Σε πρόσφατη δημοσίευσή του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναφέρεται στον οικονομικό αντίκτυπο της κρίσης και την εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων.
Eν μέσω της πανδημίας οι οικονομικές πολιτικές είναι σημαντικές για την προστασία των ανθρώπινων ζωών. Οι κυβερνήσεις κάνουν ό,τι πρέπει, ώστε να επιβιώσουν οι οικονομίες από την κρίση του Κορωνοϊού.
Τα έκτακτα μέτρα που έχουν ληφθεί σε παγκόσμιο επίπεδο περιλαμβάνουν υψηλότερα έξοδα και απολεσθέντα έσοδα (3.3 τρις δολάρια), δάνεια δημοσίου τομέα (1.8 τρις δολάρια) και εγγυήσεις (2.7 τρις δολάρια). Η “Ομάδα των 20” έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο και οι αναδυόμενες οικονομίες βρίσκονται στο προσκήνιο με δράσεις που ανέρχονται συνολικά στα 7 τρις δολάρια.
Η οικονομική υποστήριξη παρέχεται, επίσης, από αυτόματους σταθεροποιητές και χαρακτηριστικά του φορολογικού συστήματος, τα οποία σταθεροποιούν τα έσοδα και την κατανάλωση, όπως η προοδευτική φορολογία και τα μέτρα ενίσχυσης των ανέργων.
Οι κυβερνήσεις πρέπει να ακολουθήσουν τις εξής 3 αρχές:
- Υποστήριξη προς τα νοικοκυριά με στόχο να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, καθώς και ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης. Για να αποφευχθούν οι χρόνιες ζημιές, πρέπει να ληφθούν μέτρα, ώστε να μην προχωρήσουν οι επιχειρήσεις σε απολύσεις και χρεοκοπίες.
- Διάθεση πηγών με αποτελεσματικό τρόπο και αντικατοπτρισμός των εξόδων στις πολυετείς οικονομικές αναφορές. Οι κυβερνήσεις πρέπει να εφαρμόσουν αρχές χρηστής διαχείρισης ανάλογα το επίπεδο, στο οποίο επεμβαίνουν στην οικονομία. Οι αρχές αυτές μπορεί να είναι η ακριβής καταγραφή λογιστικών δεδομένων, η συνεχής, έγκαιρη και ολοκληρωμένη δημοσιοποίηση πληροφοριών, καθώς και οι εφαρμογή διαδικασιών που επιτρέπουν την αξιολόγηση με το πέρας της φορολόγησης.
- Αξιολόγηση, καταγραφή και δημοσιοποίηση των οικονομικών κινδύνων, διότι όλα τα μέτρα δεν θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στα ελλείμματα και τα χρέη.
Δράσεις για να σωθούν ζωές παγκοσμίως
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν τις αρχές υγείας και διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, αλλά εδώ εντοπίζονται οι παρακάτω προκλήσεις:
- Πρώτον, οι χώρες με περιορισμένα συστήματα υγείας δεν μπορούν να εντοπίσουν πηγές χρηματοδότησης
- Δεύτερον, οι περιορισμοί που τίθενται λόγω των δανείων στις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες απαιτούν μετατόπιση των εξόδων προς τον υγειονομικό τομέα, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να διασφαλίζεται και η προστασία των εξόδων για την κοινωνική προστασία και τις ζωτικές δημόσιες υπηρεσίες.
Η παγκόσμια συνεργασία θα οδηγήσει σε παροχές υγείας και θα υποστηρίξει τις χώρες με περιορισμένα υγειονομικά μέσα με μέτρα, όπως η στήριξη και οι χρηματοδοτήσεις προς τον τομέα της υγείας. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι ήδη έτοιμο να διαθέσει 1 τρις δολάρια σε δάνεια με επίκεντρο τις οικονομίες που σημειώνουν χαμηλά έσοδα.
Προστασία των μέσων επιβίωσης με στοχευμένα οικονομικά μέτρα
Τα μέτρα κοινωνικής απομόνωσης, τα οποία είναι απαραίτητα για την επιβράδυνση της μετάδοσης του Κορωνοϊού, επιφέρουν αναπόφευκτα και οικονομικά κόστη. Οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις χρειάζονται έγκαιρη, προσωρινή και στοχευμένη οικονομική στήριξη, ώστε να επιβιώσουν.
Οι θεσμικές και χρηματοδοτικές δυνατότητες του κάθε κράτους επηρεάζουν το μέγεθος και τον τύπο των μέτρων ενίσχυσης:
Οι ανεπτυγμένες οικονομίες μπορούν να βασιστούν σε ένα μεγάλο εύρος εργαλείων ως προς τη χρηματοδότηση, τη φορολογία και τη ρευστότητα, ώστε να ενισχύσουν τα άτομα και τις επιχειρήσεις.
Αρκετοί εργαζόμενοι, μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες μάχονται για να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Αρκετά ευρωπαϊκά κράτη, για να τους βοηθήσουν, έχουν λάβει μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας, όπως η διάθεση προσιτών δανείων και οι παροχές εγγυήσεων.
Οι αναδυόμενες αγορές και αναπτυσσόμενες οικονομίες διαθέτουν μικρότερο προϋπολογισμό για να ανταποκριθούν σε μια τέτοια κρίση και έρχονται αντιμέτωπες με ένα πλήθος αναταραχών: μια κατακόρυφη πτώση εξαγωγών, τη μείωση των τιμών των εμπορευμάτων, την απώλεια κεφαλαίου και τα υψηλότερα επιτόκια δανεισμού. Επίσης, οι αγορές αυτές δεν έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένα φορολογικά συστήματα.
Σε αυτές τις περιπτώσεις οι μεταφορές κεφαλαίου με τη βοήθεια συστημάτων ταυτοποίησης και ψηφιακών τεχνολογιών (όπως γίνεται στην Κένυα και την Ινδία) ή η παροχή ειδών πρώτης ανάγκης (όπως γίνεται στο Μπαγκλαντές), αποτελούν πιθανά μέτρα ενίσχυσης. Η Κίνα παρέχει προσωρινές φοροελαφρύνσεις στα άτομα και τις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την κρίση συμπεριλαμβάνοντας τομείς, όπως οι μεταφορές, ο τουρισμός, και οι υγειονομικές υπηρεσίες.
Οι πλήρεις επιστροφές φόρων μπορεί να παρέχουν στις επιχειρήσεις τα απαραίτητα κεφάλια, ώστε να επιβιώσουν.
Ανάκαμψη με οικονομικά κίνητρα μεγάλης εμβέλειας
Καθώς η πανδημία θα υποχωρεί και οι καραντίνες θα οδεύουν προς τη λήξη τους, είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν οικονομικά μέτρα, που θα προκύψουν από την παγκόσμια συνεργασία. Τα μέτρα αυτά θα αποτελέσουν σημαντικό εργαλείο για την ανάκαμψη των πληττόμενων οικονομιών. Ταυτόχρονα θα υπάρξει διαφορά μεταξύ των κρατών, κυρίως λόγω των χρηματοδοτικών τους δυνατοτήτων.
Η πανδημία και οι καραντίνες έχουν οδηγήσει σε αυξήσεις των δανείων και των ελλειμμάτων. Καθώς η πανδημία θα υποχωρεί και η οικονομία θα ανακάμπτει το 2021, οι αναλογίες δανεισμού ενδέχεται να σταθεροποιηθούν σε υψηλότερα επίπεδα.
