Η πρώτη εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη του Χάρη Σιγανού, στο ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | Τα σχέδια επέκτασης !!!

Δραστήριος, μεθοδικός, οξυδερκής και με πολύτιμη παρακαταθήκη την πολυετή, επιτυχημένη θητεία του σε επιτελικές θέσεις κορυφαίων ξενοδοχειακών ομίλων, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ο Χάρης Σιγανός, είναι ο καθ’ ύλην υπεύθυνος της εισόδου του αμερικανικού, ξενοδοχειακού ομίλου Wyndham στην Ελλάδα, μέσω της εταιρίας Zeus International, την οποία «τρέχει» από το 2014.

Ο επικεφαλής της Zeus International και στρατηγικός συνεργάτης της Wyndham κατά την ανάπτυξή της στη χώρα μας, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, σε μία συνέντευξη -την πρώτη του- εφ’ όλης της ύλης στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», μιλά για το φιλόδοξο αυτό επενδυτικό σχέδιο. Διευκρινίζει, μάλιστα, πως μετά την τελευταία επέκταση της συμφωνίας μεταξύ της Zeus International και της Wyndham, δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό των ξενοδοχείων της αμερικανικής, ξενοδοχειακής αλυσίδας, που θα διαχειρίζεται η Zeus.

Μιλώντας για τη συνεργασία αυτή καθ’ αυτή,  επισημαίνει πως είναι ιδιαίτερα αποδοτική και για τις δύο πλευρές, ενώ για την εμπιστοσύνη που δείχνει η Wyndham Hotels & Resorts στη Zeus International, λέει πως στο «πρόσωπο» της Zeus, ο αμερικανικός, ξενοδοχειακός όμιλος βρήκε έναν ισότιμο στρατηγικό εταίρο, με τον οποίο θα έχει μια αμφίδρομη επικοινωνία.

Ο ίδιος δηλώνει ιδιαίτερα αισιόδοξος για τις προοπτικές εξέλιξης της ελληνικής αγοράς και του τουρισμού μας, αλλά και για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Καταγγέλλει, ωστόσο, ως «βαρίδι» για κάθε επενδυτική πρωτοβουλία στη χώρα μας την ακόρεστη γραφειοκρατία, η οποία, όπως λέει, δυσχεραίνει την υλοποίησή της, αυξάνοντας τον χρόνο και αντίστοιχα και το κόστος, δημιουργώντας επισφαλείς συνθήκες για την πραγματοποίηση και ολοκλήρωσή της.

H συνέντευξη

Ελπίζω στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι να κυκλοφορήσει το τεύχος, να μην έχουμε αλλαγή στον αριθμό των ξενοδοχείων της ZEUS – WYNDHAM… Για να θέσω όμως το ερώτημα, έχετε μπει πολύ δυναμικά στην ξενοδοχειακή αγορά, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς, προκαλώντας από ερωτήματα, έως θαυμασμό. Τι άλλο να περιμένουμε από εσάς στο πεδίο αυτό; Οι επενδύσεις σας αποδίδουν, είστε ικανοποιημένος από την πορεία των ξενοδοχείων; Ποιες θα είναι οι νέες σας επεκτάσεις, καθώς έχετε κάνει λόγο για 20 ξενοδοχεία, υπό τη διαχείρισή σας;

Η αλήθεια είναι πως όσο κι αν η πορεία μας στην ξενοδοχειακή αγορά φαίνεται δυναμική και ταχεία, και πράγματι είναι, ωστόσο κάθε κίνησή μας εδράζεται σε στέρεες βάσεις και κάθε property που αναλαμβάνουμε, κρύβει πίσω του μία ολοκληρωμένη μελέτη, η οποία είναι κομμάτι της συνολικής στρατηγικής της εταιρίας μας. Η συνεργασία της Zeus International με τη Wyndham Hotels & Resorts είναι ιδιαίτερα αποδοτική και οι δύο πλευρές έχουν αποφασίσει να επιταχύνουν τον ρυθμό ανάπτυξης, διαβλέποντας τις μεγάλες προοπτικές εξέλιξης της ελληνικής αγοράς. Είναι χαρακτηριστικό πως σε περίπου 18 μήνες έχουν ολοκληρωθεί deals για 6 ξενοδοχεία, ενώ πρόσφατα ανακοινώσαμε και δύο ακόμη projects που πρόκειται να ανοίξουν μέσα στο 2019, το Wyndham Grand Mirabello, στην Κρήτη και το Wyndham Nicosia, στην Κύπρο.

Αναφορικά με την απόδοση των επενδύσεων είμαστε ικανοποιημένοι, κάτι το οποίο μας δίνει τη δύναμη και αποτελεί τη βάση για να συνεχίσουμε την πορεία που έχουμε χαράξει με συνέπεια και με εξωστρέφεια. Αναφορικά με τον αριθμό των ξενοδοχείων, εμείς δεν κάναμε λόγο μόνο για 20. Τα 20 αφορούν την πρώτη στρατηγική συνεργασία, που έχουμε υπογράψει με την Wyndham. Μετά την τελευταία επέκταση της συμφωνίας πλέον δεν περιοριζόμαστε σε συγκεκριμένο αριθμό ξενοδοχείων. Το portfolio μας εμπλουτίζεται συνεχώς και με άλλους συνεργάτες και σε άλλες αγορές. Προχωρήσαμε στη λειτουργία του Hilton Garden Inn Malpensa, στην Ιταλία, που αποτελεί ως αγορά πολύ σημαντικό βήμα για εμάς και προχωρήσαμε και στο Lazart Hotel, στη Θεσσαλονίκη, που λειτουργεί ως αυτόνομο ξενοδοχείο της Zeus International. Άρα είμαστε ανοιχτοί σε συνεργασίες που θα έχουν μακρύ ορίζοντα και μια σταθερή, αναπτυξιακή πορεία.

Κλείνει και η φετινή τουριστική χρονιά. Ποια είναι η «γεύση» που σας αφήνει;

Το 2018 εξελίχθηκε σε μια από τις καλύτερες χρονιές στην ιστορία του ελληνικού Τουρισμού, με διψήφια μέχρι σήμερα αύξηση στις διεθνείς αφίξεις και τις τουριστικές εισπράξεις. Ξέρετε, εμείς που έχουμε τη χαρά να ασχολούμαστε με τη βαριά βιομηχανία του τουριστικού προϊόντος, την ξενοδοχειακή, έχουμε την τύχη να ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις θετικές και αρνητικές εντυπώσεις του επισκέπτη για την Ελλάδα. Το στοίχημα από τώρα και μετά είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου τουριστικού προϊόντος, έτοιμο να ανταπεξέλθει στις ανάγκες των νέων αγορών και στον διεθνή ανταγωνισμό. Νομίζω πως χρόνο με τον χρόνο, ξεπερνώντας τον σκόπελο της οικονομικής ύφεσης που απηχούσε και τον τρόπο που λειτουργούσε η ελληνική κοινωνία, θα βλέπουμε μεγαλύτερη και αποδοτικότερη ανάπτυξη για τον ελληνικό Τουρισμό.

Τι να περιμένουμε από την επόμενη χρονιά; Ποια είναι τα μηνύματα που έχετε;

Κάθε χρονιά είναι μια διαφορετική χρονιά και είναι σημαντικό να μην εφησυχάζει κανένας κρίκος της τουριστικής αλυσίδας και να μην παρασύρεται από την άνοδο του τουρισμού τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), ο τουρισμός συνεισέφερε άμεσα 52,3 δισ. ευρώ κατά την περίοδο 2009-2016. Αυτός από μόνος του είναι ένας αριθμός που δείχνει έναν σημαντικό ρυθμό, τον οποίο οφείλουμε να διατηρήσουμε και να συμβάλλουμε ώστε να τον εξελίξουμε.

Έχετε δραστηριότητα και σε ξενοδοχεία πόλης, αλλά και σε resort. Τι περιμένετε για τον κάθε τομέα; Το momentum στην Αθήνα θεωρείτε ότι θα συνεχιστεί; Θα συνεχίσετε την επέκτασή σας στην Αθήνα; Σε άλλες πόλεις με αστικά ξενοδοχεία; Θα σας δούμε και σε κάποιο νησιωτικό προορισμό εκτός Κρήτης;

Τα ξενοδοχεία με διαφορετικά χαρακτηριστικά φέρουν ξεχωριστούς στόχους και διαφορετική προσέγγιση για την υλοποίησή τους. Είναι σημαντικό χαρακτηριστικό της στρατηγικής μας και ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα να διαθέτουμε ένα ευρύ και ποικιλόμορφο portfolio ξενοδοχείων. Εγώ και οι συνεργάτες μου δουλεύουμε συστηματικά για να πάρουμε από το κάθε ξενοδοχείο, είτε είναι city, είτε είναι resort, το 100%, βάσει και του προκαθορισμένου μας πλάνου.

Η Αθήνα έχει μεγάλη συμβολή στη συνολική άνοδο του τουρισμού στην Ελλάδα. Βιώνει τη δική της «τουριστική άνοιξη», υποδεχόμενη μόνο το 2017, 5 εκατ. ταξιδιώτες, ενώ συνολικά το διάστημα 2013-2018 κατέγραψε αύξηση 648% στους επισκέπτες city break. Άρα υπό αυτή τη βάση, όλες οι περιπτώσεις που προκύπτουν στην Αθήνα -όπως και σε κάθε άλλο αστικό κέντρο- και πληρούν τις προϋποθέσεις μας, μελετώνται σοβαρά. Η επένδυσή μας στο Lazart Hotel, στη Θεσσαλονίκη, μαρτυρά του λόγου το αληθές. Οι νησιωτικοί προορισμοί είναι πάντα δελεαστικοί. Το Wyndham Grand Mirabello, στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, την Κρήτη, είναι το πρώτο μας βήμα στη νησιωτική, τουριστική αγορά. Εμείς, είμαστε ανοικτοί σε νέα, παρόμοια projects, τα οποία ταιριάζουν στο προφίλ και στα standards μας.

Όλοι οι φορείς του κλάδου διαμαρτύρονται για την υπερφορολόγηση. Συμφωνείτε; Σας επηρεάζει στα πλάνα σας; Η επέκταση της ΣΣΕ στα ξενοδοχεία θεωρείτε ότι επιβαρύνει τον κλάδο;

Θεωρώ ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα του κλάδου είναι η συνεχής αλλαγή των όρων κάτω από τους οποίους πραγματοποιείται μία ξενοδοχειακή επένδυση και η γραφειοκρατία, η οποία δυσχεραίνει την υλοποίησή της, αυξάνοντας τον χρόνο και αντίστοιχα και το κόστος, δημιουργώντας επισφαλείς συνθήκες για την πραγματοποίηση και ολοκλήρωσή της. Χρειαζόμαστε μία μακροχρόνια στρατηγική με στόχο την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, τη διατήρηση και την αύξηση των θέσεων εργασίας και τη δημιουργία ενός σταθερού και ασφαλούς επενδυτικού περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο το κράτος θα αυξάνει τα έσοδά του, θα μειώνει μακροπρόθεσμα την ανεργία και παράλληλα θα αυξάνει την παραγωγικότητα και την προσέλκυση νέων επενδύσεων.

Πώς βλέπετε το επενδυτικό περιβάλλον στον ελληνικό Τουρισμό;

Η ελληνική οικονομία ανακάμπτει και αυτό είναι μια πραγματικότητα που αποτυπώνεται με διάφορους τρόπους στο ελληνικό, επενδυτικό περιβάλλον. Η αυξημένη εισροή των ξένων κεφαλαίων για αγορές ακινήτων, η ανοδική πορεία που σημειώνουν οι ελληνικές εξαγωγές, σύμφωνα με στοιχεία για τον Μάιο του 2018, η αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας που καταγράφηκε το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους και η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από διεθνείς οίκους, σε συνδυασμό με την άνοδο του ελληνικού τουρισμού, συνηγορούν στο γεγονός πως η Ελλάδα επιστρέφει. Επιστρέφει πιο δυνατή και γίνεται υπολογίσιμος «παίκτης» στον ευρωπαϊκό, αλλά και διεθνή τουριστικό χάρτη.

Δυστυχώς, οι επενδύσεις σε ακίνητα δεν αποτελούν παράγοντα μιας μακροπρόθεσμης, υγιούς οικονομικής ανάπτυξης, καθώς δεν δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Εδώ ακριβώς είναι και το πολύ σημαντικό, διότι οι επενδύσεις στα ξενοδοχεία αποτελούν μια μακροπρόθεσμη παραγωγική επένδυση, καθώς δημιουργούνται πολλαπλές θέσεις εργασίας, εντείνουν μακροπρόθεσμα την οικονομική δραστηριότητα (ένα ξενοδοχείο κατά μέσο όρο πρέπει να ανακαινίζεται σε κάθε 7ετία) και αποτελούν συνεχή πηγή εισοδήματος και για τους πολίτες και για το κράτος, δίνοντας την ευκαιρία σε παράλληλες επιχειρήσεις και επαγγέλματα -εστιατόρια, ταβέρνες, μεταφορές, κ.λπ.- να αυξήσουν τον όγκο των δραστηριοτήτων τους. Γι’αυτό η εγχώρια τουριστική βιομηχανία οφείλει να μην εφησυχάσει και να συνεχίσει να εξελίσσει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της.

Αυτό έχουμε κι εμείς ως βασική αρχή στη Ζeus International. Εργαζόμαστε πυρετωδώς για την ανάπτυξη μιας σειράς από projects, που θα παρουσιάσουμε το προσεχές διάστημα. Φυσικά, η συμπόρευσή μας με την Wyndham Hotel & Resorts αυτούς τους σχεδόν 18 μήνες είναι ένας από τους λόγους για να δηλώνουμε αισιόδοξοι. Αυτή η στρατηγική συμφωνία ήταν ορόσημο όχι μόνο για το επενδυτικό προφίλ της εταιρίας μας, αλλά και για τον ελληνικό τουρισμό, αποτελώντας την αφετηρία για μελλοντικές επενδυτικές, ευκαιρίες στη χώρα, καθώς και για την ενίσχυση της εθνικής οικονομίας και της απασχόλησης.

Γιατί η WYNDHAM εμπιστεύεται σε τόσο μεγάλο βαθμό, όπως προκύπτει από τα νέα projects, αλλά και από τις συχνές επισκέψεις της ηγεσίας της στην Αθήνα, την ZEUS;

Η Wyndham Hotels & Resorts βρήκε στο «πρόσωπο» της Zeus International έναν στρατηγικό εταίρο με άριστη γνώση του ελληνικού επενδυτικού και ξενοδοχειακού περιβάλλοντος και με σημαντικό know how στον τομέα του τουρισμού. Έψαχνε και βρήκε έναν εταίρο που έχει συμμετοχή, ρόλο και λόγο στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των σχεδίων της πηγαίνοντας τη συνεργασία τους ένα βήμα παραπέρα. Εν προκειμένω έψαχνε και βρήκε στη Zeus International, έναν ισότιμο στρατηγικό εταίρο, με τον οποίο έχει μια αμφίδρομη επικοινωνία.

Με τη Wyndham Hotels & Resorts, πέρα από την επιθυμία μας να προσφέρουμε στον τουρισμό, μας συνδέουν κοινές αξίες. Από την πλευρά της, η Zeus International, σε μια περίοδο εσωστρέφειας για την ελληνική οικονομία, κοίταξε μπροστά, διέβλεψε μια σειρά επενδύσεων, που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν με στόχο 10ετίας στην Ελλάδα και συνεργάστηκε με τη Wyndham Hotels & Resorts-μια στρατηγική συνεργασία, της οποίας τα οφέλη έχουν αρχίσει ήδη να διαφαίνονται στην ελληνική, τουριστική αγορά.

Οι νέες αγορές σας απασχολούν;

Υπάρχει πράγματι κρίσιμη μάζα για τον ελληνικό Τουρισμό σε αυτές; Και ερωτώ γιατί πάρα πολλά χρόνια ακούμε για προσπάθειες προσέλκυσης τουριστών από την Ινδία, τη Βραζιλία, τον Αραβικό Κόλπο, αλλά τα αποτελέσματα δεν είναι άξια λόγου μέχρι στιγμής.

Μας απασχολούν ιδιαίτερα οι νέες αγορές, καθώς είναι μεγάλες, είναι δυναμικές και τα οφέλη που προκύπτουν από την «παρουσία» τους στη χώρα μας είναι σημαντικά. Πρόκειται για επισκέπτες με διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Γνωρίζουμε τις προσπάθειες που γίνονται από την κεντρική διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση και φροντίζουμε τα projects μας να είναι ελκυστικά, ώστε να μπορούν να προσελκύσουν και ταξιδιώτες από τις αγορές που αναφέρετε.

Η δραστηριοποίησή σας στην Κύπρο, όπου πρόσφατα προχωρήσατε σε ένα νέο μεγάλο ξενοδοχειακό project, πώς προδιαγράφεται;

Τo Wyndham Nicosia ευελπιστούμε πως θα γίνει το καλύτερο city hotel της Λευκωσίας. Είναι ένα από τα πιο γνωστά ξενοδοχεία της Λευκωσίας, με 140 δωμάτια, σουίτες, συνεδριακές αίθουσες, εστιατόρια και μπαρ καθώς και πληθώρα facilities, το οποίο προβλέπεται να ανακατασκευαστεί πλήρως και να λειτουργήσει ως πολυτελές ξενοδοχείο πόλης.

Το Wyndham Nicosia είναι το δεύτερο ξενοδοχείο που διαχειρίζεται η Zeus International μετά το Royal Blue, στην Πάφο. Η τουριστική αγορά της Κύπρου είναι πολύ σημαντική για εμάς και την αντιμετωπίζουμε με ιδιαίτερη σοβαρότητα. Από το 2014 ο Τουρισμός στην Κύπρο παρουσιάζει συνεχή αύξηση, έχοντας ένα από τα υψηλότερα ποσοστά συνεισφοράς στο ΑΕΠ (14%), καθώς και εργοδότησης. Η Κύπρος καταγράφει μηνιαίες αυξήσεις αφίξεων για 30 συνεχείς μήνες και διανύει σταθερή τροχιά ανόδου.

Η θέση της Ελλάδας στον ανταγωνισμό της Ανατολικής Μεσογείου ποια είναι κατά την άποψή σας; Πώς τοποθετείται μεταξύ Τουρκίας, Αιγύπτου, Κύπρου, Τυνησίας, κ.λπ.;

Κατά τη γνώμη μου, θεωρώ πως η πρόκληση της Ελλάδας  ανάμεσα στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου -εξαιρώντας την Κύπρο- βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Τα σημάδια είχαν φανεί από το 2015 και το 2016, που ο ελληνικός Τουρισμός κατέγραψε ιστορικά ρεκόρ και τεράστια ζήτηση για νέες, αεροπορικές συνδέσεις, απευθείας με αναπτυγμένους και αναπτυσσόμενους ελληνικούς προορισμούς. Βέβαια, μιλώντας για την Τουρκία και την Αίγυπτο, πρέπει να σημειώσω πως έπειτα από περίοδο τρομοκρατικών επιθέσεων και πολιτικών ανακατατάξεων, επανέρχονται σε φάση τουριστικής ανάκαμψης, σύμφωνα με στοιχεία του 2017. Θεωρώ, ωστόσο, πως το ελληνικό, τουριστικό προϊόν έχει ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά και σημαντική δυναμική, σε μια value for money προσέγγιση, που το καθιστά ιδιαίτερα ανταγωνιστικό.

Το θέμα της επιδότησης της εργασίας, αντί των επιδομάτων ανεργίας για τη χειμερινή περίοδο, πώς το βλέπετε;

Ο τουριστικός κλάδος αποτελεί διαχρονικά την «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας. Ακόμη και στα χρόνια της κρίσης ήταν η κινητήριος δύναμη, της οικονομίας και της εργασίας. Υπό αυτό το πρίσμα, λοιπόν, θεωρώ πολύ σημαντικά τα κίνητρα που δίνονται συμβάλλοντας σε μια βιώσιμη ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος.

Το θέμα των βραχυχρόνιων μισθώσεων σας απασχολεί; Αντιμετωπίζετε προβλήματα;

Πραγματικά οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο τα τελευταία χρόνια, το οποίο στην Ελλάδα έχει ακόμα μεγαλύτερη έκταση, εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν υπάρχουν ακόμα αντίστοιχα προϊόντα, που να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της σημερινής αγοράς. Τα projects K29 και Wyndham Athens Residence δημιουργήθηκαν ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο. Σε αυτά ο φιλοξενούμενος μπορεί να βρει όλες τις υπηρεσίες που θα συναντούσε σε ένα δωμάτιο πολυτελούς ξενοδοχείου, σε συνδυασμό με την άνεση και τις εγκαταστάσεις που θα προσέφερε ένα μικρό διαμέρισμα, με ασφάλεια και μία μοναδική εμπειρία διαμονής.

Δουλεύοντας στα Βαλκάνια, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Κύπρο, ποια είναι η εικόνα που έχετε για τις χώρες, τις προοπτικές τους, το επενδυτικό περιβάλλον και την κρατική μηχανή;

Η παγκόσμια οικονομική κρίση δημιούργησε σε όλη την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αντίστοιχες προκλήσεις και προβλήματα με αυτά που αντιμετωπίσαμε κι εμείς στην Ελλάδα, με διαφορετική, βέβαια, πηγή του προβλήματος και αντίστοιχα διαφορετική αντιμετώπιση. Και μετά την κρίση το μοντέλο ανάπτυξης κάθε χώρας είναι διαφορετικό και αντίστοιχα και η ανταπόκριση της κρατικής μηχανής σε κάθε χώρα διαφέρει, με δεδομένο ότι οι δομές και η λειτουργία του κράτους δεν είναι ίδιες.

Το επενδυτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται έχει εξαιρετικές προοπτικές, χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή, καθώς η κρίση είναι ακόμα εδώ και τους όποιους ρυθμούς ανάπτυξης καταγράφουμε στον κάθε κλάδο της οικονομίας οφείλουμε να τους χειριστούμε με σύνεση και με στόχο να τους διατηρήσουμε. Οι ταχύτητες στις οικονομίες είναι πλέον ιλιγγιώδεις, οι ανακατατάξεις είναι συνεχείς και γι’ αυτό τον λόγο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και συνεχή επαγρύπνηση.

Θα σας δούμε και σε άλλες χώρες;

Είμαστε ανοικτοί σε κάθε νέα πρόταση. Σε ευκαιρίες που γνωρίζουμε ότι μπορούμε να τις αναδιαμορφώσουμε και να παρουσιάσουμε το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα. Το πλαίσιο των χωρών, τόσο για τις επενδύσεις μας, όσο και για την προώθηση του τουριστικού προϊόντος είναι μια παράμετρος που εξετάζουμε κατά περίπτωση.