Τον κώδωνα του κινδύνου για την υπερσυγκέντρωση τουριστών σε πολλές ιταλικές πόλεις κρούει σε πρόσφατη έρευνά της η Demoskopika.
H Demoskopika χρησιμοποίησε πέντε δείκτες για τη δημιουργία του Γενικού Δείκτη Τουριστικού Υπερπληθυσμού, οι οποίοι είναι οι ακόλουθοι: τουριστική πυκνότητα, πυκνότητα καταλυμάτων, τουριστική δραστηριότητα, συνολική εκμετάλλευση και μερίδιο των δημοτικών αποβλήτων που αποδίδεται στον τουριστικό τομέα..
Όπως αποκάλυψε η έρευνα επτά επαρχιακοί προορισμοί “υποφέρουν” περισσότερο από το φαινόμενο του υπερτουρισμού: το Ρίμινι, η Βενετία, το Μπολζάνο, το Λιβόρνο, το Τρέντο, η Βερόνα και η Νάπολη. Για αυτούς, το επίπεδο στην κλίμακα αξιολόγησης των ερευνητών είναι “πολύ υψηλό”. Με άλλα λόγια, ο υπερπληθυσμός σε αυτές τις περιοχές γίνεται κάτι παραπάνω από ανησυχητικός, με κρίσιμες επιπτώσεις στην τοπική ποιότητα ζωής και στη βιωσιμότητα των τουριστικών προορισμών.
Εξαιρετικά σημαντική είναι επίσης η τοποθέτηση τουριστικών προορισμών όπως η Ρώμη και η Φλωρεντία, οι οποίοι κατατάσσονται στο “υψηλό” επίπεδο του δείκτη. Ειδικότερα στους προορισμούς αυτούς, σύμφωνα με τους ερευνητές, υπάρχει σημαντική πίεση στους τοπικούς πόρους, με εμφανή προβλήματα στη διαχείριση των τουριστικών ροών.
Στον αντίποδα, το Μπενεβέντο, το Ριέτι, το Ρέτζιο Καλάμπρια, η Ιζέρνια και το Καμπομπάσο υποφέρουν λιγότερο από τη “μαζική τουριστική παρουσία”. Σε αυτούς τους προορισμούς, που κατατάσσονται στο επίπεδο “πολύ χαμηλό”, ο τουριστικός συνωστισμός είναι ελάχιστος, με περιορισμένες επιπτώσεις στις υποδομές και τους κατοίκους. Έτσι, για παράδειγμα, από 64 τουρίστες που αντιστοιχούν σε κάθε κάτοικο στο Μπολζάνο, φτάνουμε σε λιγότερο από έναν τουρίστα ανά κάτοικο στο Μπενεβέντο.
Αναλύοντας τη συγκέντρωση τουριστών ανά μονάδα επιφάνειας, η Βενετία καταγράφει πάνω από 14.000 τουρίστες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο σε σύγκριση με μόλις 41 στην Έννα.
Τι γίνεται, όμως, με τη συμβολή του τουριστικού τομέα στην παραγωγή αστικών αποβλήτων;
Στην περίπτωση αυτή, η αξία των παραγόμενων αποβλήτων ανά κάτοικο, που προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ της κατά κεφαλήν παραγωγής αστικών αποβλήτων που υπολογίζεται με βάση τον μόνιμο πληθυσμό και της κατά κεφαλήν παραγωγής αστικών αποβλήτων που υπολογίζεται, από την άλλη πλευρά, με βάση τον “ισοδύναμο πληθυσμό”, που προκύπτει με την πρόσθεση στον μόνιμο πληθυσμό των τουριστικών παρουσιών που καταγράφονται κατά τη διάρκεια του έτους και κατανέμονται στις 365 ημέρες, παρουσιάζει επίσης έντονα διχοτομικά στοιχεία: κυμαίνεται από 71,65 κιλά ανά τουρίστα στην επαρχία του Ρίμινι έως την ελάχιστη τιμή των 0,92 κιλών ανά τουρίστα που καταγράφεται στην περιοχή της Isernia.
“Ο υπερτουρισμός”, λέει ο πρόεδρος της Demoskopika, Raffaele Rio, “όχι μόνο απειλεί τη βιωσιμότητα των πιο δημοφιλών προορισμών μας, αλλά ενέχει και τον κίνδυνο υπονομεύσει την ποιότητα της εμπειρίας για τους επισκέπτες και την ποιότητα ζωής για τους κατοίκους. Ο τουριστικός συνωστισμός είναι ένα καμπανάκι συναγερμού που μας καλεί σε δράση, προωθώντας έναν πιο υπεύθυνο και βιώσιμο τουρισμό”
