχουν μεταφέρει τη ρύπανση από πλαστικά σε κάθε γωνιά του πλανήτη μας, συμπεριλαμβανομένων απομακρυσμένων περιοχών άγριας φύσης και φυσικών πάρκων, που βλάπτουν τα ζώα και επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία. Τα ταξίδια και ο τουρισμός μπορούν επίσης να επηρεαστούν αρνητικά, καθώς το πιο ουσιαστικό στοιχείο ενός προορισμού, δηλαδή η ελκυστικότητά του, υπονομεύεται από τη ρύπανση των SUPPs, η οποία με τη σειρά της μπορεί να επηρεάσει τον αριθμό των επισκεπτών και τις θέσεις εργασίας και τα προς το ζην, που εξαρτώνται από τον τομέα.
Η επανεξέταση των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης στα ταξίδια και τον τουρισμό είναι και πάλι στο επίκεντρο, καθώς οι χώρες σε όλο τον κόσμο αρχίζουν να ανοίγουν ξανά και ο τομέας των Ταξιδιών και του Τουρισμού αρχίζει να δείχνει σημάδια ανάκαμψης από την πανδημία COVID-19.
Η έκθεση είναι ένα πρώτο βήμα για τη χαρτογράφηση των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης σε ολόκληρη την αλυσίδα της τουριστικής-ταξιδιωτικής βιομηχανίας, τον εντοπισμό σημείων πρόσβασης για περιβαλλοντικές διαρροές και την παροχή πρακτικών και στρατηγικών συστάσεων για επιχειρήσεις και φορείς χάραξης πολιτικής.
Στόχος της είναι να βοηθήσει τους ενδιαφερόμενους να λάβουν συλλογικά μέτρα και συντονισμένες δράσεις και πολιτικές που οδηγούν σε μια αλλαγή όσον αφορά τη χρήση πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης.
Οι συστάσεις της έκθεσης περιλαμβάνουν τον επαναπροσδιορισμό των περιττών, πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης, την προτίμηση στους προμηθευτές επαναχρησιμοποιήσιμων προϊόντων, τον προληπτικό προγραμματισμό διαδικασιών που αποφεύγουν την επιστροφή σε πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης, σε περίπτωση εκδήλωσης νόσων, την υποστήριξη της έρευνας και της καινοτομίας στον σχεδιασμό προϊόντων και μοντέλα υπηρεσιών που μειώνουν τη χρήση πλαστικών ειδών.
Οι απόψεις
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έκθεσης, η Virginia Messina, ανώτερη αντιπρόεδρος στο WTTC δήλωσε: “Το WTTC είναι περήφανο που κυκλοφορεί αυτή τη σημαντική έκθεση, εστιάζοντας στη βιωσιμότητα και τη μείωση των απορριμμάτων από πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης στoν τομέα των Ταξιδιών και του Τουρισμού. Η πανδημία COVID-19 επιτάχυνε την ατζέντα της αειφορίας με τις επιχειρήσεις και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να εστιάζουν ακόμη περισσότερο σε αυτό. Ως αυξανόμενη προτεραιότητα, οι επιχειρήσεις αναμένεται να συνεχίσουν να μειώνουν τα απόβλητα πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης και να προωθούν την επαναχρησιμοποίηση προϊόντων για την προστασία όχι μόνο των ανθρώπων, αλλά, κυρίως, του πλανήτη μας. Καθίσταται επίσης σαφές ότι οι καταναλωτές κάνουν πιο συνειδητές επιλογές και υποστηρίζουν όλο και περισσότερο επιχειρήσεις με προσανατολισμό στη βιωσιμότητα. Τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης μπορούν να αποτελέσουν απειλή για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία και ο τομέας των Ταξιδιών και του Τουρισμού μπορεί και θα συμβάλει σημαντικά στο ζήτημα”.
Σύμφωνα με το WTTC, η πανδημία COVID-19 είχε τόσο αρνητικές, όσο και θετικές επιπτώσεις όσον αφορά στη μόλυνση από πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης.
Η ζήτηση για πλαστικά είδη μίας χρήσης έχει αυξηθεί εξαιτίας της ανησυχίας λόγω Covid των ταξιδιωτών στα επαναχρησιμοποιήσιμα προϊόντα. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Περιβάλλοντος της Ταϊλάνδης, τα πλαστικά απόβλητα έχουν αυξηθεί από 1.500 τόνους στο εντυπωσιακό νούμερο των 6.300 τόνων την ημέρα, λόγω της αύξησης των εγχώριων παραδόσεων τροφίμων. Ωστόσο, η πανδημία έχει καταλύσει επίσης τη ζήτηση των καταναλωτών για εμπειρίες πράσινου τουρισμού σε όλο τον κόσμο, με μια παγκόσμια μελέτη του 2019 να διαπιστώνει πως το 82% των ερωτηθέντων να γνωρίζουν τη ζημιά από τα πλαστικά απόβλητα και, ήδη, να αναλαμβάνουν ενέργειες για την αντιμετώπιση της ρύπανσης.
Η έκθεση αναγνωρίζει ότι απαιτούνται παγκόσμιες λύσεις για την αντιμετώπιση εταιρικών προβληματισμών σχετικά με τη χρήση πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης. Στόχος της είναι να υποστηρίξει τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων βάσει των πιθανών επιπτώσεων των αντισταθμίσεων και της ακούσιας μετατόπισης των βαρών κατά τη μετάβασης σε βιώσιμες, εναλλακτικές λύσεις.
Μιλώντας σχετικά η Sheila Aggarwal-Khan, διευθύντρια του οικονομικού Τμήματος του UNEP, δήλωσε: “Ο τομέας των Ταξιδιών και του Τουρισμού έχει να διαδραματίσει βασικό ρόλο στην αντιμετώπιση των τριπλών πλανητικών κρίσεων: της κλιματικής αλλαγής, της απώλειας βιοποικιλότητας και της ρύπανσης. Η έλευση του COVID-19 και ο επακόλουθος πολλαπλασιασμός πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης έχει προσθέσει επείγοντα χαρακτήρα στις κρίσεις. Με αυτήν την έκθεση, ελπίζουμε να ενθαρρύνουμε τους ενδιαφερόμενους σε αυτόν τον κλάδο να έρθουν μαζί για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την πολύπλευρη πρόκληση. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλίζουμε ουσιαστική και διαρκή αλλαγή”.
