Πως η διακοπή των συστημάτων πληρωμών από τη Ρωσία θα επηρεάσει τον Τουρισμό

Η παύση της εξυπηρέτησης των καρτών Visa, Mastercard, JCB και AmEx που εκδίδονται από τις ρωσικές τράπεζες στο εξωτερικό και η απαγόρευση των τραπεζών να δίνουν μετρητά σε πολίτες στη Ρωσία θα αλλάξει ριζικά τον ρωσικό εξερχόμενο τουρισμό, πιστεύουν οι ειδικοί. 

Οι αρχές Μαρτίου 2022 έφεραν μια εντελώς νέα πραγματικότητα στον ρωσικό τουρισμό, όχι μόνο όσον αφορά τα αεροπορικά ταξίδια. Οι αποφάσεις της Visa και της Mastercard και αργότερα της American Express και της JCB να σταματήσουν τη λειτουργία τους στη Ρωσία θα αλλάξουν (και πιθανότατα για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα) όλη τη διαμόρφωση του εξερχόμενου τουρισμού, ακόμη και αν βρεθεί κάποια αποδεκτή λύση με διεθνείς πτήσεις. Η Ένωση Ρωσικών Ταξιδιωτικών Πρακτόρων (ATORUS) εξηγεί τι, γιατί και πώς.

Ποιοι τουρίστες και πως θα επηρεαστούν από την αποσύνδεση της Visa και της Mastercard

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας (στοιχεία στο τέλος του γ’ τριμήνου του 2021), υπάρχουν 312 εκατομμύρια κάρτες πληρωμών σε κυκλοφορία στη Ρωσία, εκ των οποίων 112 εκατομμύρια είναι κάρτες του εθνικού συστήματος πληρωμών Mir, συμπεριλαμβανομένων των συν-καρτών (κάρτες διπλού συστήματος). Σχεδόν όλες οι υπόλοιπες, δηλαδή περίπου 200 εκατομμύρια κάρτες είναι διεθνείς Visa και Mastercard (το μερίδιο των JCB, American Express και UnionPay της Κίνας είναι εξαιρετικά ασήμαντο και μπορεί πλέον να αγνοηθεί).

Φυσικά, δεν είναι όλες αυτές οι 200 εκατομμύρια κάρτες ενεργές και σε χρήση. Ωστόσο, με βάση τα ποσοστά των προηγούμενων ετών, μιλάμε για περισσότερες από 140 εκατομμύρια ενεργές κάρτες Visa και Mastercard στα χέρια των Ρώσων, οι οποίες θα λειτουργούν πλέον αποκλειστικά εντός της Ρωσίας. Ας υπενθυμίσουμε ότι εντός της χώρας αυτές οι κάρτες προστατεύονται από τις κυρώσεις από την NSPC, μέσω της οποίας εδώ και αρκετά χρόνια προχωρούν όλες οι συναλλαγές με οποιαδήποτε κάρτα των ρωσικών τραπεζών (και ως εκ τούτου στην ίδια τη Ρωσία κανένα διεθνές σύστημα πληρωμών δεν μπορεί να απενεργοποιήσει τίποτα).

Όμως, για χρήση στο εξωτερικό, όλες αυτές οι 140 εκατομμύρια ρωσικές κάρτες είναι πλέον άχρηστες. Ακόμη και παρά τις δηλώσεις πολλών ρωσικών τραπεζών ότι θα παρατείνουν αυτόματα την ισχύ των καρτών Visa και Mastercard (μέχρι το 2028, το 2030 ή ακόμη και “επ’ αόριστον”), η συντριπτική πλειοψηφία θα πρέπει να αντικατασταθεί μέσα στα επόμενα 5-7 χρόνια. Απλώς επειδή οι κάρτες, ή μάλλον η μαγνητική λωρίδα και τα τσιπ τους, έχουν φυσική φθορά -και με την πλήρη έννοια του “επ’ αόριστον”, σίγουρα δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν. Ειδικά αν λάβουμε υπόψη την απενεργοποίηση του Google Pay και του ApplePay.

Τελικά, ουσιαστικά όλες αυτές οι κάρτες θα επανεκδοθούν ως ρωσικές κάρτες Mir εντός ορίζοντα 5-7 ετών. Ή όχι μόνο ως Mir. Σε κάθε περίπτωση, οι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι είναι απίθανο η Visa και η Mastercard να επιστρέψουν στη ρωσική αγορά σύντομα, ακόμη και μετά από μια ξαφνική παύση του πολέμου.

Πρώτα απ’ όλα, με τις ανεξάρτητες αποφάσεις τους (οι οποίες, αυστηρά μιλώντας, δεν απαιτούνταν από τις κυρώσεις της Ε.Ε. και των ΗΠΑ) έστρεψαν εναντίον τους τη ρωσική ρυθμιστική αρχή και την ίδια την κυβέρνηση. Δεύτερον, η αποχώρηση ήταν σκόπιμη και προετοιμασμένη: ήδη από τον Ιανουάριο του 2022, ακόμη και χωρίς κυρώσεις, τα εν λόγω συστήματα πληρωμών ανέφεραν στις εκθέσεις τους ότι “κινδύνευαν να εξαναγκαστούν να εγκαταλείψουν” τη ρωσική αγορά.

Τρίτον, ο χώρος δεν είναι αδρανής. Αν και οι προοπτικές ευρείας έκδοσης καρτών του κινεζικού συστήματος Union Pay ή των συν-καρτών Mir – Union Pay στη Ρωσία δεν είναι ακόμη πολύ σαφείς, συμπεριλαμβανομένου του χρονοδιαγράμματος ανάπτυξης, είναι αρκετά προφανές ότι η ανάγκη πληρωμής στο εσωτερικό της χώρας έχει ήδη λυθεί πλήρως από τις κάρτες Mir. Και η ανάγκη των Ρώσων να πληρώνουν στο εξωτερικό θα εξακολουθήσει να ικανοποιείται τα επόμενα χρόνια με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αλλά σχεδόν σίγουρα όχι με τη Visa και τη Mastercard.

Ο ανεξάρτητος εξερχόμενος Τουρισμός θα “υποφέρει” περισσότερο

Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες της Αναλυτικής Υπηρεσίας της ATOR, σε βραχυπρόθεσμη προοπτική, η τρέχουσα κατάσταση με την αποσύνδεση των καρτών Visa και Mastercard και την απαγόρευση αγοράς συναλλάγματος από ιδιώτες, από τις 9 Μαρτίου, θα αλλάξει περισσότερο το τμήμα του ανεξάρτητου τουρισμού.

Το κυρίαρχο καταναλωτικό μοντέλο για τον Ρώσο ανεξάρτητο τουρίστα (“αγόρασα εισιτήριο online, έκλεισα ξενοδοχείο online, πέταξα μακριά, νοίκιασα αυτοκίνητο, ταξίδεψα όπου ήθελα,πλήρωσα με κάρτα επί τόπου, έκανα ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ όταν χρειάστηκε”) απλά, πλέον, δεν λειτουργεί σε παγκόσμιο επίπεδο.

Στον τομέα των αεροπορικών εταιριών, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ανεξάρτητοι ταξιδιώτες δεν είναι πλέον σε θέση να αγοράζουν εισιτήρια ηλεκτρονικά στους ιστότοπους των ξένων αερομεταφορέων και των διαδικτυακών παρόχων. Μεμονωμένες περιπτώσεις στις οποίες ο ιστότοπος της αεροπορικής εταιρίας El Al άρχισε να δέχεται κάρτες Mir δεν λαμβάνεται υπόψη, καθώς η τάση αυτή είναι απίθανο να σώσει την κατάσταση στο εγγύς μέλλον.

Αν και είναι πιθανό ότι πολλοί αερομεταφορείς από ανοικτές, ουδέτερες χώρες, όπως η Τουρκία και τα ΗΑΕ, θα ενσωματώσουν σύντομα την πληρωμή με κάρτες Mir στα συστήματα κρατήσεών τους, τι θα συμβεί στη συνέχεια; Η παλιά ελευθερία με ένα ευρύ φάσμα συνδυασμών πτήσεων με ανταπόκριση από και προς οπουδήποτε μέρος στον κόσμο δεν υφίσταται πλέον. Οι Ρώσοι θα πρέπει να πετάνε μόνο με τις αεροπορικές εταιρίες που δέχονται το Mir και προς έναν περιορισμένο αριθμό χωρών.

Τα πράγματα είναι ακόμη πιο περίπλοκα με τις online κρατήσεις ξενοδοχείων στο εξωτερικό. Η απευθείας κράτηση ξενοδοχείων σε ιστοσελίδες είναι εξαιρετικά αμφίβολη (τα ξενοδοχεία είναι απίθανο να ασχοληθούν από μόνα τους με το θέμα της εισαγωγής πληρωμών από το Mir). Οργανισμοί δε,  όπως η Booking.com είναι επίσης απίθανο να το επιδιώξουν.

Το πρόβλημα με τις δαπάνες στο εξωτερικό είναι επίσης πολύπλοκο. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ταξιδιωτικού κλάδου, σχεδόν όλοι οι Ρώσοι τουρίστες που ταξίδεψαν στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια χρησιμοποίησαν ξένες κάρτες (χρεωστικές και πιστωτικές) ως το κύριο χρηματοπιστωτικό μέσο και το κύριο “πορτοφόλι” τους. Αυτό τους επέτρεψε να είναι ελεύθεροι να διαχειριστούν τον χρόνο και το πρόγραμμα των ταξιδιών τους.

Σύμφωνα με τους ερωτηθέντες εμπειρογνώμονες της ταξιδιωτικής αγοράς, τα μετρητά σε δολάρια και ευρώ για τους τουρίστες που ταξιδεύουν στο εξωτερικό, ιδίως για εκείνους που επισκέπτονται την Ευρώπη και, τα τελευταία χρόνια, την Τουρκία, ήταν μόνο “συμπληρωματικά” της κάρτας εδώ και 5-7 χρόνια. Τα ρούβλια πριν από ένα ταξίδι ανταλλάσσονταν από τους περισσότερους τουρίστες, κατά κανόνα, για πρωτογενή δευτερεύοντα έξοδα, αλλά το κύριο απόθεμα χρημάτων και η εγγύηση της “ελευθερίας επιλογής” ήταν κάρτες.

Μόνο σε εξωτικούς προορισμούς με μη ανεπτυγμένη αποδοχή καρτών (ορισμένες χώρες της Ασίας, της Καραϊβικής, της Αφρικής) η προσφορά χρημάτων πολλών τουριστών βασιζόταν σε μετρητά σε δολάρια. Τώρα, αν οι τουρίστες ταξιδεύουν ανεξάρτητα, θα πρέπει να παίρνουν μαζί τους παντού και σε μεγάλες ποσότητες χρήματα, μεταξύ άλλων για επείγοντα περιστατικά και για ιατρική περίθαλψη. Όμως η Ρωσική Κεντρική Τράπεζα, στις 9 Μαρτίου, έσωσε τους πάντες από αυτόν τον “πονοκέφαλο”: οι πολίτες δεν θα μπορούν να αγοράζουν ξένο νόμισμα σε μετρητά στη Ρωσία, αλλά μόνο με τραπεζικές μεταφορές. Ναι, εξακολουθεί να είναι δυνατή η ανάληψη ποσών έως και 10.000 δολάρια από καταθέσεις σε ξένο νόμισμα, αλλά δεν έχουν πολλοί Ρώσοι ταξιδιώτες τέτοιες καταθέσεις.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες, στην πραγματικότητα, απλώς υποβαθμίζουν τα ανεξάρτητα ταξίδια διακοπών ως ξεχωριστό, μαζικό είδος τουρισμού, σύμφωνα με διάφορους εμπειρογνώμονες που ερωτήθηκαν. Για πολλούς ανεξάρτητους τουρίστες, η επιλογή των προορισμών έχει περιοριστεί απότομα, η δυνατότητα κράτησης ξενοδοχείων μέσω διαδικτύου έχει σε μεγάλο βαθμό αποκλειστεί (αν και η Booking.com παραμένει μια επιλογή για κράτηση ξενοδοχείου με πληρωμή επί τόπου, δεν ισχύει για όλες τις εγκαταστάσεις), η ελευθερία μετακίνησης περιπλέκεται από την ανάγκη ο ταξιδιώτης να έχει μαζί του μετρητά σε δολάρια και ευρώ, τα οποία επιπλέον δεν μπορούν πλέον να αγοραστούν στα ανταλλακτήρια (δηλαδή, μόνο όσοι έχουν ήδη μετρητά ή όσοι έχουν κάνει καταθέσεις σε ξένο νόμισμα μπορούν να τα έχουν).

Σύμφωνα με διάφορες εκτιμήσεις, το σύνολο των δυσκολιών αυτών θα καταστήσει τα ανεξάρτητα ταξίδια στο εξωτερικό απρόσιτα, δύσκολα ή μη ελκυστικά για το 90% ή περισσότερους Ρώσους που δεν έχουν χρησιμοποιήσει στο παρελθόν τις υπηρεσίες των ταξιδιωτικών πρακτόρων. Αν λάβουμε τα στοιχεία του 2019, μια συντηρητική εκτίμηση είναι ότι 4 στους 10 Ρώσους που ταξιδεύουν στο εξωτερικό για τους παραπάνω σκοπούς δεν χρησιμοποίησαν τις υπηρεσίες των tour operators και των ταξιδιωτικών πρακτόρων κατά την οργάνωση των διακοπών τους στο εξωτερικό (παραλίες ή εκδρομές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες). Πριν από την πανδημία, ο αριθμός αυτός ήταν 8-10 εκατομμύρια άνθρωποι.

Αυτοί οι άνθρωποι, ως επί το πλείστον, είτε θα επιλέξουν να ταξιδέψουν ανεξάρτητα στη Ρωσία, είτε θα αναζητήσουν τις διακοπές τους στο εξωτερικό μέσω τουριστικών πρακτόρων που έχουν πρόσβαση σε συστήματα κρατήσεων και πληρωμών για πτήσεις και ξενοδοχεία που είναι κλειστά για τον τελικό καταναλωτή. Αλλά ακόμη και εδώ, ως επί το πλείστον, αυτοί οι “αναπροσανατολισμένοι” ταξιδιώτες θα βρουν τη γεωγραφία των ταξιδιών τους να περιορίζεται ή τον τύπο των διακοπών τους να αλλάζει δραστικά.

Προς αναδιαμόρφωση ο ρωσικός, οργανωμένος, εξερχόμενος τουρισμός

Η μη προσβασιμότητα των υπηρεσιών πληρωμών με κάρτες για τους κατόχους ρωσικών τραπεζικών καρτών στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού μπορεί να αλλάξει δραματικά, τόσο τη γεωγραφία του οργανωμένου, εξερχόμενου τουρισμού από τη Ρωσία, όσο και τα είδη των διακοπών.

Εάν βρεθεί λύση στο σημερινό πρόβλημα των διεθνών πτήσεων και οι Ρώσοι πελάτες των τουριστικών πρακτόρων μπορούν να ταξιδεύουν σε ουδέτερες και φιλικές χώρες με απευθείας πτήσεις των ρωσικών αεροπορικών εταιριών, και εάν οι ταξιδιωτικές εταιρίες μπορούν να κλείνουν ξενοδοχεία για τους τουρίστες χωρίς προβλήματα, το πρόβλημα της πληρωμής των εξόδων με κάρτες επί τόπου για τους ίδιους τους τουρίστες δεν θα εξαλειφθεί.

Υπό αυτές τις συνθήκες, σχεδόν όλες οι χώρες που είναι ουδέτερες και ανοικτές στους τουρίστες από τη Ρωσία, οι οποίες διαθέτουν ελάχιστο ή καθόλου σύστημα all-inclusive και τα περισσότερα ξενοδοχεία λειτουργούν με πρωινό, γίνονται λιγότερο ελκυστικές για τους πελάτες των τουριστικών πρακτόρων με ρωσικές τραπεζικές κάρτες, που δεν λειτουργούν και σε αυτές τις χώρες.

Λίγοι, ιδίως οι οικογενειακοί τουρίστες, θα ήθελαν να έχουν μαζί τους ένα περιορισμένο απόθεμα συναλλάγματος (δεν είναι πλέον δυνατόν να κάνουν ανάληψη με την κάρτα τους από ένα ξένο ΑΤΜ) και στη συνέχεια να το μοιράζονται αυστηρά στις διακοπές, για να είναι σε θέση να έχουν μόνο μεσημεριανό γεύμα και δείπνο κάθε μέρα κατά τη διάρκεια 10ήμερων διακοπών, για να μην αναφέρουμε άλλες ανάγκες. Και με την αδυναμία αγοράς ξένου συναλλάγματος και τους περιορισμούς στην ανάληψη συναλλάγματος από καταθέσεις άνω των 10.000 δολαρίων (η απαγόρευση εισήχθη τη νύχτα της 9ης Μαρτίου), η συντριπτική πλειοψηφία των τουριστών δεν έχει καν τέτοια ευκαιρία.

Ως εκ τούτου, πολλοί εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι στο εγγύς μέλλον η ζήτηση στον οργανωμένο, εξερχόμενο τουρισμό της Ρωσίας θα πρέπει να επικεντρωθεί κυρίως σε δύο ομάδες χωρών.

Η πρώτη είναι οι χώρες στις οποίες έχει αναπτυχθεί ή επικρατήσει το σύστημα των all-inclusive διακοπών στα ξενοδοχεία. Με αυτό, ένας τουρίστας από τη Ρωσία μπορεί να πληρώσει για ολόκληρο το πακέτο διακοπών στη Ρωσία, και στη συνέχεια δεν υπάρχουν πρόσθετα έξοδα επί τόπου. Για μικρά έξοδα σε ένα μέρος (φρούτα, αναμνηστικά) οι τουρίστες μπορούν να αρκεστούν σε ένα μικρό ποσό σε μετρητά, δολάρια ή ευρώ, που λαμβάνονται από τη Ρωσία, αλλά πολλοί ακόμη και πριν από την πανδημία έκαναν χωρίς αυτό, αφού δεν άφηναν καν το ξενοδοχείο.

Η Τουρκία, η Τυνησία, η Αίγυπτος, ορισμένα ξενοδοχεία στις Μαλδίβες, ξενοδοχεία σε ορισμένα εμιράτα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενδεχομένως η Κούβα, η Δομινικανή Δημοκρατία και το Μεξικό, καθώς και ορισμένα ξενοδοχεία στο νησί Μαργαρίτα στη Βενεζουέλα είναι μεταξύ αυτών των χωρών που είναι πλέον ανοικτές για τους Ρώσους.

Η δεύτερη ομάδα χωρών που, βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, θα αποτελέσει κυρίως στόχο των τουριστικών πρακτόρων όσον αφορά τις κάρτες είναι οι χώρες στις οποίες γίνονται δεκτές οι κάρτες Mir.

Υπάρχουν μόνο έξι χώρες στις οποίες όλα ή η συντριπτική πλειοψηφία των τοπικών καταστημάτων λιανικής πώλησης (που διαθέτουν τερματικά) και των ΑΤΜ δέχονται τις κάρτες του ρωσικού συστήματος πληρωμών Mir. Πρόκειται για τη Λευκορωσία, την Αρμενία, το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν, την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία. Η Λευκορωσία και η Αμπχαζία είναι οι μόνοι δύο πραγματικά δημοφιλείς προορισμοί. Αλλά η ροή τουριστών στο Ουζμπεκιστάν υπό αυτές τις συνθήκες θα μπορούσε επίσης να γίνει μαζική.

Στο Καζακστάν, οι κάρτες Mir εξυπηρετούνται στα ΑΤΜ των τοπικών τραπεζών VTB και Sberbank και γίνονται δεκτές στα καταστήματα όπου υπάρχουν τερματικά πληρωμών των εν λόγω τραπεζών. Στο Τατζικιστάν, οι κάρτες Mir γίνονται συχνά δεκτές στα καταστήματα, αλλά όχι παντού. Οι αναλήψεις μετρητών από τις κάρτες Mir είναι εγγυημένες στα ΑΤΜ των μεγαλύτερων τραπεζών του Τατζικιστάν, Amonatbonk και Dushanbe City. Ωστόσο, η χώρα αυτή έχει, μέχρι στιγμής, παρουσιάσει μικρό ενδιαφέρον για τους πελάτες των τουριστικών πρακτόρων.

Εκτός αυτής της ομάδας μετασοβιετικών χωρών, ένα ευρύ δίκτυο αποδοχής καρτών Mir υπάρχει στην Τουρκία. Στη χώρα, οι κάρτες του ρωσικού συστήματος πληρωμών εξυπηρετούνται, μέχρι στιγμής, από τρεις μεγάλες τράπεζες: την κρατική Vakıfbank, τη Ziraat Bankası και την ιδιωτική τράπεζα Iş Bankası. Οι κάρτες Mir γίνονται δεκτές στην Τουρκία, τόσο στα περισσότερα ΑΤΜ των εν λόγω τραπεζών, όσο και στα καταστήματα που διαθέτουν τερματικά των εν λόγω τραπεζών. Υπάρχουν πολλά τέτοια καταστήματα: υπάρχουν αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες λιανοπωλητές, αλλά υπάρχει μια ταλαιπωρία.

Μέχρι πρόσφατα, οι τουρκικές τράπεζες δεν είχαν κανένα κίνητρο να μοιράσουν στα καταστήματα αυτοκόλλητα με το λογότυπο Mir στα τερματικά, γεγονός που καθιστά δύσκολο για τους τουρίστες να καταλάβουν χωρίς ερωτήσεις αν η κάρτα τους γίνεται δεκτή για πληρωμές στην Τουρκία. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ελπίδα ότι ο αριθμός των τουρκικών τραπεζών που θα εξυπηρετούν τις κάρτες Mir θα αυξηθεί σύντομα και οι τράπεζες και τα καταστήματα θα αρχίσουν να αναγράφουν εμφανώς για τους πελάτες: “δεχόμαστε ρωσικές κάρτες”. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή θα πάρει επίσης χρόνο.

Το Βιετνάμ είναι μια άλλη χώρα “τουριστικών πρακτόρων” που αναπτύσσει ενεργά την αποδοχή των καρτών Mir. Τα ΑΤΜ και τα τερματικά της BIDV και της θυγατρικής της τράπεζας VRB δέχονται τις εν λόγω κάρτες. Η πρώτη διαθέτει ένα αρκετά μεγάλο δίκτυο: περίπου 60.000 τερματικά πληρωμών και ΑΤΜ.

Αναφέρθηκε ότι η κάρτα Mir μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πληρωμές στο αεροδρόμιο του Ντουμπάι (ΗΑΕ), ενώ στην Κύπρο η Mir θα γίνεται αποδεκτή στα ΑΤΜ της RCB Bank. Ωστόσο, οι πληροφορίες αυτές δεν είναι διαθέσιμες στον ίδιο τον δικτυακό τόπο του Mir -πιθανότατα, πρόκειται για κάποιου είδους πιλοτικές προσπάθειες. Η ανάπτυξη του δικτύου αποδοχής Mir είναι δυνατή μόνο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά απίθανη στην Κύπρο.

Η Τουρκία θα κερδίσει σε δύο σημεία: All inclusive και Mir

Κατά συνέπεια, αν προσπαθήσουμε να φτιάξουμε έναν γενικό κατάλογο προορισμών του εξωτερικού, οι οποίοι στο εγγύς μέλλον θα επικεντρωθούν στην κύρια ζήτηση στον οργανωμένο τουρισμό (με την επιφύλαξη, φυσικά, της επίλυσης των προβλημάτων με τις αεροπορικές συνδέσεις), αυτή τη στιγμή θα έχει ως εξής:

-Τουρκία (αναπτυγμένο σύστημα all-inclusive στα ξενοδοχεία και ευρύ δίκτυο αποδοχής καρτών Mir με δυνατότητα επέκτασης -δύο από τις δύο προτεραιότητες).
-Αμπχαζία (ζώνη με ρούβλια, αποδοχή καρτών Mir, χωρίς προβλήματα με τις αεροπορικές συνδέσεις – πτήσεις προς Σότσι).
-Αίγυπτος (all-inclusive θέρετρα, χαμηλή κινητικότητα των τουριστών εκτός ξενοδοχείων).
-Τυνησία (all-inclusive θέρετρα, χαμηλή κινητικότητα των τουριστών εκτός ξενοδοχείων).
-Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (δυνατότητα ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου συστήματος και, ενδεχομένως, ενός δικτύου αποδοχής καρτών Mir στο μέλλον).
-Μαλδίβες (πολλά ξενοδοχεία λειτουργούν ήδη με all-inclusive, τόσο υψηλού, όσο και μεσαίου επιπέδου).
-Κούβα, Δομινικανή Δημοκρατία, Μεξικό (ανάλογα με το άνοιγμα απευθείας πτήσεων – υπάρχει σύστημα all-inclusive).
-Βιετνάμ (είναι δυνατόν να αποκτήσετε κάρτα Mir, οι τουρίστες συνηθίζουν να παίρνουν μετρητά στο Βιετνάμ, all-inclusive και FB σε ξενοδοχεία υψηλού επιπέδου, οι τουριστικοί πράκτορες έχουν αποκλειστικά δικαιώματα να φέρνουν τουρίστες στο Βιετνάμ).

Ταυτόχρονα, πολλά υποσχόμενοι προορισμοί όπως η Ταϊλάνδη και οι Σεϋχέλλες, καθώς και ορισμένοι άλλοι, ανοικτοί στους Ρώσους, αλλά εξειδικευμένοι προορισμοί, είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν μείωση της ζήτησης, το μέγεθος της οποία είναι δύσκολο να προβλεφθεί αυτή τη στιγμή.

Ο ρόλος των καρτών μισθοδοσίας

Μια σχετική διέξοδος από την κατάσταση με τις πληρωμές στο εξωτερικό φαίνεται τώρα σε πολλούς να είναι η ανάπτυξη στη Ρωσία της μαζικής έκδοσης καρτών του κινεζικού συστήματος πληρωμών Union Pay και/ή οι κάρτες διπλού συστήματος, Mir – Union Pay.

Πράγματι, η κάλυψη του δικτύου υπηρεσιών κάρτας Union Pay έχει επεκταθεί σημαντικά με την ανάπτυξη και εξάπλωση του κινεζικού, μαζικού τουρισμού σε όλο τον κόσμο -ο επίσημος ιστότοπος του συστήματος πληρωμών αναφέρει ότι το σύστημα έχει φτάσει τις 180 χώρες παγκοσμίως. Στη Ρωσία, σύμφωνα με διάφορες εκτιμήσεις του 2018, περίπου το 80% όλων των ΑΤΜ στα μεγάλα τραπεζικά δίκτυα της χώρας ήταν σε θέση να εξυπηρετούν κινεζικές κάρτες.

Ωστόσο, είναι πιθανό ότι το Union Pay δεν μπορεί να γίνει το “μαγικό ραβδί” που θα λύσει γρήγορα το πρόβλημα των πληρωμών των Ρώσων τουριστών στο εξωτερικό. Και να γιατί.

Πρώτον, θα χρειαστεί χρόνος για τη μαζική έκδοση καρτών του κινεζικού συστήματος πληρωμών στη Ρωσία. Το σύστημα Mir στη Ρωσία διαδόθηκε περισσότερο ή λιγότερο δύο χρόνια μετά την εκτόξευσή του. Αλλά ακόμη και αν υποθέσουμε ότι τώρα, λόγω της έκτακτης και επείγουσας ανάγκης και της αντίστοιχης “οργανωτικής ώθησης”, τα πράγματα θα πάνε πιο γρήγορα, υπάρχουν άλλες δυσκολίες.

Εκτός από διάφορες αναπόφευκτες διατυπώσεις, όπως η συμφωνία των όρων ένταξης στο σύστημα μεταξύ των ρωσικών τραπεζών και της Union Pay (ιδίως για την έκδοση καρτών διπλού συστήματος) και διάφορες τεχνολογικές πτυχές, η μαζική έκδοση κινεζορωσικών καρτών θα παρεμποδιστεί σε πρώτη φάση από την προφανή έλλειψη τσιπ για τις κάρτες αυτές.

Οι ρωσικές τράπεζες ανανεώνουν πλέον τις κάρτες Visa και Mastercard και μάλιστα επιλέγουν την “απεριόριστη χρήση χωρίς επανέκδοση” σχεδόν αποκλειστικά γι’ αυτόν τον λόγο: κανείς δεν γνωρίζει τώρα τι θα συμβεί με τις προμήθειες τσιπ από το εξωτερικό, ακόμη και για την Mir.

Σε γενικές γραμμές, μια μαζική έκδοση καρτών Union Pay σε κλίμακα που να προβλέπει ακόμη και την παροχή καρτών σε όλους τους πελάτες τουλάχιστον μιας μεγάλης τράπεζας, δεν έχει μελετηθεί και υπολογιστεί σοβαρά στο παρελθόν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, για παράδειγμα, σε ορισμένες ρωσικές τράπεζες που έχουν ήδη εκδώσει τέτοιες κάρτες, οι αιτήσεις είναι πλέον διαθέσιμες μόνο για τους υφιστάμενους πελάτες των τραπεζών και όχι για “όλους όσοι το επιθυμούν”.

Σύμφωνα με συγκρατημένες εκτιμήσεις, με τον σωστό συνδυασμό όλων των παραγόντων, μπορεί να χρειαστούν από 7 μήνες έως ένα έτος για να ξεκινήσει λίγο-πολύ η μαζική παραγωγή καρτών Union Pay και/ή οι κάρτες διπλού συστήματος, Union Pay και Mir στη Ρωσία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου (τουλάχιστον) η πλειονότητα των Ρώσων τουριστών θα πρέπει να αρκεστεί σε μετρητά και κάρτες Mir (όπου είναι δυνατόν). Θα πρέπει να προσθέσουμε ότι, σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, οι ρωσικές τράπεζες σε “ήρεμους” καιρούς, με καθιερωμένες αλυσίδες εφοδιασμού, εξέδιδαν περίπου 20.000.000 κάρτες ετησίως.

Αλλά ακόμη και αν παρέχεται τουλάχιστον μία κάρτα Union Pay σε ένα χρόνο (ή σε έξι μήνες σε περίπτωση κάποιου έκτακτου προβλήματος) σε όλο το κοινό των Ρώσων ταξιδιωτών που ταξίδεψαν στο εξωτερικό για κάποιου είδους διακοπές (πρόκειται για περίπου 20.000.000 άτομα πριν από την πανδημία), παραμένουν άλλα ερωτήματα. Και χρειάζονται λεπτομερείς διευκρινίσεις από ειδικούς στην τεχνολογία των συστημάτων πληρωμών.

Το κυριότερο είναι πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν οι δυτικές χώρες στην πρόθεσή τους να μπλοκάρουν όλες τις επιλογές πληρωμών για τους Ρώσους στο εξωτερικό.

Πρέπει να απαντηθούν τα ακόλουθα ερωτήματα: αποκλείεται οριστικά η επιλεκτική δέσμευση των καρτών Union Pay σε χώρες του εξωτερικού με βάση τον αριθμό BIN (τα 4 πρώτα ψηφία του αριθμού της κάρτας που έχει εκχωρηθεί στην τράπεζα); Πού στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή δραστηριοποιείται η Union Pay (έχει σχετικές συμφωνίες με τράπεζες) και πού γίνονται δεκτές οι κάρτες της βάσει συμφωνιών με τη Mastercard και τη Visa, οι οποίες μπορούν να μπλοκάρουν τις ρωσικές κάρτες αυτού του συστήματος; Μπορούν οι κάρτες Union Pay των ρωσικών τραπεζών να μπλοκαριστούν επιλεκτικά στα διαδικτυακά συστήματα αποδοχής των μεγαλύτερων εταιριών κράτησης εισιτηρίων και ξενοδοχείων, εάν τους δοθεί σχετική εντολή από τις κυβερνήσεις τους;

Υπό τις παρούσες συνθήκες, είναι πολύ επισφαλές να κάνει κανείς προβλέψεις. Όμως, σε ένα πολύ πιθανό σενάριο, ο ρωσικός τουρισμός, τόσο ο οργανωμένος, όσο και ο ανεξάρτητος, θα πρέπει να “περάσει από ένα λαιμό μπουκαλιού”, προσαρμοζόμενος στη νέα πραγματικότητα των πληρωμών και, κατά συνέπεια, στον νέο “χάρτη” του προσβάσιμου κόσμου. Σε αυτόν τον “χάρτη”, δεν θα υπάρχει αρχικά σχεδόν καθόλου χώρος για ανεξάρτητο τουρισμό και ο οργανωμένος τουρισμός θα περιοριστεί σε λίγους μαζικούς προορισμούς με προτεραιότητα το σύστημα all-inclusive.

Στη συνέχεια, τόσο οι ανεξάρτητοι, όσο και οι οργανωμένοι τουρίστες θα πρέπει να εξερευνήσουν νέες, όχι πολύ οικείες χώρες από τις διαθέσιμες, ακολουθώντας την κάρτα “Mir” και τις δυνατότητες των αεροπορικών ταξιδιών.

Και μόνο τότε, με τη σχετική σταθεροποίηση του κόσμου, μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή ο παράγοντας Union Pay, διευρύνοντας τις ευκαιρίες εξερχόμενου τουρισμού για τους Ρώσους. Αλλά η γεωγραφία αυτού του τουρισμού δεν θα είναι πλέον η ίδια, προφανώς, για πολλά χρόνια ακόμη.

ΠΗΓΗ