Ανακοίνωση σχετικά με την αναγκαιότητα εργασιών συντήρησης στην Παναγία Σουμελά και την επικινδυνότητα της μονής για τους επισκέπτες, εξέδωσε το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού Τουρκίας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση “Κατά τη διάρκεια Εργασιών Γεωλογίας και Γεωτεχνικής των Βράχων και Εργασιών Ενίσχυσης στην Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά, οι ειδικοί, με στόχο να εξετάσουν τον κίνδυνο κατολισθήσεων στις κατωφέρειες (πλαγιές) της Μονής και του περιβάλλοντα χώρου και να τεκμηριώσουν τα επικίνδυνα σημεία, πραγματοποίησαν προσεδάφιση, χρησιμοποιώντας αναρριχητικές τεχνικές πρόσβασης με σχοινί και λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
Με το πέρας των εργασιών διαπιστώθηκε ότι η είσοδος στη Μονή έθετε σε μεγάλο κίνδυνο τόσο τους επισκέπτες όσο και τους υπεύθυνους του χώρου. Για τον ίδιο λόγο και τα εσωτερικά κτίρια της Μονής θεωρήθηκαν επικίνδυνα. Συνεπώς ξεκίνησαν εργασίες βελτίωσης και υποστήριξης ευρείας κλίμακας στη Μονή και στις προσανατολισμένες προς τους χώρους επίσκεψης κατωφέρειες. Οι εργασίες αφορούσαν την απομάκρυνση των ολισθηρών βράχων και την τοποθέτηση προστατευτικού πλέγματος και οδοφραγμάτων.
Προς αποφυγή οπουδήποτε ατυχήματος και δεδομένου ότι το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, όσον αφορά τις επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους, θέτει την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια στις προτεραιότητες του και δεδομένης της κατάστασης, θεωρήθηκε σωστό και αποφασίστηκε το σύμπλεγμα των κτιρίων της Μονής να παραμείνει κλειστό από τις 22/09/2015, για τη δυνατότητα περαίωσης των εν λόγω εργασιών και για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας”.
Το πλήρες χρονικό
Ο διαγωνισμός για τις Μελέτες Αποκατάστασης, Αναστήλωσης, Δομικής Ενίσχυσης, Χωροταξίας και Ηλεκτρομηχανολογικών Εγκαταστάσεων του Αρχαιολογικού Χώρου της Ιεράς Μονής Παναγίας Σουμελά πραγματοποιήθηκε στις 17.12.2012 και εγκρίθηκε με απόφαση του Περιφερειακού Οργανισμού Προστασίας των Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Trabzon στις 26.09.2014.
Ο διαγωνισμός για την εφαρμογή των εργασιών Αναστήλωσης στην Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά στην Trabzon, πραγματοποιήθηκε στις 17.11.2015. Μετά την υπογραφή της σύμβασης και την παράδοση του χώρου, οι εργασίες ξεκίνησαν το Μάρτιο του 2016.
Ο διαγωνισμός για την εκπόνηση Ερευνητικών Μελετών Γεωλογίας και Γεωτεχνικής των Βράχων και των Σχεδίων Ενίσχυσης, στο Χώρο της Ιεράς Μονής της Παναγίας Σουμελά στην Trabzon πραγματοποιήθηκε στις 26.02.2015. Μετά την ολοκλήρωσή τους, οι μελέτες εγκρίθηκαν από τον Περιφερειακό Οργανισμό Προστασίας και η διαδικασία του διαγωνισμού συνεχίζεται.
Κατά τη διάρκεια των Εργασιών Γεωλογίας και Γεωτεχνικής των Βράχων και των Εργασιών Ενίσχυσης, οι ειδικοί, με στόχο να εξετάσουν τον κίνδυνο κατολισθήσεων στις κατωφέρειες (πλαγιές) της Μονής και του περιβάλλοντα χώρου και να τεκμηριώσουν τα επικίνδυνα σημεία, πραγματοποίησαν προσεδάφιση, χρησιμοποιώντας αναρριχητικές τεχνικές πρόσβασης με σχοινί και λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
Κατά τη διάρκεια των προσεδαφίσεων, διαπιστώθηκε ότι:
- υπήρχαν αιωρούμενα κομμάτια βράχων.
- οι αλλοιώσεις που είχαν επέλθει στην επιφάνεια των πετρωμάτων αποτελούσαν κίνδυνο.
- σε τμήματα που εκτείνονταν μέχρι το υπέδαφος της δασικής περιοχής υπήρχαν μεγάλα και μικρά ελεύθερα πετρώδη κομμάτια, κρυμμένα μέσα σε δασικά υπολείμματα.
- τα δέντρα που υπήρχαν στις κατωφέρειες και δεν είχαν ακόμα ανατραπεί, αποτελούσαν κίνδυνο για το Μοναστήρι και τους επισκέπτες.
- παρουσιάζονταν ρίψη υλικών σε ορισμένα μέρη λόγω των διαρροών νερού από τις ρωγμές των βράχων, ενώ εξετάστηκαν οι κατωφέρειες που απειλούσαν τη Μονή και ερευνήθηκαν όλοι οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι.
Ως αποτέλεσμα αυτών των εργασιών διαπιστώθηκε:
- η ύπαρξη πολλών αιωρούμενων πέτρινων τμημάτων πάνω από τη Μονή.
- η επικινδυνότητα της διαβρωμένης από το κλίμα επιφάνειας των βραχωδών τμημάτων.
- ο κίνδυνος κατολίσθησης από αιωρούμενα τμήματα βράχων που εκτείνονταν μέχρι το υπέδαφος της δασώδους περιοχής.
- η ύπαρξη μεγάλων και μικρών ελεύθερων πέτρινων κομματιών πάνω από τις κατωφέρειες που ήταν κρυμμένα στο υπέδαφος και ήταν ετοιμόρροπα.
Οι εν λόγω διαπιστώσεις οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η είσοδος στη Μονή έθετε σε μεγάλο κίνδυνο τόσο τους επισκέπτες όσο και τους υπεύθυνους του χώρου. Για τον ίδιο λόγο και τα εσωτερικά κτίρια της Μονής θεωρήθηκαν επικίνδυνα. Συνεπώς ξεκίνησαν εργασίες βελτίωσης και υποστήριξης ευρείας κλίμακας στη Μονή και στις προσανατολισμένες προς τους χώρους επίσκεψης κατωφέρειες. Οι εργασίες αφορούσαν την απομάκρυνση των ολισθηρών βράχων και την τοποθέτηση προστατευτικού πλέγματος και οδοφραγμάτων.
Προς αποφυγή οπουδήποτε ατυχήματος και δεδομένου ότι το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, όσον αφορά τις επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους, θέτει την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια στις προτεραιότητες του και δεδομένης της κατάστασης, θεωρήθηκε σωστό και αποφασίστηκε το σύμπλεγμα των κτιρίων της Μονής να παραμείνει κλειστό από τις 22/09/2015, για τη δυνατότητα περαίωσης των εν λόγω εργασιών και για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας.
Κατά τη διάρκεια κατά την οποία η Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά θα παραμείνει κλειστή και μέχρι να ξεκινήσουν εκ νέου οι επισκέψεις, σχεδιάζεται η διασφάλιση των κατάλληλων συνθηκών επισκεψιμότητάς της μακροπρόθεσμα και η αναστήλωση του κτιρίου. Στη συνέχεια προβλέπεται να ξεκινήσει η διαδικασία για τη συμπερίληψη της Ιεράς Μονής στην Λίστα Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
