Η αρχαία πόλη-λιμάνι της Βενετίας διέφυγε της προσθήκης στον κατάλογο της UNESCO με τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς που βρίσκονται σε κίνδυνο, κατά τη διάρκεια της 45ης Συνόδου της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας.
Τον Αύγουστο, η πολιτιστική επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών συνέστησε την προσθήκη της Βενετίας και της λιμνοθάλασσάς της στον κατάλογο των μνημείων που κινδυνεύουν να χάσουν το προστατευόμενο καθεστώς της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, με βάση τις παρατηρήσεις των εμπειρογνωμόνων για τους πολλούς τρόπους με τους οποίους η “εξαιρετική οικουμενική αξία” της διάσημης βυθιζόμενης πόλης παραμένει υπό “αυξανόμενη και όλο και πιο επείγουσα απειλή”.
Κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης την περασμένη Πέμπτη, φαίνεται ότι τα κράτη μέλη του ΟΗΕ επέλεξαν να παραβλέψουν τις προειδοποιήσεις των περιβαλλοντολόγων και άλλων επιστημόνων σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και του κατάφωρου υπερτουρισμού, όταν ψήφισαν κατά της εγγραφής της Βενετίας στον κατάλογο.
Αντίθετα, επαίνεσαν τις τρέχουσες προσπάθειες διατήρησης, παρά το γεγονός ότι είχαν προειδοποιήσει τις αρχές μόλις πριν από μήνες ότι δεν είχαν γίνει αρκετά για την προστασία της ιστορικής και πολιτιστικής αρτιότητας της πλωτής πόλης. Συγκεκριμένα, η επιτροπή επικρότησε ένα νέο μέτρο για την καταπολέμηση του υπερτουρισμού, με την επιβολή φόρου 5 ευρώ (5,35 δολάρια) στους ημερήσιους ταξιδιώτες για την είσοδο στην Παλιά Πόλη της Βενετίας κατά τις ημέρες αιχμής, το οποίοι πρόκειται να τεθεί σε ισχύ την άνοιξη του 2024.
Το ιταλικό υπουργείο Πολιτισμού χαιρέτισε θερμά το αποτέλεσμα και ο δήμαρχος Luigi Brugnaro έγραψε στο Twitter: “Μεγάλη νίκη στην UNESCO… Η Βενετία δεν κινδυνεύει”. Σύμφωνα με το CNN, ο δήμαρχος αποκάλεσε τις προσπάθειες να προστεθεί η πόλη στον κατάλογο των περιοχών που βρίσκονται σε κίνδυνο “καθαρά πολιτικές”.
Ωστόσο, μετά την ανακοίνωση της απόφασής της, η Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς επανέλαβε τις ανησυχίες για την υποβάθμιση της πόλης και της λιμνοθάλασσας της, επαναλαμβάνοντας ότι ότι “πρέπει να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος για τη σωστή διατήρησή της”. Η Ιταλία έλαβε προθεσμία μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024 για να υποβάλει στην UNESCO λεπτομερές σχέδιο, το οποίο θα συζητηθεί κατά τη σύνοδο της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 2025.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η Βενετία βρίσκεται στα πρόθυρα να απωλέσει το χαρακτηρισμό της ως παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Πριν από δύο χρόνια, η πόλη των καναλιών κατάφερε ομοίως να αποφύγει τη συμπερίληψή της στον κατάλογο των απειλούμενων μνημείων της UNESCO, αφού η ιταλική κυβέρνηση εξέδωσε απαγόρευση εισόδου μεγάλων κρουαζιερόπλοιων στο κανάλι Giudecca ή στα νερά γύρω από την πλατεία του Αγίου Μάρκου.
Η Ένωση Ανήσυχων Επιστημόνων δήλωσε στο AP News ότι το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας της Πέμπτης “σηματοδοτεί μια ανησυχητική τάση των εθνών να μην λογοδοτούν για την προστασία ορισμένων από τα πιο εμβληματικά και αναντικατάστατα φυσικά και ιστορικά μνημεία σε όλο τον κόσμο”. Επισήμανε ότι, ακόμη και πέρα από τις απειλές που δημιουργεί ο μαζικός τουρισμός, η Βενετία είναι, “όλο και πιο ευάλωτη σε σοβαρές πλημμύρες και ζημιές από το νερό”.
Η Βενετία βρέθηκε στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων φέτος για μερικούς μη κολακευτικούς λόγους, συμπεριλαμβανομένων πολλαπλών περιστατικών με τουρίστες που είχαν άσχημη συμπεριφορά και ενός παράξενου περιστατικού κατά το οποίο κάποια άγνωστη μολυσματική ουσία έβαψε ξαφνικά τα νερά του Μεγάλου Καναλιού φθορίζον πράσινο.
