Το μείζον θέμα της έλλειψης εργατικού δυναμικού και εργαζομένων με δεξιότητες στον τομέα της φιλοξενίας αναδεικνύουν η EFFAT, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συνδικάτων στον τομέα των τροφίμων, της γεωργίας και του τουρισμού, μαζί με την HOTREC, την Ευρωπαϊκή Ένωση Ξενοδοχείων, Εστιατορίων και Καφέ, σε κοινή δήλωσή τους, συμφωνώντας ότι αποτελούν τις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας σήμερα.
Στην δήλωσή τους οι δύο φορείς επισημαίνουν ότι ο τομέας της φιλοξενίας αποτελείται από σχεδόν 2 εκατομμύρια επιχειρήσεις, το 90% των οποίων είναι πολύ μικρές (δηλαδή απασχολούν λιγότερα από 10 άτομα) και πως απασχολεί 10 εκατομμύρια άτομα.
“Το 30% των εργαζομένων στον τομέα είναι σχετικά ανειδίκευτοι, σε σύγκριση με το 16% στη συνολική οικονομία, πράγμα που σημαίνει ότι καλωσορίζει ανθρώπους με διαφορετικά προφίλ και υπόβαθρα. Επιπλέον, το 19% των εργαζομένων είναι ηλικίας κάτω των 25 ετών σε σύγκριση με το 8% στη συνολική οικονομία. Αυτό σημαίνει ότι ο τομέας παρέχει στους νέους τη δυνατότητα να αναπτύξουν την πρώτη τους εργασιακή εμπειρία και βοηθά επίσης στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων. Επίσης, προωθεί επίσης την ισορροπία μεταξύ των φύλων: ενώ στη συνολική οικονομία το 46% των απασχολούμενων ατόμων είναι γυναίκες, στον τομέα αυτό το ποσοστό ανέρχεται στο 53%”, αναφέρεται στη δήλωση.
Στην δήλωση επισημαίνεται ότι, κατά μέσο όρο, ο τομέας στερείται σήμερα μεταξύ 10% και 20% του εργατικού δυναμικού στην ΕΕ, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019.
Οι ειδικότητες που παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες ελλείψεις είναι οι σερβιτόροι, το προσωπικό κουζίνας, οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα και οι ρεσεψιονίστ.
Οι ελλείψεις δεξιοτήτων εντοπίζονται στις ξένες γλώσσες, στις διαπροσωπικές δεξιότητες και στην ψηφιακή ή πράσινη τεχνογνωσία.
Η EFFAT και η HOTREC συμφωνούν ότι ενόψει της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, η αναβάθμιση και η επανεκπαίδευση είναι το “κλειδί” για τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.
Στην πραγματικότητα, όπως αναφέρεται:
– Η ψηφιοποίηση του τομέα απαιτεί, και θα συνεχίσει να απαιτεί, νέες ψηφιακές δεξιότητες.
– Η επιδίωξη της πράσινης μετάβασης στον τομέα είναι απαραίτητη για την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Αλλά
μπορεί επίσης να οδηγήσει στην εμφάνιση νέων επιχειρηματικών μοντέλων, στην ανάγκη για πρόσθετες δεξιότητες ή ακόμη και σε κάποιες απολύσεις.
Σύμφωνα με τους δύο φορείς, είναι ζωτικής σημασίας η πρόβλεψη των αλλαγών, η διασφάλιση της πρόσβασης των εργαζομένων σε προγράμματα κατάρτισης, επανεκπαίδευσης και αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και η αξιοποίηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης ως ευκαιρία για τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.
Η HOTREC και η EFFAT συμφωνούν σε ορισμένες από τις λύσεις για την αντιμετώπιση της έλλειψης δεξιοτήτων και εργατικού δυναμικού.
Συγκεκριμένα, θεωρείται ότι ο κοινωνικός διάλογος και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξεύρεση κοινών λύσεων για την αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων, μέσω:
1. Διαπραγμάτευση των όρων απασχόλησης που ανταποκρίνονται στις προσδοκίες και τα συμφέροντα των εργοδοτών και των εργαζομένων και προάγουν την εικόνα του τομέα.
2. Προώθηση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στον τομέα.
3. Παροχή προστατευτικού πλαισίου για την κινητικότητα των διακινούμενων εργαζομένων από τρίτες χώρες για την αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού.
Οι λύσεις που προτείνονται είναι:
- Ο κοινωνικός διάλογος και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις για τις συνθήκες απασχόλησης που ανταποκρίνονται στις τις προσδοκίες και τα συμφέροντα εργοδοτών και εργαζομένων και την προώθηση της εικόνας του τομέα.
- Προώθηση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στον τομέα.
- Παροχή προστατευτικού πλαισίου για την μετακίνηση των εργαζομένων από τρίτες χώρες με στόχο την αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού.
