Ένα ανησυχητικό στοιχείο που προκύπτει από τη δημοσίευση των στοιχείων του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών από την Τράπεζα Ελλάδος, είναι η πορεία των τουριστικών εισπράξεων, αναφέρει η Εurobank στο ενημερωτικό της δελτίο «7 ημέρες οικονομία».
Όπως σημειώνει “Από τον Απρίλιο 2016 η ετήσια μεταβολή της εν λόγω μεταβλητής κινείται σε αρνητικό έδαφος και τον Ιούλιο 2016 διαμορφώθηκε στο -3,50% από -5,37% τον Ιούνιο 2016. Το αντίστοιχο μέγεθος για το σύνολο του 7μήνου Ιανουαρίου – Ιουλίου 2016 ήταν -4,85% από +8,24% το 7μηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2015. Με δεδομένο ότι η τουριστική βιομηχανία έχει σημαντική συνεισφορά – άμεση και έμμεση – στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα, ενδεχόμενη συνέχιση της πτωτικής πορείας των τουριστικών εσόδων θα αποτελέσει τροχοπέδη για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Σημειώνουμε ότι για να επαληθευτεί η πρόβλεψη (ΤτΕ και ΕΕ) για ήπια ύφεση της τάξης του -0,3% το 2016, θα πρέπει στο 2ο εξάμηνο 2016 να σημειωθεί αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά +0,4% (με βάση τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία) από -1,0% το 1ο εξάμηνο 2016, υπογραμμίζει η Eurobank”.
Και η Alphabank
Το αποτύπωμα και τη συμβολή της φετινής πορείας του τουριστικού κλάδου στην πραγματική οικονομία, παρουσιάζει η Alpha Bank, στο εβδομαδιαίο οικονομικό της δελτίο, επισημαίνοντας ότι η ευρύτερη «εικόνα» του τουρισμού θα εξαρτηθεί από τις επιδόσεις του Σεπτεμβρίου.
Η ελληνική τράπεζα εκτιμά ότι βάσει όλων των διαθέσιμων στοιχείων, το 2016 αναμένεται να είναι ικανοποιητική χρονιά για τον τουρισμό, μολονότι η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο της προσφυγικής κρίσεως. Και αυτό – εξηγεί η Alpha Bank – διότι διατηρεί το συγκριτικό της πλεονέκτημα ως ασφαλής τουριστικός προορισμός, σε σχέση με γείτονες ανταγωνίστριες χώρες, όπως η Τουρκία.
Από το 2014, παρατηρείται μικρότερη αύξηση στις ταξιδιωτικές εισπράξεις, σε σχέση με τις αφίξεις, ενώ και στο επτάμηνο του 2016, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης Ελλάδος, οι εισπράξεις παρουσίασαν αισθητή υποχώρηση σε ετήσια βάση κατά 4,8%, έναντι αυξήσεως των αφίξεων κατά 1,1%.
Το γεγονός αυτό δύναται να ερμηνευθεί σε μεγάλο βαθμό από το συνδυαστικό αποτέλεσμα των εξής παραγόντων:
Της πτώσεως της δαπάνης ανά ταξίδι συνολικά των ξένων επισκεπτών
Της μεταβολής στη σύνθεση των τουριστών ανά χώρα προελεύσεως
Της εξέλιξης της δαπάνης ανά τύπο ταξιδιού (μεμονωμένοι ταξιδιώτες/ οργανωμένα ταξίδια)
Η μέση δαπάνη ανά ταξίδι έχει μειωθεί σταδιακά από 640 ευρώ το 2010 σε 541 ευρώ το 2015 και σε 542 ευρώ στo επτάμηνο του 2016 έναντι 579 ευρώ στο επτάμηνο του 2015.
H κάμψη αυτή, όπως σημειώνει η Alpha Bank, οφείλεται εν μέρει στη σταδιακή μείωση της μέσης διάρκειας παραμονής μη κατοίκων στην Ελλάδα από 9,3 διανυκτερεύσεις το 2010 σε 7,2 το 2015.
Επιπλέον, μπορεί ενδεχομένως να οφείλεται και στις χαμηλότερες τιμές που ίσως προσφέρουν οι επιχειρήσεις του κλάδου τουρισμού στην Ελλάδα προκειμένου να προσελκύσουν αλλοδαπούς επισκέπτες, στην προσπάθεια να αντισταθμίσουν τις απώλειες από τον εγχώριο τουρισμό. Σημειώνεται ότι, οι διανυκτερεύσεις των Eλλήνων ταξιδιωτών στα καταλύματα της χώρας αποτελούσαν το 2010 το 29% των συνολικών διανυκτερεύσεων και έως το 2015 μειώθηκαν σταδιακά στο 20%.
Από την ανάλυση των αφίξεων ανά χώρα προελεύσεως (εξαιρουμένης της κρουαζιέρας) παρατηρείται και αλλαγή στη σύνθεση των ξένων επισκεπτών από το 2014 με ενίσχυση του αριθμού των επισκεπτών από τις βαλκανικές χώρες, που εν γένει δαπανούν λιγότερα χρήματα σε σχέση με τους επισκέπτες από τις χώρες της Ευρωζώνης.
Σύμφωνα με την τελευταία δημοσιευμένη έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, με στοιχεία δευτέρου τριμήνου 2016, προκύπτει ότι οι κλάδοι του τουρισμού (παροχή υπηρεσιών εστίασης και καταλύματος) και της μεταποιήσεως ενίσχυσαν την απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα περισσότερο από κάθε άλλο κλάδο κατά 18 χιλιάδες άτομα έκαστος, αύξηση κατά 5,5% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2015.
Επιπλέον, εάν εξετασθούν όλοι οι υποκλάδοι που σχετίζονται έμμεσα ή άμεσα με την παροχή τουριστικών υπηρεσιών, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2016 οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 551 χιλιάδες, αυξημένοι κατά 10,3% ή κατά 51 χιλιάδες σε ετήσια βάση.
Στον ευρύτερο κλάδο του τουρισμού, τη μεγαλύτερη συμβολή στην αύξηση της απασχολήσεως το δεύτερο τρίμηνο του 2016, σε ετήσια βάση, παρουσίασαν οι υποκλάδοι των μεταφορών κατά 22 χιλιάδες άτομα (συμπεριλαμβανομένων των υποστηρικτικών υπηρεσιών μεταφορών) και της εστιάσεως κατά 12 χιλιάδες. Συνολικά στο δεύτερο τρίμηνο 2016 ο ευρύτερος κλάδος του τουρισμού συνεισέφερε το 66% της αυξήσεως της απασχολήσεως στην οικονομία
Σύμφωνα με την Alpha Bank, οι αφίξεις τουριστών αναμένεται να ανακάμψουν συνολικά στο έτος, παρά την αρνητική εικόνα, μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2016, λόγω της ενίσχυσης των διεθνών αφίξεων τον Ιούλιο και Αύγουστο.
Η θετική αυτή εξέλιξη στον κλάδο του τουρισμού αντικατοπτρίζεται στην αγορά εργασίας μέσω της ενισχύσεως της απασχολήσεως στον κλάδο. Αδυνατεί ωστόσο να στηρίξει αντιστοίχως και το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών, καθώς οι ταξιδιωτικές εισπράξεις έχουν απολέσει τη δυναμική τους για τους λόγους που εξηγήσαμε παραπάνω.
Οι αφίξεις τουριστών αναμένεται να ανακάμψουν συνολικά στο έτος, παρά την αρνητική εικόνα μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2016, λόγω της ενισχύσεως των διεθνών αφίξεων τον Ιούλιο και Αύγουστο. Η θετική αυτή εξέλιξη στον κλάδο του τουρισμού αντικατοπτρίζεται στην αγορά εργασίας μέσω της ενισχύσεως της απασχολήσεως στον
κλάδο, αδυνατεί ωστόσο να στηρίξει αντιστοίχως και το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών, καθώς οι ταξιδιωτικές εισπράξεις έχουν απολέσει τη δυναμική τους για τους λόγους που εξηγήσαμε παραπάνω. Ο Σεπτέμβριος και σε μικρότερο βαθμό ο Οκτώβριος,
αναμένεται να είναι κρίσιμοι μήνες, δεδομένου ότι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου θα είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη των ταξιδιωτικών εισπράξεων, καταλήγει η έρευνα της τράπεζας.
