Ένα χρόνο και πλέον, τα ξενοδοχεία που λειτουργούν με το καθεστώς Sale & Lease Back, βρίσκονται εκτός μέτρων χρηματοπιστωτικής στήριξης της κυβέρνησης, λόγω ανεξήγητης ολιγωρίας των υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης, χωρίς ουσιαστικό λόγο και κατά παράβαση ακόμη και των όρων ανταγωνισμού, αφού οι επιχειρήσεις που λειτουργούν ξενοδοχεία με τέτοιες συμβάσεις, καθ’ όλα νόμιμες και με βάση όλα τα λογιστικά πρότυπα, υφίστανται δυσμενή μεταχείριση.
Μάλιστα πλήθος φορέων έχουν θέσει πολλάκις από πέρυσι τον Μάϊο στον υφυπουργό Ανάπτυξης Γιάννη Τσακίρη, αλλά και στο υπουργείο Οικονομικών, το θέμα, χωρίς όχι μόνο να πάρουν ουσιαστική απάντηση, αλλά και να μην έχει ακόμη καν ξεκαθαριστεί ποιός κυβερνητικός φορέας είναι υπεύθυνος και για ποιό λόγο υφίσταται η διακριτική αυτή μεταχείριση.
Είναι ενδεικτικό ότι ξενοδοχειακές μονάδες που πέρυσι στην αρχή του κορονοϊού, ήταν απολύτως ενήμερες στις υποχρεώσεις τους, σήμερα έχουν σωρεύσει ληξιπρόθεσμα χρέη εκατομμυρίων ευρώ, οδηγώντας σε πλειστηριασμούς…
Υπογραμμίζεται ότι τόσο το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, τουριστικοί φορείς και Επιμελητήρια, έχουν κάνει παρεμβάσεις στην κυβέρνηση για το θέμα, χωρίς ωστόσο να υπάρξει λύση ή πρόοδος.
Πως ξεκίνησε
Το θέμα ξεκίνησε με την έναρξη της πανδημίας όταν καθορίστηκαν με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, τον Μάρτιο 2020, συγκεκριμένες δράσεις χρηματοδοτικής ενίσχυσης επιχειρήσεων λόγω του κορονοϊού. Πράγματι με την Υπουργική Απόφαση 37674/10.4.2020, θεσμοθετήθηκαν σημαντικές δράσεις που σχετίζονταν, μεταξύ άλλων, με τα δάνεια επιχειρήσεων. Εκεί στην παρ. 1 του άρθρου 6, ορίζεται ότι οι δράσεις καλύπτουν συγκεκριμένες κατηγορίες δανείων και συγκεκριμένα επιχειρηματικά δάνεια τακτής λήξης, ομολογιακά δάνεια και αλληλόχρεους λογαριασμούς.
Τότε στην διάταξη δεν έγινε καμία αναφορά στις χρηματοδοτικές μισθώσεις.
Στο άρθρο 2 της ΠΝΠ της 20ης.3.2020 ορίζονταν για ένα διάστημα η παροχή υποχρεωτικές έκπτωσης στα ενοίκια μεταξύ των άλλων και για τις επαγγελματικές μισθώσεις. Εκεί ρητά αναφέρεται πως σε αυτό το μέτρο περιλαμβάνονται και οι χρηματοδοτικές μισθώσεις ακινήτων και κινητών. Με το 11ο άρθρο της ΠΝΠ της 30ης.3.2020 ορίστηκε ότι οι ειδικότεροι όροι για το μέτρο που αφορά τις μισθώσεις (τα ενοίκια) θα ρυθμιστεί με Κοινή Υπουργική Απόφαση.
Επομένως ρητά σε επίπεδο νόμου και όχι διοικητικής πράξης, οι χρηματοδοτικές μισθώσεις αντιμετωπίστηκαν τότε ως «μισθώσεις» και όχι ως «δάνεια».
Ποιο είναι το ισχύον πλαίσιο
Το τι είναι χρηματοδοτική μίσθωση έχει ρυθμιστεί προ πολλού μεταξύ άλλων από τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (Κανονισμός 1606/2002), από τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 4172/2013) και από το νόμο για Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (Ν. 4308/2014).
Η βασική διαφορά ανάμεσα στη χρηματοδοτική μίσθωση και τη «λειτουργική» μίσθωση που είναι αυτό που έχει επικρατήσει στην ελληνική γλώσσα να εννοούμε ως «μίσθωση», είναι ότι με τη χρηματοδοτική μίσθωση οι κίνδυνοι και τα οφέλη του παγίου, στη συγκεκριμένη περίπτωση του ακινήτου, μεταβιβάζονται στο «μισθωτή». Για το λόγο αυτό τις αποσβέσεις τις διενεργεί ο «μισθωτής» και όχι ο «κύριος».
Μάλιστα σε δύο εδάφια του Ν. 4308/14 που είναι απόλυτα σαφή και δεσμευτικά για το αν οι χρηματοδοτικές μισθώσεις θα θεωρηθούν ως «ενοικιάσεις» ή ως «δάνεια», αναφέρονται τα εξής:
Στην παρ. 5α του άρθρου 18: «..Η υποχρέωση χρηματοδοτικής μίσθωσης αντιμετωπίζεται ως δάνειο, το δε μίσθωμα διαχωρίζεται σε χρεολύσιο, το οποίο μειώνει το δάνειο, και σε τόκο που αναγνωρίζεται ως χρηματοοικονομικό έξοδο…»
Στην παρ. 5β του άρθρου 18: «..Μεταγενέστερα η απαίτηση χρηματοδοτικής μίσθωσης αντιμετωπίζεται ως χορηγηθέν δάνειο, το δε μίσθωμα διαχωρίζεται σε χρεολύσιο, το οποίο μειώνει το δάνειο, και σε τόκο που αναγνωρίζεται ως χρηματοοικονομικό έσοδο…».
Η καταβολή των μισθωμάτων εξομοιώνεται πλήρως με τις πληρωμές για την εξυπηρέτηση του συμβατικού δανεισμού, αφενός ως προς την έννοια της εκροής ρευστότητας, αφετέρου ως δαπάνη που επηρεάζει τα αποτελέσματα της μισθώτριας εταιρίας.
Στον τομέα των πρακτικών συνεπειών της ρύθμισης για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις χρησιμοποιείται κατά κόρον αυτό το χρηματοδοτικό εργαλείο. Ο λόγος ανάγεται στη μεγαλύτερη εξασφάλιση των τραπεζών, δεδομένου ότι με το μηχανισμό της χρηματοδοτικής μίσθωσης οι τράπεζες έχουν την κυριότητα των ακινήτων και είναι περισσότερο εξασφαλισμένες από το να είχαν εγγράψει υποθήκες για μακροπρόθεσμα δάνεια.
Από την άλλη πλευρά, σκοπός των προγραμμάτων χρηματοδότησης λόγω κορονοϊού είναι η παροχή ρευστότητας για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών των ξενοδοχείων, στις οποίες περιλαμβάνονται και τα μισθώματα των Sale & Lease Back χρηματοδοτήσεων. Ο σκοπός της απόκτησης παγίων στοιχείων για την λειτουργία της επιχείρησης, που επιτυγχάνεται με τον απευθείας δανεισμό μιας εταιρείας, που δύναται να υπαχθεί στην χρηματοδότηση των προγραμμάτων χρηματοδότησης του κορωνοϊού, είναι ο ίδιος που επιτυγχάνεται με την χρηματοδότηση μέσω του Sale & Lease Back.
Ως εκ τούτου δεν υπάρχει λογικό επιχείρημα για την μη αντιμετώπιση των χρηματοδοτήσεων μέσω Sale &Lease Back, όπως και τα συμβατικά δάνεια για την λήψη των σχετικών ενισχύσεων – χρηματοδοτήσεων.
Με βάση όλα τα ισχύοντα, θα αρκούσε η τροποποίηση της σχετικής υπουργικής απόφασης, ώστε να συμπεριλάβει – πέραν των τόκων υφιστάμενων δάνειων – και τους τόκους που αφορούν τις χρηματοδοτικές συμβάσεις.
