Σε μία νέα, τουριστική εποχή εισέρχεται η Βενετία, αυτός ο παγκοσμίου φήμης προορισμός, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει το φαινόμενο του υπερτουρισμού, με έμφαση στην προστασία του πολιτιστικού της πλούτου και στην ενίσχυση της βιωσιμότητας. Στο πλαίσιο αυτό, από την 1η Ιουλίου 2025, στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μάρκου, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, που δέχεται περίπου 1,8 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο, οι επισκέπτες θα εισέρχονται έχοντας κάνει ηλεκτρονική κράτηση, ενώ, θα αυξηθεί και η τιμή του εισιτηρίου εισόδου.
Ειδικότερα, το κόστος εισόδου στον ναό, που περιλαμβάνει την πρόσβαση και στο καμπαναριό, το οποίο προσελκύει περίπου 700.000 επισκέπτες κάθε χρόνο, θα διαμορφωθεί από 6 σε 10 ευρώ. Τα επιπλέον έσοδα θα διατεθούν για τη διατήρηση 40 άλλων εκκλησιών της Βενετίας, οι οποίες θα παραμείνουν δωρεάν για το κοινό, καθώς και για την επισκευή σημαντικών θρησκευτικών μνημείων, όπως η Σάντα Μαρία ντελα Σαλούτε και η Βασιλική της Σάντα Μαρία Ασούντα στο Τορτσέλο.
Παράλληλα, νέοι κανόνες θα ισχύουν στον αριθμό των επισκεπτών, καθώς θα επιτρέπεται η είσοδος στον ναό σε μόλις 500-600 άτομα ταυτόχρονα. Ενώ, ακόμη πιο αυστηρή θα είναι η πρόσβαση στο Πάλα ντ’ Όρο, ένα αριστούργημα της βυζαντινής τέχνης.
Τα παιδιά κάτω των 10 ετών, ομάδες προσκυνητών και τα άτομα με αναπηρία δεν θα πληρώνουν εισιτήριο εισόδου, που σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούν να επισκέπτονται τον ναό.
Τα μέτρα αυτά έχουν ως στόχο να μειώσουν τους μεγάλους χρόνους αναμονής των επισκεπτών στον ναό, αλλά και την προστασία της βασιλικής του Αγίου Μάρκου, που αποτελεί το πλέον χαρακτηριστικό δείγμα της ιταλοβυζαντινής αρχιτεκτονικής.
Τουριστική “έκρηξη” στη Βενετία – Μεγάλοι αριθμοί ταξιδιωτών και νέες προκλήσεις
Η Βενετία εξακολουθεί να είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς, τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο, υποδεχόμενη σχεδόν 5,9 εκατομμύρια επισκέπτες, το 2024, δηλαδή περίπου 3,7% περισσότερους από το προηγούμενο έτος. Επίσης, σημείωσε ρεκόρ 13,3 εκατομμυρίων διανυκτερεύσεων, ξεπερνώντας το προηγούμενο υψηλό των 12,9 εκατομμυρίων του 2019. Η αύξηση αυτή αποδεικνύει την “εκρηκτική” δημοφιλία της πόλης, αλλά και την τεράστια πρόκληση που δημιουργείται ως προς τη διαχείριση των τουριστικών ροών.
Τα ξενοδοχεία εξακολουθούν να αποτελούν κορυφαία επιλογή για τη διαμονή των επισκεπτών, όμως, το 2024 κατέγραψαν περίπου 2,9% λιγότερες διανυκτερεύσεις, ιδίως οι πιο οικονομικές κατηγορίες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο ανταγωνισμό από ιδιωτικά καταλύματα τύπου Airbnb, τα οποία κατέγραψαν αύξηση κατά περίπου 11%, φθάνοντας τα 6,3 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις. Για πρώτη φορά, στο ιστορικό κέντρο της Βενετίας, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες διανυκτερεύσεις (4,9 εκατομμύρια) σε ιδιωτικά καταλύματα παρά σε ξενοδοχεία.
Παράλληλα, σημαντική αύξηση των διανυκτερεύσεων κατά 16,1% σε ιδιωτικά καταλύματα σημειώθηκε σε περιοχές της ενδοχώρας, όπως το Μέστρε και η Μαργκέρα,γεγονός που υποδηλώνει ότι οι ταξιδιώτες αρχίζουν να επιλέγουν για τη διαμονή τους περιοχές έξω από την “καρδιά” της Βενετίας, αποσυμφορώντας το ιστορικό της κέντρο.
Τα ιδιωτικά καταλύματα αντιστοιχούν πλέον στο 33% του συνόλου των διανυκτερεύσεων, από 31% το 2023 και 25% το 2019. Τα ξενοδοχεία αντιπροσωπεύουν λίγο περισσότερο από το ήμισυ της ζήτησης. Οι μήνες με τη μεγαλύτερη κίνηση είναι ο Μάιος (1,5 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις) και ο Νοέμβριος (900.000 διανυκτερεύσεις), γεγονός που δείχνει ότι η Βενετία είναι δημοφιλής καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Αντιμετώπιση του υπερτουρισμού
Η Βενετία εφαρμόζει, ήδη, μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλεί ο υπερτουρισμός, ιδίως στον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει το ευαίσθητο περιβάλλον και τα ιστορικά μνημεία της πόλης. Από τον Αύγουστο του 2021, δεν επιτρέπεται η είσοδος μεγάλων κρουαζιερόπλοιων στην πόλη, γεγονός που έχει συμβάλει στην προστασία των ευαίσθητων κτιρίων και της λιμνοθάλασσας. Επίσης, ισχύει ένα γενικό εισιτήριο εισόδου για τους ημερήσιους επισκέπτες, το οποίο βοηθά στον έλεγχο της ροής των τουριστών από τη μία και στη χρηματοδότηση έργων συντήρησης από την άλλη.
Οι νέοι κανόνες για τη Βασιλική του Αγίου Μάρκου εντάσσονται σε αυτό το ευρύτερο σχέδιο, σκοπός του οποίου είναι η ενθάρρυνση του “ποιοτικού τουρισμού”, που επικεντρώνεται στη βιωσιμότητα και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης.
Περιορίζοντας τον αριθμό των επισκεπτών, αυξάνοντας τη διαφάνεια και αξιοποιώντας τα έσοδα για την αποκατάσταση των θρησκευτικών μνημείων, η Βενετία επιχειρεί να βρει μια νέα ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη για ανάπτυξη της οικονομίας και στην διαφύλαξη της πολιτιστικής της κληρονομιάς.
