Οι Βαλεαρίδες Νήσοι και δη η Μαγιόρκα βιώνουν μια άνευ προηγουμένου τουριστική “έκρηξη”. Ο κλάδος “ανθεί”, αλλά ταυτόχρονα η ξενοδοχειακή βιομηχανία υποφέρει από ένα σοβαρό πρόβλημα: την έλλειψη εργατικού δυναμικού.
Με σχεδόν 122.000 εργαζόμενους το 2023, ο τομέας σημείωσε νέο ρεκόρ και κατέγραψε αύξηση σχεδόν 16% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Αυτό σημαίνει ότι ένας στους πέντε εργαζόμενους στα νησιά εργάζεται στον κλάδο των ξενοδοχείων και της εστίασης.
Ο τομέας όχι μόνο ξεπερνά το δικό του ρεκόρ του 2018, αλλά είναι επίσης μεγαλύτερος από άλλους σημαντικούς τομείς της οικονομίας, όπως το εμπόριο (14%), οι κατασκευές (9,4%) και η βιομηχανία (6,4%). Ενώ, η γεωργία και η αλιεία μαζί επιτυγχάνουν μόνο ένα κλάσμα του ποσοστού απασχόλησης του κλάδου της φιλοξενίας, το οποίο ανέρχεται στο 0,5%.
Τα τρία πιο περιζήτητα επαγγέλματα στον ξενοδοχειακό και επισιτιστικό κλάδο είναι οι σερβιτόροι, οι καθαριστές και οι βοηθοί κουζίνας, οι οποίοι μαζί αποτελούν το 71,5% του συνολικού εργατικού δυναμικού. Ο αριθμός των νέων προσλήψεων παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις ανάλογα με την εποχή: τον Μάιο σημειώνονται οι περισσότερες νέες προσλήψεις με 24.600 νέες συμβάσεις, ενώ ο Δεκέμβριος σηματοδοτεί το χαμηλότερο σημείο με 3.442 συμβάσεις.
Οι προβλέψεις για το 2024 δείχνουν ότι ο αριθμός των θέσεων εργασίας στον κλάδο της φιλοξενίας θα συνεχίσει να αυξάνεται. Όμως, η αισιοδοξία σκιάζεται από την οξεία έλλειψη προσωπικού, η οποία απειλεί να γίνει ιδιαίτερα σοβαρή φέτος.
“Η κατάσταση στην αγορά εργασίας είναι για άλλη μια φορά τεταμένη και φέτος θα είναι ακόμη χειρότερη, καθώς το κόστος στέγασης συνέχισε να αυξάνεται”, προειδοποιεί ο Alfonso Robledo, πρόεδρος της ένωσης εργοδοτών για τον κλάδο της εστίασης στη Μαγιόρκα.
Το υψηλό κόστος διαβίωσης, ιδίως η “εκτόξευση” των ενοικίων, καθιστά όλο και λιγότερο ελκυστικό για τους εποχικούς εργαζόμενους να μεταβούν στις Βαλεαρίδες Νήσους.
“Έχει γίνει πολύ πιο δύσκολο για τους ανθρώπους από την ηπειρωτική χώρα να έρθουν εδώ”, καταγγέλλει ο κ. Robledo. Σύμφωνα με τον ίδιο, η έλλειψη προσωπικού σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξουν μειώσεις στο ωράριο λειτουργίας και ακυρώσεις βαρδιών.
Η πρόωρη ημερομηνία του Πάσχα τον Μάρτιο επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση. “Πέρυσι καταφέραμε να κρατήσουμε το προσωπικό μέχρι την έναρξη του καλοκαιριού, αλλά φέτος αυτό δεν ήταν δυνατό για πολλές εταιρίες”, λέει ο κ. Robledo.
Για τον λόγο αυτό, η Ένωση Ξενοδοχείων της Μαγιόρκας (FEHM) έχει δεσμευτεί να προωθήσει την τοπική εργασία, καθώς η διαμονή εποχικών εργαζομένων από την ηπειρωτική χώρα γίνεται όλο και πιο προβληματική. Ως εκ τούτου, ορισμένα ξενοδοχεία προσφέρουν ήδη τα ίδια καταλύματα στους εποχικούς εργαζομένους τους.
Από την άλλη πλευρά, η Ένωση Ταξιδιωτικών Γραφείων των Βαλεαρίδων Νήσων (AVIBA) σημειώνει ότι η εισροή εποχικών εργαζομένων στα νησιά ξεκίνησε τον Μάρτιο και παρέμεινε σταθερή τους επόμενους μήνες. Ωστόσο, παρατηρήθηκε μείωση των Ισπανών εργαζομένων υπέρ των Νοτιοαμερικανών. “Βλέπουμε μια μεγάλη διακύμανση και αυτή η αλλαγή είναι εμφανής εδώ και αρκετό καιρό”, λέει ο πρόεδρος της AVIBA, Pedro Fiol.
Τα συνδικάτα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου
Τα συνδικάτα UGT και CCOO προειδοποιούν εδώ και καιρό για τις συνέπειες της έλλειψης προσωπικού. Φοβούνται ότι ο υπερβολικός φόρτος εργασίας σε πολλές επιχειρήσεις εστίασης θα οδηγήσει επίσης σε αύξηση των εργατικών ατυχημάτων και των περιπτώσεων ασθενειών αυτό το καλοκαίρι. “Αυτός ο μεγάλος φόρτος εργασίας θα οδηγήσει σε περισσότερα ατυχήματα και απουσίες, ιδίως τον Ιούλιο, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Πρόκειται για ένα επαναλαμβανόμενο πρόβλημα που έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της έλλειψης προσωπικού”, επικρίνει η Silvia Montejano, γενική γραμματέας του τομέα υπηρεσιών του CCOO.
Το συνδικάτο επικρίνει, επίσης, έντονα την απόφαση της κυβέρνησης να μην προσλάβει επιπλέον επιθεωρητές για τον έλεγχο και την παρακολούθηση των συνθηκών εργασίας το καλοκαίρι. “Αυτό είναι ένα πάγιο αίτημα των συνδικάτων. Κατηγορούμε την κυβέρνηση ότι ενθαρρύνει τις εργασιακές παρανομίες και παραβιάζει τη συναίνεση που επιτεύχθηκε τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου”, σημειώνει η κα. Montejano.
