“Ανάρρωσαν”, όπως όλα δείχνουν, από την πανδημία τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια, καθώς με θετικό πρόσημο ολοκληρώθηκε ο φετινός Ιανουάριος από πλευράς επιβατικής κίνησης, έναντι του Ιανουαρίου του 2023, γεγονός που οδήγησε πολύ κοντά στην πλήρη ανάκαμψη (-3%), σε σύγκριση με τον αντίστοιχο, προ-πανδημικό μήνα.
Τα ελληνικά αεροδρόμια περιλαμβάνονται στον κατάλογο των ευρωπαϊκών αεροδρομίων, τα οποία εμφάνισαν τις καλύτερες επιδόσεις, συμβάλλοντας σε αυτή την εξέλιξη, όπως διαπιστώνει στην έκθεσή του για την αεροπορική κίνηση τον Ιανουάριο του 2024 ο ευρωπαϊκός εμπορικός οργανισμός αεροδρομίων ACI EUROPE.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο οργανισμός, η επιβατική κίνηση σε όλο το δίκτυο των ευρωπαϊκών αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 7% τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, με την αύξηση να τροφοδοτείται κυρίως από διεθνείς επιβάτες (+8%) και όχι από εγχώριους επιβάτες (+2%).
Ως αποτέλεσμα, η επιβατική κίνηση έφτασε πολύ κοντά στην πλήρη ανάκαμψη -ευρισκόμενη μόλις 3% κάτω από τα προ-πανδημικά μεγέθη (Ιανουάριος 2019). Ενώ ο όγκος των διεθνών επιβατών κατόρθωσε για πρώτη φορά να επανέλθει πλήρως, η εγχώρια κίνηση παρέμεινε 13% κάτω από τα επίπεδα του Ιανουαρίου 2019.
Η εικόνα των αγορών
Τα αεροδρόμια της ΕΕ+1 ηγήθηκαν της δυναμικής αύξησης των επιβατών τον Ιανουάριο, σημειώνοντας αύξηση 8%, σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι.
Εντυπωσιακά αποτελέσματα σημείωσαν τα αεροδρόμια της Σλοβενίας (+29,8%), της Τσεχίας (+28,9%), της Μάλτας (+22,6%), της Πολωνίας (+18,9%) και της Ουγγαρίας (+16,6%).
Στο άλλο άκρο του φάσματος, τα αεροδρόμια της Σουηδίας (-1,3%) και της Ολλανδίας ( 0,8%) είδαν την επιβατική τους κίνηση να μειώνεται, ενώ η ανάπτυξη ήταν υποτονική στα αεροδρόμια της Ρουμανίας και της Λετονίας (+1,3% έκαστο), καθώς και στη Γαλλία, την Πορτογαλία και τη Νορβηγία +1,7% έκαστο).
Σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία (Ιανουάριος 2019), η αγορά της ΕΕ+ διαμορφώθηκε στο -4%, με τα αεροδρόμια να στηρίζονται κυρίως στη ζήτηση για αναψυχή και VFR (Visiting Friends & Relatives)2, η οποία υπερβαίνει σε μεγάλο βαθμό τα επίπεδα πριν από την πανδημία: Μάλτα (+27%), Κύπρος (+21,6%), Πολωνία (+20,5%), Κροατία (+15,9%), Πορτογαλία (+14,8%), Ισπανία (+12,7%) και Ελλάδα (+12,4%). Αντίθετα, τα αεροδρόμια της Σλοβακίας (-38,8%), της Σουηδίας (-29,2%), της Σλοβενίας (-27,5%), της Φινλανδίας (-24,2%) και της Γερμανίας (-23,7%) παρέμειναν σε μεγαλύτερη απόσταση από την πλήρη ανάκαμψη.
Αξίζει να σημειωθεί η υποχώρηση της επιβατικής κίνησης εσωτερικού στα αεροδρόμια της Γερμανίας ( 50,9%), της Σουηδίας (-41,6%) και της Φινλανδίας (-31,5%) -η οποία συνέβαλε στη συνολική υστέρηση των επιδόσεών τους- καθώς και στα αεροδρόμια της Γαλλίας (-30,5%) και του Ηνωμένου Βασιλείου ( 21,6%). Σε αντίθεση με τα αεροδρόμια της Ισπανίας (+12,9%), της Πορτογαλίας (+7,3%), της Ελλάδας (+6,9%) και της Ιταλίας (+1,3%), όπου η επιβατική κίνηση εσωτερικού ξεπέρασε τα προ-πανδημικά επίπεδα.
Στα αεροδρόμια της υπόλοιπης Ευρώπης3 η επιβατική κίνηση αυξήθηκε κατά 3% τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, με εντυπωσιακές επιδόσεις να καταγράφουν τα αεροδρόμια της Αλβανίας (+51,2%), της Βόρειας Μακεδονίας (+47,1%), του Ουζμπεκιστάν (+46,1%), της Γεωργίας (37,4%) και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης (+26,8%).
Ενώ τα αεροδρόμια της Τουρκίας (+3,8%) διατήρησαν τη δυναμική ανάπτυξής τους, παρά τον πολύ χαμηλότερο όγκο εσωτερικών πτήσεων (-19%), τα αεροδρόμια της Ουκρανίας παρέμειναν κλειστά για το σύνολο της αεροπορικής επιβατικής κίνησης λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου και η σύγκρουση στο Ισραήλ επηρέασε σημαντικά τα αεροδρόμια της χώρας (-56,3%).
Σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία (Ιανουάριος 2019), τα αεροδρόμια στην υπόλοιπη Ευρώπη σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις από τον μέσο όρο της Γηραιάς Ηπείρου (+2%). Τα αεροδρόμια στο Ουζμπεκιστάν (+210%) τριπλασίασαν τον όγκο επιβατών τους, ακολουθούμενα από εκείνα στην Αλβανία (+182%), το Καζακστάν (+103%), την Αρμενία (+80%), το Κοσσυφοπέδιο (+70,2%) και τη Σερβία (+60,2%).
Οι επιδόσεις των αερολιμένων
Η επιβατική κίνηση στα μεγάλα4 αεροδρόμια αυξήθηκε κατά 8,3% τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, λόγω της ισχυρής υπερατλαντικής ζήτησης, της σταδιακής επιστροφής των Κινέζων ταξιδιωτών και της προσθήκης επιπλέον χωρητικότητας από τις αεροπορικές εταιρίες του δικτύου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα “Majors” να επιτύχουν σχεδόν πλήρη ανάκαμψη κατά 1,4%, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2019. Ειδικότερα:
– Το Λονδίνο-Heathrow (+9,4% σε σχέση με τον Ιαν. 2023 | +1,3% σε σχέση με τον Ιαν. 2019) παρέμεινε το πιο πολυσύχναστο ευρωπαϊκό αεροδρόμιο, με το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης (+6,4% σε σχέση με τον Ιαν. 2023 | +15% σε σχέση με το 2019) να έρχεται δεύτερο, υποδεχόμενο μόλις 8.000 λιγότερους επιβάτες από τον βρετανικό κόμβο. Στην τρίτη θέση ακολουθεί το Paris-CDG (+2,2% σε σχέση με τον Ιαν. 2023 | -10,2% σε σχέση με τον Ιαν. 2019).
– Η Μαδρίτη (+8,1% έναντι Ιαν. 2023 | +9,2% έναντι Ιαν. 2019) αντικατέστησε το Άμστερνταμ (-0,9% έναντι Ιαν. 2023 | -9,2% έναντι Ιαν. 2019) στην 4η θέση.
– Η εντυπωσιακή ανάπτυξη της Ρώμης-FCO (+27,9% έναντι Ιαν. 2023 | +5,2% έναντι Ιαν. 2019) ενίσχυσε τις επιδόσεις των Majors αεροδρομίων.
Μεταξύ των μεγάλων και πολύ μεγάλων αεροδρομίων, οι υψηλότερες αυξήσεις τον Ιανουάριο προήλθαν από την Πράγα (+28,5% έναντι του Ιαν. 2023 | -13,1% έναντι του Ιαν. 2019), τη Βαρσοβία (+21,5% έναντι του Ιαν. 2023 | +15,5% έναντι του Ιαν. 2019), το Αλικάντε (+20,6% έναντι του Ιαν. 2023 | +22,1% έναντι του Ιαν. 2019) και τη Μάλαγα (+20,1% έναντι του Ιαν. 2023 | +32,5% έναντι του Ιαν. 2019).
Τα μεσαίου μεγέθους αεροδρόμια6 κατέγραψαν τις καλύτερες επιδόσεις στην επιβατική κίνηση, με μέση αύξηση 9,6% τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι.
Αυτό ήταν το μόνο τμήμα που ξεπέρασε τον προ-πανδημικό όγκο του, καταγράφοντας 5% αύξηση, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2019. Τα αεροδρόμια που ανέφεραν τις υψηλότερες αυξήσεις σε αυτή την κατηγορία προέρχονταν κυρίως από την αγορά εκτός ΕΕ+, και είναι τα: Μπουργκάς (+105,5% έναντι του Ιανουαρίου 2023 | + 7,7% έναντι του Ιανουαρίου 2019), Κουτάισι (+77,7% έναντι του Ιανουαρίου 2023 | + 171,8% έναντι του Ιανουαρίου 2019), Τίρανα (+51,2% έναντι του Ιανουαρίου 2023 | +181,5% έναντι του Ιανουαρίου 2019), Σκόπια (+50. 5% έναντι Ιαν. 2023 | + 50,9% έναντι Ιαν. 2019), Σαμαρκάνδη (+46,1% έναντι Ιαν. 2023 | +210,1% έναντι Ιαν. 2019) και Φλωρεντία (+32,5% έναντι Ιαν. 2023 | +13,1% έναντι Ιαν. 2019).
Όπως και τους προηγούμενους μήνες, οι μεγαλύτερες βάσεις χαμηλού κόστους συνέχισαν να έχουν καλύτερες επιδόσεις, σε σύγκριση με τα προ-πανδημικά επίπεδα (Ιανουάριος 2019): Μέμινγκεν (+72,3%), Μποβέ (+41,3%), Μπέργκαμο (+29,5%) και Σαρλερουά (+21,6%).
Αντίθετα, τα μικρά αεροδρόμια7 κατέγραψαν μείωση της επιβατικής κίνησης κατά 0,7% τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι -και παρέμειναν 31% κάτω από τα προ-πανδημικά τους επίπεδα (Ιανουάριος 2019).
Διακίνηση εμπορευμάτων και αεροσκαφών
Τον Ιανουάριο, η εμπορευματική κίνηση σε όλο το δίκτυο των ευρωπαϊκών αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 13%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, με τα αεροδρόμια της ΕΕ+ να καταγράφουν αύξηση 11% και τα αεροδρόμια της υπόλοιπης Ευρώπης αύξηση 24%. Συνολικά, η εμπορευματική κίνηση παρουσίασε έλλειμμα 8%, σε σύγκριση με τα προ-πανδημικά επίπεδα (Ιανουάριος 2019).
Μεταξύ των 10 κορυφαίων ευρωπαϊκών αεροδρομίων όσον αφορά την εμπορευματική κίνηση, οι καλύτερες επιδόσεις τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι προήλθαν από τα αεροδρόμια της Μαδρίτης (+24,5%), του Λονδίνου-Heathrow (+20,5%), της Λιέγη και του Μιλάνου-MXP (+16,8% έκαστο) και της Φρανκφούρτης (+8,9%).
Καθ’ όλη τη διάρκεια του Ιανουαρίου, τα αεροδρόμια που υποδέχονται περισσότερους από 40 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως (Majors), τα αεροδρόμια που υποδέχονται μεταξύ 25 και 40 εκατομμυρίων επιβατών (Mega), τα αεροδρόμια που υποδέχονται μεταξύ 25 και 10 εκατομμυρίων επιβατών (Large), τα αεροδρόμια που υποδέχονται μεταξύ 1 και 10 εκατομμυρίων επιβατών ετησίως (Medium) και τα αεροδρόμια που υποδέχονται μεταξύ 1000 και 1 εκατομμυρίου επιβατών (Small) ανέφεραν μια μέση μεταβολή στην επιβατική κίνηση της τάξης του -1,4%, -1,8%, -9,2%, +5% και -31%, σε σύγκριση με τα προ-πανδημικά τους επίπεδα (Ιανουάριος 2019).
Τα αεροδρόμια που ανέφεραν τις μεγαλύτερες αυξήσεις στην επιβατική κίνηση (σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2019) είναι τα εξής:
Majors: Κωνσταντινούπολη IST +15,0%, Μαδρίτη MAD +9,2%, Βαρκελώνη BCN +7,1%, Ρώμη FCO +5,2%, Λονδίνο LHR +1,3%.
Mega: Αθήνα ATH +15,0%, Κωνσταντινούπολη SAW +14,3%, Λισαβόνα LIS +14,2%, Αττάλεια AYT +9,7%, Πάλμα ντε Μαγιόρκα PMI +6%.
Large: Σότσι AER +95%, Μάλαγα AGP +32,5%, Μιλάνο Μπέργκαμο BGY +29,5%, Κατάνια CTA +24,5%, Αλικάντε ALC +22,1%.
Medium: Σαμαρκάνδη SKD +210,1%, Τίρανα TIA +181,5%, Κουτάισι KUT +171,8%, Αλμάτι ALA +109,2%, Αστάνα NQZ +95,0%.
Small: Κράμφορς KRF +144,4%, Μπάμπιμοστ IEG +139,7%, Πόρτο Σάντο PXO +88,8%, Σητεία JSH +87,5%, Μπατούμι BUS +82,7%.
1 ΕΕ, ΕΟΧ, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο
2 Επίσκεψη σε φίλους και συγγενείς
3 Αλβανία, Αρμενία, Λευκορωσία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Γεωργία, Ισραήλ, Καζακστάν, Κοσσυφοπέδιο, Βόρεια Μακεδονία, Μολδαβία, Μαυροβούνιο, Ρωσία, Σερβία, Τουρκία, Ουκρανία και Ουζμπεκιστάν.
4 Αεροδρόμια με περισσότερους από 40 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως (2023).
5 Αεροδρόμια με 10 έως 40 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως (2023)
6 Αεροδρόμια με 1 έως 10 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως (2023)
7 Αεροδρόμια με λιγότερους από 1 εκατομμύριο επιβάτες ετησίως (2023)
