“Πόλεμος” έχει ξεσπάσει μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας, νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύεται από το υπουργείο (!!!), μετά την πρωτοβουλία της υπουργού Λίνας Μενδώνη, να προχωρήσει σε συγκρότηση Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής, για το μείζον θέμα των Πνευματικών Δικαιωμάτων, που ταλανίζει μεταξύ άλλων και τον τουριστικό κλάδο.
Μετά την απόφαση της υπουργού Πολιττισμού, για την σύσταση της Επιτροπής, έργο της οποίας θα είναι:
α) η ρύθμιση του δικαιώματος του δημόσιου δανεισμού
β) η ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1564 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2017 σχετικά με ορισμένες επιτρεπόμενες χρήσεις ορισμένων προστατευόμενων έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας δυνάμει δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων προς όφελος των τυφλών, των αμβλυώπων και των ατόμων με άλλα προβλήματα ανάγνωσης εντύπων και την τροποποίηση της Οδηγίας 2001/29/ΕΚ για την εναρμόνιση ορισμένων πτυχών του δικαιώματος του δημιουργού και συγγενικών δικαιωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας
γ) η ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/790 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα στην ψηφιακή ενιαία αγορά και την τροποποίηση των Οδηγιών 96/9/ΕΚ και 2001/29/ΕΚ
δ) η ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/789 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 για τον καθορισμό κανόνων σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων που ισχύουν για ορισμένες επιγραμμικές μεταδόσεις ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών και αναμεταδόσεις τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών προγραμμάτων και η τροποποίηση της Οδηγίας 93/83/ΕΟΚ του Συμβουλίου
ε) Τη ρύθμιση λοιπών ζητημάτων του Ν. 2121/1993 και του Ν. 4481/2017,
και η οποία λειτουργεί αμισθί και θα συνεδριάζει εντός και εκτός κανονικού ωραρίου λειτουργίας, και οι εργασίες της θα διαρκέσουν μέχρι τις 30-6-2020, ο ΟΠΙ προχώρησε στην έκδοση δελτίου Τύπου, με το οποίο επικρίνει την πρωτοβουλία αυτή.
Το δελτίο Τύπου
Το δελτίο Τύπου του ΟΠΙ, έχει ως εξής:
“Το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας με έκπληξη έλαβε γνώση της από 19.9.2019 απόφασης της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κας Μενδώνη με την οποία συγκροτείται νομοπαρασκευαστική επιτροπή για όλα τα ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας και την ενσωμάτωση ευρωπαϊκών οδηγιών που αναμένεται να επηρεάσουν ηθικά και οικονομικά τις ζωές πολλών δημιουργών και καλλιτεχνών και την εν γένει σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία στη χώρα μας.
Η σύσταση της ανωτέρω επιτροπής χωρίς καμία προγενέστερη συνεννόηση με τη Διεύθυνση ή/και Διοίκηση του ΟΠΙ, έρχεται σε αντίθεση με την διάταξη του άρθρου 69 του ν. 2121/1993 περί σύστασης του ΟΠΙ, όπου προβλέπεται ρητά ότι ο ΟΠΙ έχει «τη νομοπαρασκευαστική εργασία σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων» και του α. 2 του ΠΔ 311/1994 στο οποίο ορίζεται ότι στους σκοπούς του ΟΠΙ περιλαμβάνεται « Η νομοπαρασκευαστική εργασία σε θέματα πνευματικής Ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, σε συνεργασία με το Γραφείο Νομικού Συμβούλου του ΥΠΠΟ και το Γραφείο Νομοθετικού Συντονισμού του Υπουργείου Πολιτισμού».
Με την επίμαχη απόφαση δίνεται δυνατότητα στην επιτροπή να χρησιμοποιεί τις δομές και το προσωπικό του ΟΠΙ ανάλογα με τις ανάγκες της χωρίς την έγκριση και τη συνεννόηση με την Διευθύντρια του ΟΠΙ η οποία σύμφωνα με το ΠΔ 311/1994, όπως ισχύει, έχει την επιστημονική και διοικητική ευθύνη του ΟΠΙ και προΐσταται των υπηρεσιών του. Αξιοσημείωτο εξάλλου είναι ότι η στελέχωση της επιτροπής έγινε με επιλεκτικό διορισμό συγκεκριμένων μόνο μελών του τμήματος νομοθετικού συντονισμού του ΟΠΙ και με αγνόηση των πλέον γνωστών στο χώρο καθηγητών και καθηγητριών δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας.
Τα ανωτέρω έλαβαν χώρα σε μια εποχή που ο ΟΠΙ έχει μετά την ψήφιση του ν. 4481/2017 αυξημένες ελεγκτικές αρμοδιότητες επί των εποπτευόμενων οργανισμών συλλογικής διαχείρισης τις οποίες ξεκίνησε να ασκεί με την παρούσα διοίκηση του, πλήθος υπό εξέταση σχετικών καταγγελιών, υπό εξέλιξη διαμεσολαβητικών ενεργειών, ενώ ήδη έχουν υποβληθεί στην ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού πλήρως επεξεργασμένες νομοθετικές προτάσεις.
Με βάση τα ανωτέρω, η διαδικασία σύστασης και η λειτουργία της συγκεκριμένης
νομοπαρασκευαστικής επιτροπής θεωρούμε ότι συνιστά κατάφωρη παραβίαση των αρμοδιοτήτων του ΟΠΙ, της ιστορίας και της λειτουργίας του, οδηγεί σε εν τοις πράγμασι παράκαμψη του θεσμικού του ρόλου, σε ματαίωση μιας βασικής αποστολής του, σε δυσλειτουργία και απαξίωσή του , αντιβαίνει στην ισχύουσα νομοθεσία και δημιουργεί ερωτηματικά σχετικά με το μέλλον της πνευματικής ιδιοκτησίας στη χώρα μας.
Ο ΟΠΙ από την ίδρυσή του υπήρξε θεματοφύλακας της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και συνεπικουρούσε την εκάστοτε πολιτική ηγεσία στην άσκηση της δημόσιας εξουσίας στα ζητήματα αυτά.
Η τρέχουσα Διοίκηση και Διεύθυνση του ΟΠΙ παραμένουν σταθερές σε αυτόν τον προσανατολισμό”.
Η απάντηση του υπουργείου
Απαντώντας το υπουργείο Πολιτισμού, εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:
“Η Διοίκηση και η Διεύθυνση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) επέλεξαν να εκδώσουν Δελτίο Τύπου με αφορμή τη σύσταση Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής για τα Πνευματικά Δικαιώματα, το οποίο, στερούμενο οποιουδήποτε σοβαρού επιχειρήματος, αναπαράγει δηλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς αντανακλά την ανησυχία των συγκεκριμένων κομματικών στελεχών για όσα μπορεί να αποκαλυφθούν.
Είναι τουλάχιστον θλιβερό, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία καθ’ όλη τη διάρκεια της κυβερνητικής τους θητείας αγνόησαν επιδεικτικά τον ΟΠΙ, σήμερα να κόπτονται για τον ρόλο του, αμφισβητώντας την απολύτως σύννομη και προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία σύστασης νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, ενώ είναι απολύτως αυτονόητο και δεδομένο ότι μόνον το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ) έχει τη νομοθετική πρωτοβουλία.
Οι κατηγορίες αυτές αποδεικνύονται, επίσης, εντελώς προσχηματικές, καθώς η νυν Διευθύντρια του ΟΠΙ έχει διατελέσει στο παρελθόν μέλος αντίστοιχης επιτροπής, όταν επανειλημμένως στο παρελθόν το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού έχει προβεί σε ανάλογες πρωτοβουλίες, των οποίων στόχος είναι η επιστημονική πληρότητα των νομοθετημάτων.
Η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή που συστάθηκε από την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Λίνα Μενδώνη, συγκροτείται από έγκριτους και καταξιωμένους νομικούς, και περιλαμβάνει ολόκληρο σχεδόν το νομικό τμήμα του ΟΠΙ, την ίδια ώρα που η Διοίκηση και η Διεύθυνσή του καταγγέλλουν ότι ο Οργανισμός παρακάμπτεται.
Η Επιτροπή καλείται να προτείνει νομοθετικές ρυθμίσεις ζητημάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και να ενσωματώσει κοινοτικές οδηγίες, όπως για παράδειγμα την Οδηγία (ΕΕ) 2017/1564 προς όφελος των τυφλών και εντυποανάπηρων, για την οποία η τέως υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού άλλαξε το σχέδιο νόμου, εν μία νυκτί, ενσωματώνοντας μάλιστα και πολιτικές διατάξεις, χωρίς φυσικά να συμβουλευθεί τον ΟΠΙ ή οποιαδήποτε άλλη σχετική επιτροπή. Αναρωτιέται λοιπόν κανείς, εάν αυτή την αδιαφανή διαδικασία προτιμά τελικά η αξιωματική αντιπολίτευση.
Είναι σαφές ότι η Διοίκηση και η Διεύθυνση του ΟΠΙ, σε πλήρη σύμπλευση με τον ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθούν να δημιουργήσουν εντυπώσεις περί της δήθεν μη νόμιμης σύστασης της επιτροπής, προκειμένου να προκαλέσουν αναστάτωση στους δημιουργούς. Το ΥΠΠΟΑ σήμερα, όπως εξάλλου έχει εκφραστεί και από την Υπουργό επανειλημμένως -αρχής γενομένης από τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης- δρα πάντοτε με γνώμονα το όφελος των δημιουργών, οι οποίοι δεν χρειάζονται αυτόκλητους προστάτες.
Το Δελτίο Τύπου από τη Διοίκηση και την Διεύθυνση του ΟΠΙ αποκαλύπτει πλήρως τις προθέσεις τους. Το ΥΠΠΟΑ θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου, αφενός να διασφαλιστούν πλήρως τα δικαιώματα των δημιουργών και αφετέρου να καταπολεμηθούν τα συμφέροντα όσων νέμονται τον χώρο”.
