της Κατερίνας Αντωνάρα*
Για τις ελλείψεις προσωπικού που παρατηρήθηκαν εφέτος στον τοµέα του Τουρισµού και του Επισιτισµού µιλάει στο άρθρο που ακολουθεί η κα Κατερίνα Αντωνάρα, τονίζοντας πως πρέπει να βρεθεί η «χρυσή τοµή» ανάµεσα σε επιχειρηµατίες και εργαζοµένους ώστε αυτό το φαινόµενο να µην παγιωθεί.
Ρόδος: Καλοκαιρινή σεζόν 2022. Όλες οι ενδείξεις των στατιστικών ερευνών έγιναν τρανταχτές αποδείξεις. Οι αριθμοί, οι ρυθμοί των επισκεπτών στο σμαραγδένιο νησί της Ρόδου ξεπερνούν κάθε πρόβλεψη. «Χείμαρρος» οι τουρίστες από κάθε γωνιά της Ευρώπης και του πλανήτη. Μετά από δύο χρόνια ενός εφιάλτη διόλου αναλγητικού, αντιθέτως λίαν απειλητικού, το νησί της Ρόδου καλοδέχτηκε το τουριστικό «ουράνιο τόξο» με μια απρόσμενη ετοιμότητα. Ξενοδοχεία, Tουριστικά καταλύματα, καταστήματα σίτισης, Tουριστικές επιχειρήσεις βρέθηκαν σε «οργασμό» για μια δυνατή επανεκκίνηση. Όλο το τουριστικό πάνθεον παρέταξε τις δυνάμεις του για να στήσει στην κορωνίδα του τουρισμού τη Ρόδο, το
«οχυρό» του ώστε να μην υπάρξουν κενά και παραλείψεις.
Ωστόσο, παρόλη την συστρατευμένη εκστρατεία της «βαριάς τουριστικής βιομηχανίας» να φανεί αντάξια των προσδοκιών δεν μπόρεσε να φτάσει το 100% των στόχων και της επιχειρηματικής προσφοράς. Κόντρα στους πρωταρχικούς κώδικες φάνηκε μια ολόκληρη τουριστική κοινωνία να αδυνατεί να συμπληρώσει το «παλζ» των εργαζομένων.
Σύμφωνα με επίσημες πληροφορίες. αλλά και οφθαλμοφανή γεγονότα, οι περισσότερες θέσεις εργασίας σε κάθε τουριστικό επιχειρηματικό πλαίσιο δεν έχουν καλυφθεί. Παρόλο ότι αρχικά οι προσλήψεις ήταν αυξημένες εμφανίστηκαν τα μεγάλα κενά σε κάθε πόστο, με κάθε τρόπο. Εργαζόμενοι και επιχειρήσεις βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα δύσπιστο πλαίσιο συνεργασίας. Αν και δημιουργήθηκαν πολλές θέσεις εργασίας, αν και έγιναν πολλά ενημερωτικά σεμινάρια, αν και οι εργαζόμενοι στον τουρισμό «διψούσαν» για εργασία εν τούτοις το επόμενο βήμα δεν ήταν σταθερό και επικοδομητικό.
Έτσι, λοιπόν, δημιουργήθηκε «η τρύπα του τουριστικού όζοντος». Ζήτηση και προσφορά, δύο αιώνιοι ανταγωνιστές και άκρως ασυμβίβαστοι, ξανά αντιμέτωποι. Το ένα δεν «κουμπώνει» με το άλλο σωστά και άρτια. Λιγότερο προσωπικό που σημαίνει ανεπαρκείς υπηρεσίες, ένα έλλειμμα ανθρώπινου δυναμικού γίνεται μια «γάγγραινα» που απειλεί το «υψηλό πόστο παροχών». Αυξημένη ζήτηση σε ειδικότητες, μικρότερες ανταποκρίσεις από τους εργαζομένους. Παρόλο ότι σε αυτό το άρρηκτο «δίδυμο» υπάρχει πάντα πλειονότητα θέσεων φέτος, όπως καταγράφηκαν μέσω του πληροφοριακού συστήματος, οι προσλήψεις ήταν λιγότερες.
Πιθανολογείται πως η ανεπαρκής κάλυψη αυτών των θέσεων αναδεικνύει πως οι νέοι δεν προτιμούν τις εποχιακές θέσεις στην κάλυψη των αναγκών αυτού του τομέα της οικονομίας. Σχεδόν στην «καρδιά» της τουριστικής θητείας αναδείχθηκε η μη κάλυψη προσωπικού, τόσο στα ξενοδοχεία, όσο και στα επισιτιστικά καταστήματα καθώς και των δεδομένων αναγκών. Το θέμα είναι μειζον και πάει κόντρα στους «χρησμούς της Πυθίας», που προφήτευε πως η τουριστική σεζόν 2022 θα ήταν ιδανική όσον αφορά την αντιστοιχία: αριθμός επισκεπτών-αριθμός εργαζομένων.
Το μοντέλο εργασίας προφανώς μεταλλάχθηκε κι έγινε υποδεέστερο των πρότινων προβέψεων. Ο «ασκός του Αιόλου» διαλαλεί τις κενές θέσεις και τα «κενά» της προσφοράς και των υπηρεσιών.Εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ, καφενεία, καφέ-σνακ μπαρ, ουζερί, αναψυκτήρια, καφεζαχαροπλαστεία υποφέρουν από την απουσία εργαζομένων. Το μεγάλο κύμα των επισκεπτών-τουριστών «σαρώνει» ως «τσουνάμι» το νησί της Ρόδου, ωστόσο η απέναντι όχθη του περιορισμένου δυναμικού προσωπικού «φωτογραφίζει» το «ρήγμα» και το «κρίμα» της ελλιπούς προσφοράς. Το «κλικ» αυτής της εποχής εστιάζεται στο «δούναι και λαβείν» της τουριστικής «χειραψίας».
Ο μεγάλος πυλώνας του τουρισμού, ο «επισιτισμός» βάλλεται από ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες. «Πρωταθλητές» όλοι οι εργαζόμενοι που στέκονται στο ύψος των περιστάσεων και ξεπερνούν τον εαυτό τους προκειμένου να προσφέρουν υπηρεσίες και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της τουριστικής μονάδας καθώς και του επισκέπτη. Γεγονός είναι πως οι επιχειρηματίες εναγωνίως αναζητούν προσωπικό για να έχουν «πρόσωπο» απέναντι στον πελάτη, που έδειξε εμπιστοσύνη και προτίμηση στην επιχείρησή του.
Το θετικό πρόσημο είναι πως στη ναυαρχίδα του τουρισμού, τη Ρόδο, και όχι μόνο, υπερνικάει ο απρόβλεπτος αριθμός των επισκεπτών και βάζει σε δεύτερη μοίρα τον «ψαλιδισμένο» αριθμό των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης επιτελούν «άθλο» και γίνονται οι μικροί, καθημερινοί «ήρωες» του τουρισμού.
Όλη αυτή η φετινή «παλίρροια» είναι η αφορμή να προβληματιστούμε, να αναθεωρήσουμε και να αναδιαρθρώσουμε το μοντέλο του τουρισμού και το πλάνο των τουριστικών παροχών.
Όλοι μαζί σε κάθε μετερίζι του τουριστικού ορίζοντα οφείλουμε να αξιολογήσουμε κάθε δεδομένο και να αναζητήσουμε ζητούμενα μιας ομαλής και ιδανικής τουριστικής σεζόν.
Νησιά σαν τη Ρόδο, θερινοί προορισμοί με υψηλά επίπεδα παροχών υποχρεούνται να εμφανίζονται με υψηλούς δείκτες παρουσίας και να μην κάνουν «εκπτώσεις» και «παζαρέματα» στο κομμάτι οικονομικών παροχών στους εργαζόμενους. Αν δοθεί η πρέπουσα αξία και ουσία στον πυρήνα του τουρισμού τότε από «βαριά βιομηχανία» θα μετονομαστεί και θα μεταλλαχθεί σε ΑΚΡΙΒΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΒΙΤΡΙΝΑ, όπου πίσω από αυτήν θα υπάρχει τουριστική παιδεία, ισονομία και θετική πλεύση σε ότι εξυγιαίνει τoν χώρο και τον εξελίσσει σε ανώτερο τομέα.
Ας γίνουμε όλοι μέτοχοι των όποιων προβλημάτων κι όχι να παίρνουμε εύκολα τη θέση του κριτή και επικριτή. Επιβάλλεται να βρούμε τη χρυσή τομή ανάμεσα στις δύο όχθες: του επιχειρηματία και του εργαζόμενου. Ανάμεσά τους εμείς να συμβάλλουμε από τις σχολές τουρισμού, να διδάξουμε τον τουριστικό πολιτισμό και να ωθήσουμε τους νέους ώστε να διαβούν και να εργαστούν σε όλες τις θέσεις με ζήλο, γνώση, ενσυναίσθηση και σεβασμό. Οι στόχοι επιτυγχάνονται σε κάθε τουριστικό πεδίο.Όταν ο επιχειρηματίας σέβεται και αμοίβει επαρκώς τον εργαζόμενο τότε ο δεύτερος γίνεται η «γέφυρα» για το όραμα του πρώτου.
Η φετινή τουριστική σεζόν ας γίνει η αφορμή να «σιτιστεί» πιο άρτια και διορατικά το επόμενο τουριστικό βήμα. Σπουδαίο να αξιωνόμαστε καλών οιωνών, αλλά και να τυγχάνουμε καλύτερων συνθηκών.
«Έκαστος εφ ω ετάχθη»
Ας ταχθεί ο καθένας μας στο δικό του τουριστικό πεδίο δράσης με συνέπεια, γνώση και επίγνωση, σπουδή και σεβασμό.
(*) Η Κατερίνα Αντωνάρα γεννήθηκε στη Ρόδο το 1981. Έχει σπουδάσει στην ΑΣΤΕΡ Ρόδου και συνεχίζει τις σπουδες της στο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, στο τμήμα Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων & Τουρισμού. Έχει πολυετή εργασιακή εμπειρία σε Ομίλους Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων. Έχει εργαστεί επίσης ως ωρομίσθια καθηγήτρια στα δημόσια ΙΕΚ Ρόδου για 13 χρόνια. Τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως καθηγήτρια στην Ανωτέρα Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων Ρόδου (ΑΣΤΕΡ).
