Η Ουκρανία συνεχίζει να στενάζει από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς και οι επιπτώσεις του πολέμου στην ξενοδοχειακή βιομηχανία της χώρας είναι ανυπολόγιστες. Ενώ, ακόμη κι αν ο πόλεμος τελειώσει αύριο κιόλας, σε περιοχές όπου διεξήχθησαν εχθροπραξίες, θα χρειαστούν 10 έως 15 χρόνια για την αποκατάσταση των τουριστικών και ξενοδοχειακών υποδομών, εκτιμούν επικεφαλής του κλάδου.
Την ίδια στιγμή, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έφερε αντιμέτωπους με νέα δεδομένα και προκλήσεις τους ξενοδόχους σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Πολωνία, η Τσεχία και η Σλοβακία, οι οποίοι προσδοκούσαν σε ανάκαμψη μετά την πανδημία.
Όπως είναι κατανοητό, ο αντίκτυπος του πολέμου είναι ο μεγαλύτερος για τη βιομηχανία της φιλοξενίας στην Ουκρανία. Ενώ οι περισσότερες πολυτελείς και μεγάλες μάρκες έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους, πολλά ξενοδοχεία είναι ανοιχτά για να παρέχουν προσωρινό καταφύγιο στους εσωτερικούς πρόσφυγες, που διαφεύγουν από τα βόρεια τμήματα της χώρας και να φιλοξενούν δημοσιογράφους, εθελοντές και μέλη διεθνών αποστολών.
Παρομοιάζοντας την κατάσταση στην Ουκρανία με έναν καταστροφικό τυφώνα, ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου φιλοξενίας PKF, επικεφαλής για την Ουκρανία και τη Λευκορωσίας, Sergii Khorkhulov, δήλωσε ότι περίπου 10,7 εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν μετατραπεί σε εσωτερικά εκτοπισμένους.
“Στα εδάφη όπου έλαβαν ή λαμβάνουν χώρα οι εχθροπραξίες, οι τουριστικές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν κατεδαφιστεί πλήρως. Σε ορισμένες περιοχές, όπως το Χάρκοβο, το Σούμι, το Τσερνίχοφ, το Λουχάνσκ, το Ντονέτσκ και το Αζόφ, οι ξενοδοχειακές υποδομές θα πρέπει να δημιουργηθούν από το μηδέν. Υπολογίζεται ότι, τουλάχιστον 60.000 εργαζόμενοι από την ανατολική Ουκρανία έχουν χάσει τη δουλειά τους στον τομέα HORECA”, δήλωσε ο κ. Khorkhulov.
Κατά ειρωνικό τρόπο, κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων μετά το ξέσπασμα του πολέμου, η πληρότητα των ξενοδοχείων στη δυτική Ουκρανία αυξήθηκε κατά 300%, αλλά οι μετανάστες Ουκρανοί δεν χρεώθηκαν για τη διαμονή τους. Καθώς η Ρωσία άρχισε να προελαύνει από τα βόρεια και τα ανατολικά, οι Ουκρανοί έπρεπε να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να μετακινηθούν προς τα δυτικά, πιο κοντά σε άλλες φιλικές, ευρωπαϊκές χώρες, δημιουργώντας μια τεράστια ζήτηση, εξήγησε η Iryna Sidletska, πρόεδρος της Ουκρανικής Ένωσης Ξενοδοχείων και Καταλυμάτων.
Ενώ τα ξενοδοχεία στις ανατολικές περιοχές, είτε έχουν καταστραφεί, είτε θεωρούνται μη ασφαλή, με αποτέλεσμα να υπάρχει εξαιρετικά χαμηλή πληρότητα, οι κρατήσεις σε πόλεις όπως το Κίεβο και η Οδησσός αυξάνονται κατακόρυφα, συχνά, μέσα σε μια ημέρα ή ακόμη και σε ένα “παράθυρο” πέντε έως έξι ωρών. Οι επισκέπτες μένουν στα ξενοδοχεία για περίπου δύο με τρεις ημέρες και στη συνέχεια, είτε μετακινούνται προς τα δυτικά, είτε προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες. “Εκτός από τους εσωτερικούς πρόσφυγες, τα ξενοδοχεία κλείνονται επίσης από εταιρικούς πελάτες, ανθρώπους που αναγκάστηκαν να μεταφέρουν τα γραφεία τους από τα ανατολικά στα ασφαλέστερα δυτικά μέρη της χώρας”, δήλωσε η κα. Sidletska.
Στο Κίεβο λειτουργούν πολύ λίγα ξενοδοχεία υψηλών προδιαγραφών, ενώ μόνο ένα με το σήμα Premier Hotels and Resorts εξακολουθεί να εξυπηρετεί τους επισκέπτες, σύμφωνα με τη Valeria Sekisova, διευθύντρια πωλήσεων και μάρκετινγκ της Premier Hotels and Resorts. “Ως αποτέλεσμα, το ξενοδοχείο μας έχει πάνω από 200% αύξηση στην πληρότητα, σε σχέση με την ίδια περίοδο τον προηγούμενο μήνα. Το ξενοδοχείο μας στο Λβιβ (στη Δυτική Ουκρανία) λειτουργεί με σχεδόν 100% πληρότητα τους τελευταίους μήνες. Αλλά η κατάσταση με τα ξενοδοχεία μας 3 αστέρων στο Κίεβο και τα ξενοδοχεία σε άλλες περιοχές της Ουκρανίας δεν είναι τόσο αισιόδοξη, καθώς εχουν απολέσει σχεδόν το σύνολο των εργασιών τους”, διευκρίνισε η κα. Sekisova.
“Ενώ η πληρότητα των ξενοδοχείων στη Δυτική Ουκρανία είναι 85%, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική στο Κίεβο, την ανατολική και τη νότια Ουκρανία”, πρόσθεσε η κα. Sidletska. “Τα ξενοδοχεία σε αυτά τα μέρη είναι ως επί το πλείστον κλειστά λόγω της στρατιωτικής κατάστασης, των συνεχών βομβαρδισμών και του κινδύνου εισβολής”, είπε. “Κατά μέσο όρο, για το σύνολο της Ουκρανίας, η πληρότητα είναι 32%. Όμως τα στατιστικά στοιχεία μπορεί να είναι ή να μην είναι απολύτως συναφή, καθώς πολλά ξενοδοχεία, ιδίως οι μεγάλες, παγκόσμιες μάρκες, δεν έχουν παράσχει ή δεν ήταν σε θέση να παράσχουν πληροφορίες σε οργανισμούς ανάλυσης δεδομένων από τις 24 Φεβρουαρίου”.
Μέχρι το τέλος Απριλίου, η κα. Sidletska είπε ότι η πληρότητα θα ήταν περίπου 85% στη δυτική Ουκρανία, 5% στη νότια, μηδενική στην ανατολική και περίπου 17% με 20% στο Κίεβο, προσθέτοντας ότι μεγάλες ξενοδοχειακές μάρκες όπως η Hilton, η InterContinental, η Fairmont, η ibis και η Radisson έχουν κλείσει τις ιδιοκτησίες τους στο Κίεβο.
Επί του παρόντος, η Λβιβ είναι ίσως η μόνη πόλη με κάποια επίφαση ομαλότητας, δήλωσε ο Ivan Loun, υπεύθυνος διεθνών σχέσεων της UHRA. “Δεδομένου ότι η εφοδιαστική δρομολογείται από την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, το Λβιβ έχει την υψηλότερη πληρότητα αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν πολλοί εθελοντές που μένουν εδώ για να βοηθήσουν στο έργο διάσωσης και ανακούφισης μαζί με δημοσιογράφους και εταιρικούς πελάτες που ασχολούνται κυρίως με το λιανικό εμπόριο, τις τράπεζες και τους τομείς των φαρμακείων”, είπε.
“Από τη στιγμή που τα logistics δρομολογούνται από την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, η Λβιβ έχει την υψηλότερη πληρότητα αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν πολλοί εθελοντές που μένουν εδώ για να βοηθήσουν στο έργο της διάσωσης και της ανακούφισης των πολιτών μαζί με δημοσιογράφους και εταιρικούς πελάτες που ασχολούνται κυρίως με το λιανικό εμπόριο, τις τράπεζες και τους τομείς των φαρμακείων”, είπε.
Λειτουργίες αναδιάρθρωσης
Τα ξενοδοχεία έχουν αναδιαρθρώσει τις λειτουργίες τους για να διαχειριστούν τον μεγάλο αριθμό των επισκεπτών και να μεγιστοποιήσουν το ελάχιστο προσωπικό που εργάζεται. “Δεν προσφέρουν πλέον υπηρεσίες 5 αστέρων, καθώς λειτουργούν σαν εξελιγμένα στρατόπεδα προσφύγων”, εξήγησε ο κ. Loun. “Παρέχονται μόνο υπηρεσίες που θεωρούνται βασικές ανάγκες και οι επισκέπτες έχουν ενημερωθεί για τον μειωμένο αριθμό των διαθέσιμων υπηρεσιών. Για τους επισκέπτες που μπορούν να πληρώσουν για τη διαμονή τους, οι τιμές έχουν μειωθεί δραστικά και οι υπηρεσίες έχουν ελαχιστοποιηθεί, αντικατοπτρίζοντας τις τιμές”, πρόσθεσε ο ίδιος.
Η κα. Sidlestska δήλωσε ότι η υπηρεσία δωματίου έχει ανασταλεί, οι επιλογές στο μενού τροφίμων και ποτών είναι περιορισμένες, η ρεσεψιόν δεν είναι διαθέσιμη όλο το εικοσιτετράωρο, οι ώρες πρωινού στα εστιατόρια του ξενοδοχείου έχουν αλλάξει και ξεκινούν λίγο αργότερα, ενώ οι ανέσεις όπως οι πισίνες έχουν κλείσει, καθώς η συντήρησή τους είναι δαπανηρή. Τα γυμναστήρια λειτουργούν, καθώς δεν υπάρχουν πρόσθετα έξοδα για τη διατήρησή τους, σύμφωνα με τη Sidlestska.
Στις πόλεις που ανακάμπτουν από τον πόλεμο, όπως το Κίεβο και η Οδησσός, οι ξενοδόχοι έχουν συνδυάσει τις ευθύνες του ελάχιστου εργαζόμενου προσωπικού. Για παράδειγμα, ο ρεσεψιονίστ είναι ταυτόχρονα σερβιτόρος και το προσωπικό ασφαλείας εργάζεται επίσης ως γκρουμ.
Ασαφές το μέλλον των ξενοδοχείων στην Ουκρανία
Αν και η Ουκρανία εξακολουθεί να βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση, τα πράγματα έχουν αρχίσει να βελτιώνονται σε ορισμένα μέρη της χώρας. Ενώ υπάρχει μηδενική δραστηριότητα κρατήσεων αναψυχής, έχει επίσης παρατηρηθεί σταδιακή επιστροφή των κατοίκων στο Κίεβο. Οι εταιρικοί πελάτες που νωρίτερα είχαν αναγκαστεί να μετακινηθούν από το Κίεβο επιστρέφουν επίσης στην πόλη και προσπαθούν να συνεχίσουν να εργάζονται από τα γραφεία τους, συμβάλλοντας στην αύξηση της πληρότητας των ξενοδοχείων και προσθέτοντας στα μειωμένα έσοδα των ξενοδοχείων.
Η πλήρης ανάκαμψη, ωστόσο, θα χρειαστεί χρόνο. Με την εκτεταμένη καταστροφή, οι ειδικοί λένε ότι θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για την ανοικοδόμηση των υποδομών και την ανάκτηση των χαμένων επιχειρήσεων. Σε περιοχές όπου διεξάγονται ενεργές εχθροπραξίες, θα χρειαστούν 10 έως 15 χρόνια για την αποκατάσταση των τουριστικών και ξενοδοχειακών υποδομών, εκτίμησε ο ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου φιλοξενίας PKF, επικεφαλής για την Ουκρανία και τη Λευκορωσίας, Sergii Khorkhulov. “Μετά το τέλος της ενεργού φάσης των εχθροπραξιών, θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο ή τρία χρόνια για να φθάσουν οι τουριστικές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στα προπολεμικά επίπεδα, και αυτό ισχύει μόνο για τις περιοχές όπου δεν υπήρξε στρατιωτική δράση και δεν έγιναν βομβαρδισμοί”, πρόσθεσε.
Τι συμβαίνει σε γειτονικές χώρες
Οι ξενοδόχοι στην Πολωνία, η οποία δέχεται την υψηλότερη εισροή Ουκρανών από την έναρξη του πολέμου, παρατηρούν σχεδόν 100% ακύρωση κρατήσεων από διεθνείς ταξιδιώτες, ιδίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αλλά καθώς ο πόλεμος μαίνεται στην Ουκρανία, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι οι επιδόσεις των ξενοδοχείων παρέμειναν σταθερές σε πολλά μέρη της Ευρώπης, ενώ οι χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία είδαν μια αύξηση της πληρότητας λόγω των προσφύγων.
Τα στοιχεία της STR που δημοσιεύθηκαν την 1η Μαΐου έδειξαν ότι από τις 11 Απριλίου, η τρέχουσα πληρότητα 28 ημερών του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν στο 87% του συγκρίσιμου επιπέδου του 2019 και ο δείκτης της χώρας βρίσκεται σταθερά πάνω από το 80, από τις 23 Φεβρουαρίου. Η Πολωνία (84,5) και η Ιρλανδία (81,3) πραγματοποίησαν τους επόμενους υψηλότερους δείκτες πληρότητας, αλλά παρά το γεγονός ότι έχουν τους επόμενους υψηλότερους δείκτες πληρότητας, τα επίπεδα πληρότητας στην Πολωνίας έχουν μειωθεί τις τελευταίες εβδομάδες.
Τα στοιχεία του προηγούμενου μήνα που δημοσίευσε η STR στα τέλη Μαρτίου έδειξαν ότι η Βόρεια Ευρώπη παρέμεινε πιο μπροστά σε απόλυτες τιμές πληρότητας και σε επίπεδα δείκτη, έναντι του 2019.
Συρρικνώνεται (;) η αμερικανική αγορά
Σύμφωνα με έρευνα της 8ης Μαρτίου της καναδικής Hopper, οι αναζητήσεις πτήσεων από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη αυξήθηκε μετά την πτώση των κρουσμάτων της παραλλαγής Omicron, αλλά η ζήτηση άρχισε να “βυθίζεται” προς τα τέλη Φεβρουαρίου. Από τις 24 Φεβρουαρίου, οι αναζητήσεις πτήσεων μετ’ επιστροφής από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη μειώθηκαν κατά μέσο όρο 9%, σε σύγκριση με τα αναμενόμενα επίπεδα. Ο αντίκτυπος δεν ήταν εποχικός, ούτε παρατηρήθηκε για πτήσεις προς άλλες ευρωπαϊκές περιοχές, σηματοδοτώντας τον φόβο των Αμερικανών να ταξιδέψουν στην Ευρώπη. Από τις 12 Φεβρουαρίου παρατηρήθηκε στροφή από την Ευρώπη προς προορισμούς όπως το Μεξικό, η Κεντρική Αμερική και η Καραϊβική, ενώ η Ευρώπη έπεσε από το 21% στο 15% των διεθνών κρατήσεων.
“Πριν από τις 24 Φεβρουαρίου, οι πανδημικοί περιορισμοί και οι συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις είχαν συρρικνώσει σημαντικά τις εμπορικές δραστηριότητες των δυτικοευρωπαίων / βορειοαμερικανών διερχομένων πελατών, οι οποίες κάποτε αποτελούσαν τον λόγο ύπαρξης για τα εμπορικά ξενοδοχεία πόλης, ιδίως στη Μόσχα. Ο πόλεμος θα εξαλείψει σχεδόν ολοκληρωτικά αυτό το τμήμα για μεγάλο χρονικό διάστημα”, δήλωσε ο Darren Blanchard, βετεράνος στην ανάπτυξη ξενοδοχειακών επιχειρήσεων με έδρα τη Μόσχα, ο οποίος εργάστηκε για διάφορους παγκόσμιους φορείς εκμετάλλευσης και ανεξάρτητα ξενοδοχεία μεταξύ 1992 και 2021.
“Με τις κυρώσεις σε ισχύ και τα διεθνή μέσα ενημέρωσης να αποσύρουν το προσωπικό τους από τις ρωσικές πόλεις, φαίνεται απίθανο τα ρωσικά ξενοδοχεία να ανακάμψουν πλήρως σύντομα”, πρόσθεσε ο κ. Blanchard.
