Το αυξημένο κόστος, ο πληθωρισμός και η υψηλή ζήτηση επηρεάζουν την τελική τιμή των αεροπορικών εισιτηρίων, κυρίως των παραδοσιακών αεροπορικών εταιριών, με τις τιμές να έχουν αυξηθεί, κατά μέσο όρο, κατά 31% τα τελευταία δύο χρόνια, παγκοσμίως. Ιδιαίτερα “τσιμπημένες” είναι οι τιμές των αεροπορικών ταξιδιών στις χώρες της Νότιας Ευρώπης και της Μεσογείου, με την Πορτογαλία να… σέρνει τον χορό και την Ισπανία, την Ελλάδα, την Τουρκία και την Ιταλία να ακολουθούν.
Αυτό προκύπτει σε έρευνα που διεξήγαγε η Mabrian εξετάζοντας τις μέσες μηνιαίες τιμές των πτήσεων από την 1η Ιουλίου 2021, όπου υπήρχαν ακόμη περιορισμοί μετά την πανδημία, έως την 1η Ιουνίου 2023.
Η έρευνα εξέτασε πτήσεις από έως και 157 χώρες, εισιτήρια απευθείας πτήσεων προς διεθνείς προορισμούς, καθώς και εισιτήρια μόνο για μία διαδρομή με φόρους και τέλη.
Το κύριο συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι οι τιμές των πτήσεων έχουν αυξηθεί κατά μέσο όρο κατά 31% τα τελευταία δύο χρόνια, σε παγκόσμια κλίμακα, με τις τιμές των πτήσεων των παραδοσιακών αεροπορικών εταιριών να εμφανίζονται αυξημένες κατά 40%, ενώ οι τιμές των αεροπορικών εταιριών χαμηλού κόστους αυξήθηκαν μόλις κατά 6%.
Οι πιο φθηνοί και οι πιο ακριβοί προορισμοί
Οι πέντε πιο ακριβοί προορισμοί για να ταξιδέψει κανείς αεροπορικώς από οπουδήποτε, από τις 23 Ιουνίου, είναι οι εξής: Κατάρ, Μάλι, Ιορδανία, Παναμάς και Σουδάν.
Στον αντίποδα, οι πέντε πιο φθηνοί προορισμοί για αεροπορικά ταξίδια, το ίδιο διάστημα, είναι οι: Βολιβία, Σλοβακία, Μαλαισία, Νεπάλ και Κολομβία.
Η Βόρεια Ευρώπη, η Νότια Ευρώπη και η Μεσόγειος και η Ασία είναι οι περιοχές όπου οι μέσες τιμές των αεροπορικών πτήσεων παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις. Από την άλλη, η Μέση Ανατολή, με εξαίρεση το Κατάρ που εμφανίζει αύξηση των τιμών λόγω του εορτασμού του παγκόσμιου κυπέλλου ποδοσφαίρου, παρουσίασε περιορισμένη αύξηση από άλλες περιοχές.
Στην Πορτογαλία οι πιο “τσιμπημένες” τιμές
Στη Βόρεια Ευρώπη, καμία από τις χώρες που αναλύθηκαν δεν έχει επιστρέψει στα επίπεδα του 2021. Η πιο ακριβή χώρα για να ταξιδέψει κανείς αυτή τη στιγμή είναι η Ολλανδία, ακολουθούμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου οι τιμές εφέτος είναι υψηλότερες σε σύγκριση με το 2021.
Η Γερμανία και η Γαλλία, από την άλλη, είχαν διαστήματα με εξάρσεις τιμών κατά τη διάρκεια του 2022, ενώ η Νορβηγία είναι η χώρα που παρέμεινε περισσότερο σταθερή κατά τη διάρκεια αυτών των δύο ετών.
Όπως λέει ο Gavin Eccles, σύμβουλος αεροπορίας και τουρισμού στην GE Consulting, “εστιάζοντας στη βόρεια Ευρώπη, στις βασικές αγορές του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας, οι τιμές των πτήσεων για την περίοδο από 23 Ιανουαρίου έως 22 Ιουνίου παρουσίασαν ισχυρές αυξήσεις κατά τους πρώτους μήνες, καθώς τα ταξίδια από αυτές τις αγορές συνέχισαν να ακμάζουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα και στις αρχές του καλοκαιριού και οι αεροπορικές εταιρείες ήταν σε θέση να συνεχίσουν να επιτυγχάνουν ισχυρές αποδόσεις. Και, καθώς πλησιάζουμε στην κορύφωση του καλοκαιριού, οι τιμές του 2023 έχουν επανέλθει στα επίπεδα των υψηλών τιμών που παρατηρήθηκαν το καλοκαίρι του 2022, γεγονός που υπογραμμίζει την ισχυρή ανθεκτικότητα αυτών των βασικών αγορών και τη σημασία που διαδραματίζουν αυτές οι αγορές για τη στρατηγική προσέγγιση των αεροπορικών εταιριών”.
Από την άλλη πλευρά, στις χώρες της Νότιας Ευρώπης και της Μεσογείου οι τιμές έχουν αυξηθεί στο σύνολό τους, με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση της Πορτογαλίας, η οποία είναι σήμερα η πιο ακριβή χώρα για να ταξιδέψει κανείς, ακολουθούμενη από την Ισπανία, την Ελλάδα, την Τουρκία και την Ιταλία.
Στη Βόρεια Αμερική, παρατηρείται πώς το Μεξικό είναι μια χώρα που διατήρησε τις πιο σταθερές τιμές με μικρές διακυμάνσεις αυτά τα δύο χρόνια, ενώ ο Καναδάς αυτή τη στιγμή είναι η χώρα με τις πιο ακριβές πτήσεις, ακολουθούμενη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες σημείωσαν πολύ υψηλές τιμές πτήσεων το τελευταίο τρίμηνο του 2022.
Όπως εξηγεί ο κ. Eccles, “στην περίπτωση των Ηνωμένων Πολιτειών, οι τιμές των πτήσεων παρέμειναν πιο σταθερές την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2023 και δεν παρουσιάζουν τόσο έντονες εξάρσεις και πτώσεις όσο το 2022. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τη μείωση της χωρητικότητας το 2023, έτσι ώστε οι αεροπορικές εταιρίες να είναι σε θέση να παρουσιάσουν ένα πιο προσαρμοσμένο πρόγραμμα και να μην χρειάζεται να προβούν σε αυξήσεις και μειώσεις των τιμών”.
Στη Νότια Αμερική, η Αργεντινή είναι η χώρα που είχε τις υψηλότερες τιμές αυτά τα δύο χρόνια, αλλά το 2023 οι τιμές θα εξισωθούν με αυτές του 2021. Η Κολομβία παραμένει πιο σταθερή, ενώ το Περού, η Χιλή και η Βραζιλία είχαν υψηλότερες τιμές το 2022 από ό,τι το 2021, ενώ φέτος οι τιμές μειώνονται, παραμένοντας ωστόσο υψηλότερες από ό,τι το 2021.
Στην περίπτωση της περιοχής του Ειρηνικού, η Αυστραλία πάντα ξεχώριζε από τις άλλες χώρες που δέχονται περισσότερες πτήσεις (Ταϊλάνδη, Ινδονησία, Βιετνάμ και Μαλαισία) καταγράφοντας τις υψηλότερες τιμές στα τέλη του 2022. Οι υπόλοιπες χώρες παρουσίασαν εξίσου άνοδο των τιμών, αλλά όχι τόσο απότομη.
Στην Ασία, οι τιμές εξελίσσονται από το 2021 και μετά, όμως καμία από τις χώρες με τις περισσότερες επισκέψεις (Νότια Κορέα, Ταϊβάν, Κίνα, Ιαπωνία και Ινδία) δεν έχει ανακτήσει τις τιμές στο επίπεδο των πρώτων μηνών της περιόδου μετά την πανδημία.
Η περίπτωση της Ινδίας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα, καθώς περίπου το 70% των αεροπορικών θέσεων ανήκουν σε αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους και οι τιμές των πτήσεων παρέμειναν σταθερές.
Σύμφωνα με τον κ. Eccles “αυτό ασκεί μεγάλη πίεση στην περίπτωση των ινδικών αερομεταφορών και αποτελεί πρόκληση για τις αεροπορικές εταιρίες στην εν λόγω αγορά να είναι κερδοφόρες. Από την άλλη πλευρά, η Κίνα είναι επιτέλους σε θέση να αυξήσει τις τιμές, καθώς οι συνθήκες της αγοράς επιτρέπουν και πάλι τα ταξίδια με τη ζήτηση να αυξάνεται σημαντικά”.
Η Μέση Ανατολή ξεχωρίζει για την ανοδική πορεία των τιμών, ιδίως στην περίπτωση του Κατάρ, με σημαντικές κορυφώσεις στο τέλος του 2022, που συμπίπτουν με τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου.
Από την πλευρά της, η Σαουδική Αραβία εμφάνισε πολύ αυξημένες τιμές στις αρχές του 2022, ωστόσο, έκτοτε οι τιμές σταθεροποιήθηκαν προς τα κάτω, χωρίς όμως να φτάνουν στα επίπεδα του 2021.
Στην Αφρική, οι κύριες χώρες που αναλύθηκαν με βάση τον αριθμό των πτήσεων ήταν η Κένυα, η Αίγυπτος, το Μαρόκο, η Τυνησία και η Νότια Αφρική, όπου παρατηρήθηκαν σημαντικές αυξήσεις στην περίπτωση της Κένυας και της Αιγύπτου, και μικρή μείωση των τιμών των πτήσεων στην περίπτωση της Νότιας Αφρικής.
Σύμφωνα με τον Carlos Cendra, επικεφαλής μάρκετινγκ της Mabrian, οι αυξήσεις των τιμών μπορούν να εξηγηθούν από το γεγονός ότι ο κλάδος των αερομεταφορών έχει υποστεί ισχυρό πλήγμα από την αύξηση του κόστους τα τελευταία χρόνια, το οποίο έχει μεταφερθεί στις τιμές, καθώς και από την αναπόφευκτη επίδραση του πληθωρισμού. Ωστόσο, ο κύριος παράγοντας φαίνεται να είναι η έντονη αύξηση της τιμής του πετρελαίου κατά τη διάρκεια διαφόρων περιόδων και η αναγκαστική αλλαγή των λειτουργιών, που πολλές εταιρίες, ιδίως οι παλαιότερες, αναγκάστηκαν να κάνουν κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η ριζική καθήλωση των πτήσεων, όπως είπε ο κ. Cendra, λόγω της υγειονομικής κρίσης, οδήγησε σε αναδιάρθρωση της μακροπρόθεσμης στρατηγικής αγοράς καυσίμων, η οποία αργότερα, όταν επανενεργοποιήθηκαν οι πτήσεις, επηρεάστηκε από τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και την άνοδο των τιμών του πετρελαίου.
“Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η αγορά καυσίμων αντιπροσωπεύει μεταξύ 15% και 35% του λειτουργικού κόστους των αεροπορικών εταιρειών. Αν και πρόκειται για σημαντικό παράγοντα για την κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των αεροπορικών εταιρειών, υπάρχουν και άλλα κόστη που έχουν επηρεαστεί, όπως το κόστος του προσωπικού, το οποίο μετά από μια εργασιακή κρίση το 2022 έχει προβεί σε αναρίθμητες απεργίες και διαμαρτυρίες για τις συνθήκες, οι οποίες έχουν αναμφίβολα αυξήσει το κόστος”, κατέληξε ο επικεφαλής μάρκετινγκ της Mabrian.
