Οι Βρυξέλλες αναδείχθηκαν νικήτριες σε μια δικαστική προσφυγή που σχετίζεται με το ρυθμιστικό σχέδιο της αγοράς βραχυχρόνιας μίσθωσης, έναντι της Airbnb. Οι αρχές της ευρωπαϊκής πρωτεύουσας πρόκειται τώρα να επιβάλουν κανόνες και όρια που είχαν προτείνει σε μια προσπάθεια να ανακτήσουν τον έλεγχο της ποσότητας και της ποιότητας των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης ή των τουριστικών ενοικιάσεων.
Οι Αρχές των Βρυξελλών έχουν εδώ και καιρό αντιταχθεί στην παρουσία της Airbnb, επικαλούμενες φόβους ότι η βραχυχρόνια διαμονή παρακάμπτει τους τοπικούς κανονισμούς και ανεβάζει το κόστος στέγασης.
Οι προσπάθειες της πόλης να πατάξει τα “παράνομα Airbnb” είχαν ανασταλεί από μια νομική διαμάχη, κατά την οποία πέντε μεγάλοι πάροχοι Airbnb στις Βρυξέλλες υποστήριξαν ότι οι Αρχές παραβίαζαν τις ευρωπαϊκές οδηγίες και τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς. Ωστόσο, το Πρωτοδικείο απέρριψε τους ισχυρισμούς τους και αποφάσισε υπέρ των Βρυξελλών, που σημαίνει ότι η πόλη είναι ελεύθερη πλέον να θέσει σε εφαρμογή το νέο καθεστώς.
Σύμφωνα με τις προτεινόμενες αλλαγές, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να προσκομίσουν πιστοποιητικό πυρασφάλειας και ποινικού μητρώου. Το πιο σημαντικό, ορίζει ότι όλα τα ακίνητα που ενοικιάζονται στην Airbnb (ή σε άλλες τέτοιες πλατφόρμες) πρέπει να συμμορφώνονται με την άδεια πολεοδομίας του κτιρίου -ένα επίσημο έγγραφο που καθορίζει τον σκοπό για τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα ακίνητο.
Με βάση το νέο καθεστώς, τα κτίρια που χαρακτηρίζονται ως “κατοικίες” δεν επιτρέπεται να ενοικιάζονται για περισσότερες από 120 ημέρες τον χρόνο -30 ημέρες λιγότερες από τον μέσο όρο της Airbnb, που είναι 150 ημέρες ετησίως, σύμφωνα με έρευνα της KU Leuven.
Οι ιδιοκτήτες που παραβιάζουν τους κανόνες θα κληθούν να πληρώσουν “τσουχτερά” πρόστιμα, που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν και τις 10.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τον Short Term Rental Belgium, έναν οργανισμό που εκπροσωπεί τους ιδιοκτήτες, έως και το 98% των καταλυμάτων της Airbnb στις Βρυξέλλες δεν συμμορφώνονται με τους κανονισμούς
Αυτή τη στιγμή, στην πόλη των Βρυξελλών λειτουργούν 2.000 καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Η μάχη για την… καρδιά της πόλης
Οι νέοι κανονισμοί αποτελούν μέρος μιας μάχης για την “καρδιά” της πόλης. Η Airbnb καταδίκασε το καθεστώς της πόλης ως “υπερβολικά περίπλοκο”, λέγοντας ότι “θέτει δυσανάλογα διοικητικά βάρη στους παρόχους καταλυμάτων”. Προσπάθησε, επίσης, να παρουσιάσει το ζήτημα ως θέμα κόστους ζωής για τις οικογένειες “που εξαρτώνται από αυτό το πρόσθετο εισόδημα για να τα βγάλουν πέρα”. Αυτή η προσέγγιση, ωστόσο, δεν λαμβάνει υπόψη της τον τρόπο με τον οποίο οι ενοικιάσεις της Airbnb ανεβάζουν το κόστος ζωής όσον αφορά τις ενοικιαζόμενες κατοικίες, αποψιλώνοντας το κέντρο των πόλεων και των γειτονιών. Σε παρατηρήσεις που θα μπορούσαν να γίνουν σε σχέση με τη γειτονική ολλανδική πρωτεύουσα, το Άμστερνταμ, η δημοτική σύμβουλος των Βρυξελλών, επικεφαλής για τον πολεοδομικό σχεδιασμό της πόλης, Anaïs Maes (Vooruit), τόνισε τη σημασία της ικανοποίησης των αναγκών των κατοίκων της πόλης, όχι μόνο των εισερχόμενων τουριστών.
“Το κέντρο των Βρυξελλών δεν πρέπει να γίνει ένα αποστειρωμένο περιβάλλον χωρίς κατοικίες”, είπε χαρακτηριστικά η κα. Maes.
Επιπτώσεις στην τοπική αγορά κατοικίας
Εδώ και χρόνια, οι βραχυχρόνιας μίσθωσης εμφανίζονται ως απειλή για την τοπική αγορά κατοικίας, ιδίως για τους ενοικιαστές που αντιμετωπίζουν διογκωμένες τιμές, καθώς μειώνεται η προσφορά των ακινήτων που προσφέρονται προς ενοικίαση.
Ο Βέλγος υπουργός, Rudi Vervoort, εξήγησε την ανάγκη αυστηρότερων κανονισμών προκειμένου να αποφευχθεί η διόγκωση της τοπικής αγοράς κατοικίας. “Οι πόλεις που δεν έχουν καταστήσει σαφή τα όρια μεταξύ των ακινήτων που χρησιμοποιούνται ως καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης και των ακινήτων που χρησιμοποιούνται ως ενοικιαζόμενες κατοικίες πληρώνουν τις σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις”, σημείωσε.
Δύο από τις εταιρίες που ηγήθηκαν της αγωγής κατά των Βρυξελλών ήταν η Sweet Inn και η Smartflats, οι οποίες προσφέρουν 78 και 31 καταλύματα στην Airbnb, αντίστοιχα. Η κα. Maes εξέφρασε την ανησυχία ότι αν επιτραπεί να συνεχίσουν οι εταιρίες αυτές τη δραστηριότητά τους, ανεξέλεγκτα, θα επηρεαστεί η ισορροπία μεταξύ κατοίκων και τουριστών: “Το κέντρο των Βρυξελλών δεν πρέπει να γίνει ένα αποστειρωμένο περιβάλλον χωρίς κατοικίες. Δεν θέλουμε η πρωτεύουσά μας να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο με το Άμστερνταμ”, τόνισε.
Η θέση της αντικατοπτρίζει την ανησυχία σε πολλούς από τους μεγαλύτερους τουριστικούς προορισμούς της Ευρώπης.
Ενώ η απόφαση κατά της Airbnb μπορεί να συνιστά κακή είδηση για τους ιδιοκτήτες καταλυμάτων τύπου Airbnb, η κα. Maes είπε ότι οι τουρίστες είναι ευπρόσδεκτοι στην πόλη, αλλά πρέπει να βρεθεί άλλη λύση. “Χαίρομαι που μπορούμε πλέον να επιβάλλουμε όρια πριν φτάσουμε σε μια κατάσταση παρόμοια με αυτή που παρατηρείται στο Παρίσι ή στο Άμστερνταμ”.Οι Βρυξέλλες μπορούν τώρα να επιβάλουν τους κανόνες τους”, σημείωσε.
