Με υπόμνημα που κατέθεσε στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου Γιάννης Παπαβασιλείου, ζητά την μείωση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας στην Δωδεκάνησο, καθώς για μια σειρά από λόγους που αναλύει, “είναι ένα μοναδικό μέτρο το οποίο μπορεί να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη και στην ενίσχυση όχι μόνο της τοπικής αλλά και της εθνικής οικονομίας και κοινωνίας”.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε τη Ρόδο, όπου χθες το βράδυ μίλησε στο φόρουμ «EU Tourism: Resilience in the Era of the Climate Crisis» και παρακάθισε σε επίσημο δείπνο, συνοδευόμενος από την υπουργό Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη. Υπογραμμίζεται ότι στην εκδήλωση υπεγράφη η Κοινή Διακήρυξη για την κλιματική αλλαγή και τον ευρωπαϊκό τουρισμό, με συνυπογράφοντες κορυφαίους ευρωπαϊκούς φορείς.
Σύμφωνα με το υπόμνημα, οι κύριοι λόγοι πάνω στους οποίους στηρίζεται το αίτημα αυτό είναι οι ακόλουθοι:
“(α) Η Δωδεκάνησος ως παραμεθόρια περιοχή, στο ανατολικό σύνορο της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιμετωπίζει προκλήσεις από τις γειτονικές, μη ευρωπαϊκές περιοχές. Είναι απαραίτητο να διατηρεί την οικονομική της ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική της συνοχή. Η στήριξη των δωδεκανησιακών τοπικών επιχειρήσεων και κοινωνιών και η ευημερία τους αποτελούν την καλύτερη θωράκιση των ελληνικών και ευρωπαϊκών συνόρων.
(β) Η Δωδεκάνησος, ως νησιωτική περιοχή στο ΝΑ άκρο της χώρας και σε μεγάλη απόσταση από το κέντρο, βρίσκεται αντιμέτωπη με υψηλό κόστος μεταφοράς αγαθών και υπηρεσιών, με υψηλό κόστος μετακίνησης ατόμων και εν τέλει με αυξημένο κόστος ζωής. Η ανταγωνιστικότητα των τοπικών επιχειρήσεων είναι οριακή και η θέση των τοπικών κοινωνιών είναι δυσμενέστερη συγκριτικά με άλλες περιοχές. Ένα μεγάλο μέρος των προϊόντων και υπηρεσιών που καταναλώνονται εδώ παράγεται σε άλλα μέρη της Ελλάδας και σε άλλες χώρες. Πώς μπορεί η Δωδεκανησιακή οικονομία να διατηρήσει τη βιωσιμότητά της; Πώς μπορεί η τοπική κοινωνία να συγκρατήσει τα μέλη της στον τόπο, να αποφύγει το brain drain, ή να προσελκύσει εργαζόμενους; Τα νησιά της παραμεθορίου Δωδεκανήσου πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για να μπορέσουν να επιβιώσουν και η μείωση του ΦΠΑ αποτελεί ένα μέτρο μείωσης της ανισότητας.
(γ) Οι πληγές που δέχτηκε η Δωδεκάνησος από τις φωτιές του περσινού καλοκαιριού καταδεικνύουν πόσο ευάλωτη είναι η περιοχή μας: Η φωτιά στη Ρόδο επέφερε ζημιά στο ξενοδοχειακό κλάδο, σε πολλές μικρές επιχειρήσεις, ακόμα και εκτός νησιού (π.χ. στον τουρισμό της Σύμης), στους εργαζομένους μας, στα σπίτια πολλών συμπολιτών μας, στην αγροτική καλλιέργεια και στο φυσικό περιβάλλον του νησιού. Οι πληγές αυτές θα αργήσουν πολύ να κλείσουν. Οι ασφαλιστικές εταιρείες αργούν επιμελώς τις αποζημιώσεις, η κρατική αρωγή συναντά διάφορες δυσκολίες, η αποκατάσταση των ζημιών στο περιβάλλον θέλει χρόνο και έχει κόστος.
Η υλοποίηση μέτρων και πολιτικών, όπως η εκκένωση των 20.000 επισκεπτών, χωρίς θύματα το περσινό καλοκαίρι, έδειξε πόσο πολύτιμη είναι η συνεργασία της πολιτείας και των συντεταγμένων υπηρεσιών της με τους τοπικούς φορείς και τον ντόπιο πληθυσμό. Έδειξε όμως ακόμα πόσο απαραίτητο είναι να υπάρχουν ευαισθητοποιημένες και εκπαιδευμένες κοινωνίες και άτομα που νοιάζονται για τον τόπο τους. Είμαστε πεπεισμένοι ότι αν, με τη φροντίδα της πολιτείας, η οικονομία της Ρόδου ήταν πιο ανταγωνιστική, οι ζημιές θα ήταν πιο περιορισμένες και οι ανάγκες αποζημιώσεων πολύ μικρότερες.
(δ) Πρόσφατα η Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου και το ΕΒΕΔ υπογράψαμε Σύμφωνο Συνεργασίας με την Περιφέρεια μας για να ενταχθούμε σύσσωμα με όλες μας τις δυνάμεις στο πρόγραμμα, THE RHODES CO LAB SUSTAINABLE DESTINATION, ώστε να αποδείξουμε στον υπόλοιπο κόσμο ότι η Ελλάδα μπορεί να πετύχει στόχους που οι άλλοι θεωρούν αδύνατον. Ο τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι η συνεργασία Κράτους, Περιφέρειας, Δήμου, ξενοδοχείων, επαγγελματιών και κατοίκων. Η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ θα αποτελέσει ένα σημαντικό κίνητρο επιτυχίας του εγχειρήματος.
(ε) Ανταποκριθήκαμε στο πρόγραμμα Rodos Pass, όπως ακριβώς είχατε εξαγγείλει για τους επισκέπτες μας κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών στη Ρόδο το 2023″.
Το υπόμνημα
Το υπόμνημα έχει ως ακολούθως:
“Προς: Τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας
Αξιότιμο Κο Κυριάκο Μητσοτάκη
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Ως εκπρόσωπος της ΕΞΡ, της οποίας έχω την τιμή και τη χαρά να είμαι Πρόεδρος, με το υπόμνημα αυτό θα ήθελα να εκφράσω πρόταση-αίτημα μείωσης του ΦΠΑ στη Δωδεκάνησο. Η πρόταση προέκυψε από τη βαθιά πεποίθηση ότι η μείωση του ΦΠΑ είναι ένα μοναδικό μέτρο το οποίο μπορεί να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη και στην ενίσχυση όχι μόνο της τοπικής αλλά και της εθνικής οικονομίας και κοινωνίας. Οι κύριοι λόγοι πάνω στους οποίους στηρίζεται το αίτημα αυτό είναι οι ακόλουθοι:
(α) Η Δωδεκάνησος ως παραμεθόρια περιοχή, στο ανατολικό σύνορο της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιμετωπίζει προκλήσεις από τις γειτονικές, μη ευρωπαϊκές περιοχές. Είναι απαραίτητο να διατηρεί την οικονομική της ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική της συνοχή. Η στήριξη των δωδεκανησιακών τοπικών επιχειρήσεων και κοινωνιών και η ευημερία τους αποτελούν την καλύτερη θωράκιση των ελληνικών και ευρωπαϊκών συνόρων.
(β) Η Δωδεκάνησος, ως νησιωτική περιοχή στο ΝΑ άκρο της χώρας και σε μεγάλη απόσταση από το κέντρο, βρίσκεται αντιμέτωπη με υψηλό κόστος μεταφοράς αγαθών και υπηρεσιών, με υψηλό κόστος μετακίνησης ατόμων και εν τέλει με αυξημένο κόστος ζωής. Η ανταγωνιστικότητα των τοπικών επιχειρήσεων είναι οριακή και η θέση των τοπικών κοινωνιών είναι δυσμενέστερη συγκριτικά με άλλες περιοχές. Ένα μεγάλο μέρος των προϊόντων και υπηρεσιών που καταναλώνονται εδώ παράγεται σε άλλα μέρη της Ελλάδας και σε άλλες χώρες. Πώς μπορεί η Δωδεκανησιακή οικονομία να διατηρήσει τη βιωσιμότητά της; Πώς μπορεί η τοπική κοινωνία να συγκρατήσει τα μέλη της στον τόπο, να αποφύγει το brain drain, ή να προσελκύσει εργαζόμενους; Τα νησιά της παραμεθορίου Δωδεκανήσου πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για να μπορέσουν να επιβιώσουν και η μείωση του ΦΠΑ αποτελεί ένα μέτρο μείωσης της ανισότητας.
(γ) Οι πληγές που δέχτηκε η Δωδεκάνησος από τις φωτιές του περσινού καλοκαιριού καταδεικνύουν πόσο ευάλωτη είναι η περιοχή μας: Η φωτιά στη Ρόδο επέφερε ζημιά στο ξενοδοχειακό κλάδο, σε πολλές μικρές επιχειρήσεις, ακόμα και εκτός νησιού (π.χ. στον τουρισμό της Σύμης), στους εργαζομένους μας, στα σπίτια πολλών συμπολιτών μας, στην αγροτική καλλιέργεια και στο φυσικό περιβάλλον του νησιού. Οι πληγές αυτές θα αργήσουν πολύ να κλείσουν. Οι ασφαλιστικές εταιρείες αργούν επιμελώς τις αποζημιώσεις, η κρατική αρωγή συναντά διάφορες δυσκολίες, η αποκατάσταση των ζημιών στο περιβάλλον θέλει χρόνο και έχει κόστος.
Η υλοποίηση μέτρων και πολιτικών, όπως η εκκένωση των 20.000 επισκεπτών, χωρίς θύματα το περσινό καλοκαίρι, έδειξε πόσο πολύτιμη είναι η συνεργασία της πολιτείας και των συντεταγμένων υπηρεσιών της με τους τοπικούς φορείς και τον ντόπιο πληθυσμό. Έδειξε όμως ακόμα πόσο απαραίτητο είναι να υπάρχουν ευαισθητοποιημένες και εκπαιδευμένες κοινωνίες και άτομα που νοιάζονται για τον τόπο τους. Είμαστε πεπεισμένοι ότι αν, με τη φροντίδα της πολιτείας, η οικονομία της Ρόδου ήταν πιο ανταγωνιστική, οι ζημιές θα ήταν πιο περιορισμένες και οι ανάγκες αποζημιώσεων πολύ μικρότερες.
(δ) Πρόσφατα η Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου και το ΕΒΕΔ υπογράψαμε Σύμφωνο Συνεργασίας με την Περιφέρεια μας για να ενταχθούμε σύσσωμα με όλες μας τις δυνάμεις στο πρόγραμμα, THE RHODES CO LAB SUSTAINABLE DESTINATION, ώστε να αποδείξουμε στον υπόλοιπο κόσμο ότι η Ελλάδα μπορεί να πετύχει στόχους που οι άλλοι θεωρούν αδύνατον. Ο τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι η συνεργασία Κράτους, Περιφέρειας, Δήμου, ξενοδοχείων, επαγγελματιών και κατοίκων. Η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ θα αποτελέσει ένα σημαντικό κίνητρο επιτυχίας του εγχειρήματος.
(ε) Ανταποκριθήκαμε στο πρόγραμμα Rodos Pass, όπως ακριβώς είχατε εξαγγείλει για τους επισκέπτες μας κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών στη Ρόδο το 2023.
Αγαπητέ κύριε πρωθυπουργέ,
Το αίτημά μας για μείωση του ΦΠΑ για τη Δωδεκάνησο δεν έρχεται ως κεραυνός εν αιθρία. Στηρίζεται σε μια σειρά θεσμών, μπορεί κανείς να επικαλεστεί στην επιχειρηματολογία του.
- Στηρίζεται κατ’ αρχάς στο ίδιο το Σύνταγμα που στο άρθρο 101 αναφέρει ότι ” Ο κοινός νομοθέτης και η Διοίκηση, όταν δρουν κανονιστικά, υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών και ορεινών περιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξή τους”.
- Στηρίζεται ακόμα στην ιστορική πραγματικότητα ότι το ειδικό φορολογικό και δασμολογικό καθεστώς που ίσχυε στη Δωδεκάνησο μέχρι πριν μερικές δεκαετίες αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία στηρίχθηκαν τα πρώτα βήματα ανάπτυξης των νησιών της Δωδεκανήσου.
- Στηρίζεται επίσης στο ότι η πολιτεία, αναγνωρίζοντας τη σημασία που έχει για τις νησιωτικές οικονομίες και κοινωνίες η μείωση του ΦΠΑ, παρείχε σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ.4 του κώδικα Φ.Π.Α. (Ν.2589/2000), δυνατότητα για μειωμένους συντελεστές Φ.Π.Α. για τα νησιά των νομών Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και τα νησιά Θάσο, Σαμοθράκη, Βόρειες Σποράδες και Σκύρο.
- Στηρίζεται ακόμα στις πρόσφατες αποφάσεις της πολιτείας και ειδικότερα στις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 21 του Κώδικα ΦΠΑ, όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 65 του ν. 4811/2021 (108 Α’) και ισχύει από 1.7.2021, σύμφωνα με την οποία είναι δυνατή η μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο. Ναι μεν η προϋπόθεση στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι να έχουν συσταθεί και λειτουργούν εντός της περιφέρειάς τους κέντρα και δομές της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 4375/2016 (Α΄51), όπως αυτό προκύπτει από σχετική βεβαίωση, που εκδίδεται από την Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Τι εμποδίζει όμως την επέκταση της απόφασης για όλη τη Δωδεκάνησο με επίκληση των λόγων που αναφέρθηκαν παραπάνω;
- Στηρίζεται ακόμα στην Οδηγία 2006/112/ΕΕ, η οποία στο άρθρο 120 ορίζει ότι “Η Ελλάδα μπορεί να εφαρμόζει στους νομούς Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και στα νησιά Θάσος, Βόρειες Σποράδες, Σαμοθράκη και Σκύρος χαμηλότερους συντελεστές έως 30 % από τους αντίστοιχους συντελεστές που εφαρμόζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα”.
- Στηρίζεται στο ψήφισμα του κορυφαίου οργάνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ευρωκοινοβουλίου, για διατήρηση των ειδικών φορολογικών ρυθμίσεων για τις νησιωτικές περιοχές (ψήφισμα της 4ης Φεβρουαρίου 2016 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου).
Αγαπητέ κύριε πρωθυπουργέ,
Η Δωδεκάνησος αποτελεί έναν μοναδικό πολιτιστικό και τουριστικό προορισμό, ο οποίος προσελκύει εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Ωστόσο, η οικονομική επιβάρυνση που επιβάλλει ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ δυσχεραίνει τόσο τις τοπικές επιχειρήσεις όσο και τους καταναλωτές.
Με τη μείωση του ΦΠΑ, θα δοθεί ένα σαφές μήνυμα υποστήριξης προς την τοπική οικονομία και την ανάπτυξη του τουρισμού. Η οικονομική επιβάρυνση του εγχειρήματος της μείωσης των συντελεστών ΦΠΑ σύμφωνα με υπολογισμό του Οικονομικού Επιμελητήριου Δωδεκανήσου δεν ξεπερνάει τα 80 εκατομμύρια ευρώ. Αντ’ αυτού θα υπάρξει όφελος από αυξημένο κύκλο εργασιών στις ξενοδοχειακές και λοιπές επιχειρήσεις και από αυξημένη κατανάλωση. Οι τοπικές επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν πιο ανταγωνιστικές τιμές και πακέτα στους επισκέπτες, ενισχύοντας έτσι την ανταγωνιστικότητά τους στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη. Παράλληλα, αυτός ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ θα ενθαρρύνει και τους τοπικούς καταναλωτές και την τουριστική δαπάνη . Είμαστε πεπεισμένοι ότι συνολικά αυτή η ενέργεια θα έχει θετικές επιπτώσεις όχι μόνο στην οικονομία της Δωδεκανήσου αλλά και στο σύνολο της χώρας.
Είμαστε σίγουροι ότι θα εξετάσετε το αίτημά μας με κατανόηση και σας διαβεβαιώ ως πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου με 540 μέλη και 27.000 άμεσα εργαζόμενους μας ότι θα είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε όπου μπορούμε στο έργο σας. Η Δωδεκάνησος, η παραμεθόριος αυτή περιοχή της Ελλάδας, έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στο πρόσωπό σας και είμαστε σίγουροί ότι η υπόσχεσή σας ότι από το 2025 και μετά θα εφαρμοστούν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ θα επιβεβαιώσει για άλλη μια φορά την απόλυτη εμπιστοσύνη σε σας και στην κυβέρνηση σας.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας σε αυτό το θέμα και για τη συνεχή υποστήριξή σας προς την τοπική ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών”.
Η τοποθέτηση πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη συζήτηση με τον Πρόεδρο του ETC Luis Araujo, στο πλαίσιο του φόρουμ «EU Tourism: Resilience in the Era of the Climate Crisis», στη Ρόδο
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε το βράδυ της Δευτέρας σε συζήτηση με τον Luis Araujo, Πρόεδρο του οργανισμού European Travel Commission που προωθεί την Ευρώπη ως τουριστικό προορισμό, στο πλαίσιο του φόρουμ «EU Tourism: Resilience in the Era of the Climate Crisis», που φιλοξενήθηκε στη Ρόδο.
Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, «Με χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι αυτή η εκδήλωση πραγματοποιείται στο νησί της Ρόδου, διότι όλοι θυμόμαστε πολύ καλά ότι η Ρόδος επλήγη έντονα το περασμένο καλοκαίρι από μια πολύ μεγάλη πυρκαγιά, αλλά κατάφερε να ανακάμψει με απίστευτα μεγάλη ταχύτητα. Πιστεύω ότι αυτό δεν δείχνει μόνο την ανταπόκριση του κεντρικού κράτους, της Περιφέρειας, του Δήμου, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η τουριστική βιομηχανία και η τοπική κοινωνία της Ρόδου ένωσαν τις δυνάμεις τους για να υποστηρίξουν τους επισκέπτες εκείνες τις πολύ δύσκολες στιγμές και ουσιαστικά να αξιοποιήσουν αυτή την κρίση λίγο έως πολύ σαν ευκαιρία για να αλλάξουν την εικόνα της Ρόδου σε αυτή ενός ανθεκτικού νησιού. Θεωρώ ότι αυτό είναι ένα πολύ, πολύ σημαντικό ζήτημα».
Περισσότερα από 2 δισ. ευρώ για την πολιτική προστασία
Αναφερόμενος στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και στα μέτρα που λαμβάνει η Ελλάδα ο Πρωθυπουργός σημείωσε: «Η Μεσόγειος στο σύνολό της αποτελεί ένα hotspot της κλιματικής αλλαγής. Αυτό σημαίνει ότι στατιστικά θα έχουμε περισσότερες πυρκαγιές, πιθανώς θα έχουμε περισσότερες πλημμύρες, γενικά θα έχουμε περισσότερα ακραία φαινόμενα. Γνωρίζουμε βέβαια ότι αυτές οι φυσικές καταστροφές θα συμβαίνουν με μεγαλύτερη συχνότητα, που σημαίνει ότι πρέπει να ενισχύσουμε συνολικά τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας. Επενδύουμε ως χώρα περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια ευρώ στην πολιτική προστασία».
«Πρώτη προτεραιότητα, πάντοτε, είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Η Νο1 προτεραιότητα είναι να διασφαλιστεί η δυνατότητα ασφαλούς απομάκρυνσης των πολιτών. Αυτό ακριβώς κάναμε πέρυσι το καλοκαίρι. Δεν ήταν εύκολο. Πιστεύω ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι θυμούνται πολύ καλά πόσο δύσκολο ήταν, κάτω από περίπλοκες συνθήκες, να απομακρύνουμε 25.000 επισκέπτες στη Ρόδο, αλλά το κάναμε με ασφάλεια. Είμαστε πολύ περήφανοι για το γεγονός ότι καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση, ουσιαστικά χωρίς να θρηνήσουμε ανθρώπινες ζωές».
«Εργαστήριο» βέλτιστων πρακτικών η Ελλάδα
Σχετικά με τις καινοτόμες λύσεις κυκλικής οικονομίας που εφαρμόζονται στην Ελλάδα και τη φιλοδοξία του για τον ελληνικό τουρισμό ο Πρωθυπουργός επισήμανε: «Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα θα είναι ένα “εργαστήριο” βέλτιστων πρακτικών. Μερικές φορές οι βέλτιστες πρακτικές εφαρμόζονται σε μικρή κλίμακα στην αρχή αλλά στη συνέχεια μπορούν να επεκταθούν. Μερικές φορές οι βέλτιστες πρακτικές δεν σχετίζονται μόνο με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, διότι όταν μιλάμε για την ανθεκτικότητα της τουριστικής μας βιομηχανίας αυτό συνδέεται, για παράδειγμα, και με την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας.
Το λέω αυτό επειδή την επόμενη εβδομάδα θα φιλοξενήσουμε μία μεγάλη διεθνή διάσκεψη στην Ελλάδα, την «Our Ocean Conference», όπου αναμένουμε ότι και ο ιδιωτικός τομέας θα αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και συγκεκριμένες υποσχέσεις σχετικά με το πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τη θαλάσσια βιοποικιλότητά μας.
Κυκλική οικονομία: μόλις επέστρεψα από ένα μικρό νησί, την Τήλο. Κάποιοι από εσάς ενδέχεται να μην τη γνωρίζετε καν. Βρίσκεται πολύ κοντά στη Ρόδο. Αλλά αυτό που συμβαίνει στην Τήλο είναι εντυπωσιακό. Πρόκειται για ένα μικρό νησί -έχει ίσως 700, 800 μόνιμους κατοίκους, αλλά πολύ περισσότερους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού-, που ουσιαστικά έχει φτάσει να ανακυκλώνει το 90% των αποβλήτων του, με μεγάλη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Όλοι οι εταίροι στη βιομηχανία της φιλοξενίας, οι ξενοδόχοι, οι ιδιοκτήτες εστιατορίων, οι μικρές επιχειρήσεις, συνεργάζονται για να δημιουργήσουν κάτι που είναι εντυπωσιακό. Δεν υπάρχει χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων στην Τήλο. Τα πάντα κατηγοριοποιούνται σε ανακυκλώσιμα υλικά ή σε κομπόστ ή σε μη ανακυκλώσιμα υλικά που στη συνέχεια μεταφέρονται για καύση».
Στόχος μας η δίκαιη ανάπτυξη – Να διασφαλίσουμε καλούς μισθούς στον τουρισμό
Για το ρόλο των τοπικών κοινωνιών στην επίτευξη των στόχων για το κλίμα και τη σημασία της δίκαιης ανάπτυξης, ο Πρωθυπουργός είπε: «Για κάθε εγχείρημα χρειάζεται η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, οπότε χρειάζονται ο ιδιωτικός τομέας και οι τοπικές κοινωνίες. Διαφορετικά, απλά δεν θα υλοποιηθεί. Η βιώσιμη ανάπτυξη και οι στόχοι για το κλίμα δεν είναι επιτεύξιμοι χωρίς τη στήριξη των πολιτών.
Στο τέλος της ημέρας, ανάπτυξη σημαίνει δημιουργία περισσότερου πλούτου. Δουλειά μας είναι αυτός ο πλούτος να κατανέμεται με δίκαιο τρόπο. Στην περίπτωση της Ρόδου, για παράδειγμα, αυτό σημαίνει να διασφαλίσουμε την πιο βασική παράμετρο, δηλαδή ότι οι ιδιοκτήτες ή οι operators πληρώνουν καλούς μισθούς. Να τηρείται η εργατική νομοθεσία και να διασφαλίζεται η δυνατότητα των περιφερειακών φορέων να συνάπτουν τις δικές τους συλλογικές συμβάσεις εργασίας».
Μέλημά μας να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει υπερβολική δόμηση
Για τη συμβολή του τουριστικού τομέα στη μείωση των ρύπων και τις εξελίξεις στην προτίμηση των επισκεπτών για «πράσινους» προορισμούς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε: «Όλοι πρέπει να κάνουμε αυτό που μας αναλογεί για να μειώσουμε τις εκπομπές μας και να απαλλαγούμε από τον άνθρακα. Καθώς οι προτιμήσεις των πελατών αλλάζουν, οι τελευταίοι θα εξετάζουν πόσο “πράσινοι” ή πόσο περιβαλλοντικά ευαίσθητοι είναι οι πάροχοι υπηρεσιών.
Βέβαια και η κυβέρνηση έχει έναν ρόλο να ενθαρρύνει τον ιδιωτικό τομέα, ποικιλοτρόπως. Μπορούμε να έχουμε κίνητρα και έχουμε πολλά, για παράδειγμα κίνητρα σχετικά με την ανακαίνιση. Όταν εξετάζουμε, για παράδειγμα, τη βιωσιμότητά μας και την ανθεκτικότητά μας, μια από τις κύριες ανησυχίες μου είναι το πώς θα διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει υπερβολική δόμηση, ειδικά σε νησιά ή περιοχές της Ελλάδας που δεν έχουν υποστεί τις συνέπειες μιας υπέρμετρα γρήγορης ανάπτυξης. Είναι πολύ καλύτερο να αναβαθμίσουμε μια υπάρχουσα κατασκευή παρά να χτίσουμε μια νέα».
«Το ζητούμενο δεν είναι μόνο για η αύξηση του ΑΕΠ στους οικονομικούς δείκτες. Μερικές φορές, ναι, μπορεί να υπάρχουν τομείς πολιτικής όπου αντί να πατάμε γκάζι ενδέχεται να χρειαστεί να πατήσουμε το πεντάλ του φρένου, κυρίως όταν πρόκειται για τον τρόπο με τον οποίο χτίζουμε σε περιβάλλοντα τα οποία πρέπει να προστατεύσουμε μακροπρόθεσμα. Για παράδειγμα, μία από τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις που υλοποιούμε στην Ελλάδα είναι ότι για πρώτη φορά έχουμε σχέδια για τη δόμηση και τη χωροταξία για κάθε περιοχή στην Ελλάδα, για κάθε νησί, επειδή αυτό δεν υπήρχε στο παρελθόν, στον βαθμό που θέλαμε. Θέλουμε να απομακρυνθούμε από τους μεγάλους, οριζόντιους κανόνες».
Ενίσχυση και επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου με νέες, μοναδικές εμπειρίες
Ερωτηθείς για το πώς σχεδιάζει η κυβέρνηση να συμβάλλει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και για το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε: «Αυτή είναι ίσως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σημαίνει ότι οι επισκέπτες κατανέμονται σε διάστημα περισσότερων μηνών, τα ξενοδοχεία λειτουργούν για οκτώ ή εννέα μήνες αντί για έξι, το ίδιο ισχύει για τα εστιατόρια και όλους τους παρόχους υπηρεσιών. Σκεφτόμαστε πολύ τις εμπειρίες που μπορεί να προσφέρει κανείς σε όσους έρθουν την περίοδο που θα θεωρούσαν “εκτός σεζόν”. Μπορώ να σας πω ότι στην Ελλάδα αυτό είναι όλο και συχνότερο φαινόμενο, η σεζόν αρχίζει νωρίτερα και λήγει αργότερα.
Κοιτάξετε για παράδειγμα τις πόλεις μας ως τουριστικούς προορισμούς. Η Αθήνα έχει γίνει προορισμός για όλες τις εποχές του έτους, χωρίς να περιορίζεται ή να εξαρτάται από το γεγονός ότι στο παρελθόν οι επισκέπτες είχαν την αντίληψη ότι θα ήθελαν να έρθουν στην Ελλάδα το καλοκαίρι».
«Η Ελλάδα ήδη προσελκύει περισσότερα από 30-32 εκατομμύρια επισκέπτες ανά έτος. Το ζητούμενο, θα το επαναλάβω, δεν είναι μόνο ο αριθμός των αφίξεων. Στο τέλος της ημέρας, το ζήτημα είναι τι δαπανούν οι επισκέπτες στην Ελλάδα. Μπορεί κανείς να οραματιστεί ένα μέλλον όπου έχεις λιγότερους τουρίστες οι οποίοι δαπανούν περισσότερα χρήματα. Θα ήταν πιθανώς καλύτερο από οικονομικής πλευράς, σίγουρα θα ήταν καλύτερο από περιβαλλοντικής άποψης.
Για την επιμήκυνση της σεζόν, μιλάμε για νέες εμπειρίες. Δεν έρχονται αρκετοί στην Ελλάδα γι’ αυτά που έχει να προσφέρει από πλευράς πολιτισμού. Οι περισσότεροι έρχονται για τις παραλίες και τις εμπειρίες του καλοκαιριού. Μπορούμε να κάνουμε πολύ περισσότερα όσον αφορά την ανάπτυξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και τη σύνδεσή της με το τουριστικό μας προϊόν, προσφέροντας ολοκληρωμένες εμπειρίες. Εάν ο τουρισμός αφορά μοναδικά βιώματα, υπάρχουν πολλά που η Ελλάδα μπορεί να κάνει.
Φυσικά, θα ήθελα να επισημάνω ότι η Ελλάδα, η ηπειρωτική Ελλάδα, έχει θαυμάσια βουνά. Πολύ λίγοι γνωρίζουν γι’ αυτά, αλλά περισσότεροι τα ανακαλύπτουν. Ο χειμερινός τουρισμός, ο θερινός τουρισμός στα βουνά μας, η πεζοπορία, η επαφή με την τοπική γαστρονομία και την τοπική κουλτούρα, η ποικιλία εμπειριών που η Ελλάδα προσφέρει, μας παρέχουν νέες δυνατότητες για να διαφοροποιήσουμε το προϊόν μας».
«Πιστεύω ότι έχουμε ξύσει την επιφάνεια του τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα όσον αφορά τις πιο εξειδικευμένες μορφές τουρισμού. Μία από τις μεγάλες προτεραιότητες του αρμόδιου Υπουργείου είναι να στείλει ένα μήνυμα στους επισκέπτες ότι υπάρχουν τόσα άλλα πράγματα που μπορείτε να κάνετε στην Ελλάδα, πέρα από αυτά που ξέρετε ότι μπορείτε να κάνετε στην Ελλάδα, και ότι μπορείτε να περάσετε υπέροχα».
Οι ευρωεκλογές είναι σημαντικές εκλογές για το κοινό μας μέλλον
Ερωτηθείς για τη σημασία των επικείμενων εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε: «Πρέπει να εξηγήσουμε στους πολίτες ότι αυτό που συμβαίνει στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο, στην Ευρώπη, στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, έχει πραγματικά σημασία γι’ αυτούς.
Πιστεύω ότι πρέπει να εξηγήσουμε στους πολίτες με απλά λόγια γιατί η εκλογή σοβαρών ανθρώπων στο επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει σημασία, γιατί η πράσινη μετάβαση έχει σημασία, αλλά και γιατί ο ρυθμός της πράσινης μετάβασης έχει επίσης σημασία. Διότι, στο τέλος της ημέρας, δεν μπορούμε να επιβάλλουμε επιβαρύνσεις στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ή στους αγρότες μας που να τους δυσκολεύουν πραγματικά να ανταποκριθούν σ’ αυτές βραχυπρόθεσμα».
«Η έκκλησή μου για τις ευρωπαϊκές εκλογές είναι πάντα η ίδια: έχουμε άνοδο του λαϊκισμού παντού στην Ευρώπη. Είχαμε τη δική μας εμπειρία με τον λαϊκισμό στην Ελλάδα και δεν ήταν καλή για τη χώρα. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους εκλεγήκαμε στη διακυβέρνηση το 2019 και επανεκλεγήκαμε με μεγαλύτερο ποσοστό το 2023. Επομένως, η εκλογή ικανών ανθρώπων και η ψήφος σε σοβαρά κόμματα που μπορούν πραγματικά να προσφέρουν πραγματικές λύσεις σε πραγματικά προβλήματα έχει σημασία. Και έχει σημασία στις ευρωπαϊκές εκλογές, όπως έχει σημασία και στις εθνικές εκλογές. Στο τέλος της ημέρας, πρόκειται για σημαντικές εκλογές για το κοινό μας μέλλον».
Η Ελλάδα, ο καλύτερος προορισμός στον κόσμο
Απαντώντας, τέλος, σε ερώτηση για το πως «βλέπει» την Ελλάδα ως τουριστικό προορισμό σε 10 χρόνια και πώς θέλει να γίνεται αντιληπτή από εκείνους που την επισκέπτονται ή θέλουν να την επισκεφτούν, ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε: «Ως ο καλύτερος προορισμός στον κόσμο».
