Το Ηράκλειο ως διακριτός τουριστικός προορισμός – Ώρα μηδέν

του Αναστάση Βλατάκη (*)
Το Ηράκλειο χαρακτηρίζεται συχνά ως ο πρωταγωνιστής της τουριστικής βιομηχανίας της Κρήτης με αυξανόμενες ροές επισκεπτών κάθε χρόνο στο αεροδρόμιο “Ν.Καζαντζάκης” και η τοπική οικονομία της πόλης στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην δυναμική που προσδίδει η προσβασιμότητα του αεροδρομίου στη Ν.Αλικαρνασσό.

Η μετεγκατάσταση στο Καστέλλι,  με πρόβλεψη έναρξης λειτουργίας το 2027, δημιουργεί μια καινούρια συνθήκη  για την πόλη του Ηρακλείου και αποτελεί μοναδική ευκαιρία σωστής οικιστικής αξιοποίησης της περιοχής του παλιού αεροδρομίου με παράλληλη αποσυμφόρηση του κέντρου στην λογική της  «διπλής ανάπλασης». Παρ’ όλα αυτά δεν πρέπει να υποβαθμίζουμε το γεγονός πως  η μελλοντική απεξάρτηση από το αεροδρόμιο είναι συγχρόνως μία σοβαρή πρόκληση αποτελεσματικής διαχείρισης τουριστικού προορισμού.

Από το 2017 ως σήμερα έχουν γίνει αρκετές μελέτες και διαβουλεύσεις μεταξύ επιστημονικών φορέων και εμπλεκόμενων στον τουρισμό που περιγράφουν με σαφήνεια  τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της πόλης του Ηρακλείου. Με βάση αυτό το θεωρητικό και ερευνητικό πλαίσιο αρχικά παρουσιάστηκε ένα προτεινόμενο στρατηγικό σχέδιο Μάρκετινγκ με ιδιαίτερη έμφαση στο rebranding που κατέληξε σταδιακά σε ένα σχέδιο δράσεων του Δήμου που κινείται σε 4 άξονες (Βιώσιμος,Έξυπνος,  Ειδικού Ενδιαφέροντος-  Επαγγελματικός  Τουρισμός) συνδυαστικής ανάδειξης όλων των εναλλακτικών μορφών  τουρισμού.

Το 2021,  με το νέο νόμο,  δημιουργήθηκε η δυνατότητα στον Αναπτυξιακό Οργανισμό  «Α.Ο.Τ.Α. Ηράκλειο Μ.Α.Ε.» να αποτελέσει παράλληλα Οργανισμό Διαχείρισης & Προώθησης Προορισμού (DMMO) που θα συντονίζει όλες τις προσπάθειες μιας ενιαίας στρατηγικής τουριστικού προορισμού και η «ομπρέλα» ανάδειξης όλων των τουριστικών προϊόντων του Δήμου Ηρακλείου. Ένα αξιοποιήσιμο και ρεαλιστικό μοντέλο,  με βασική προϋπόθεση να στελεχωθεί από το κατάλληλο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και  να απορροφηθούν στο μέγιστο βαθμό οι χρηματοδοτικές ευκαιρίες του εν λόγω εργαλείου.

Η  κύρια αποστολή του Οργανισμού Διαχείρισης Προορισμού (DMMO) είναι η προώθηση και προβολή του Ηρακλείου ως διακριτού τουριστικού προορισμού σε αρμονία με την επιλεγμένη στρατηγική branding,  την ενημέρωση των επισκεπτών για την κουλτούρα και την ιδιαιτερότητα της πόλης με ανάδειξη της πολιτιστικής της κληρονομιάς,   την ενθάρρυνση των επισκεπτών να αξιοποιήσουν στο έπακρο τον προορισμό σύμφωνα  με το καλεντάρι όλων των διαθέσιμων event (πολιτιστικά,  αθλητικά,  γαστρονομικά),  της προσέλκυσης εκδηλώσεων αναφοράς για την δημιουργία οικονομικής δραστηριότητας και της ανάπτυξης συνεργειών με ιδιώτες που προσφέρουν τουριστικά προϊόντα.

Ο  κινητήριος μοχλός για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι ένας καινοτόμος ψηφιακός οδηγός πόλης  σε συνεργασία με το Γραφείο Ενημέρωσης & Πληροφόρησης Επισκεπτών Ηρακλείου (Info Point) που περιλαμβάνει:

1) Πρακτικές και χρήσιμες Οδηγίες για την πόλη: Ιστορία,  Προσβασιμότητα,   Συγκοινωνίες εντός-  προς-  πέριξ,   Διαμονή,  Γραφεία  Τουριστικών Πληροφοριών

(Ιnfo Points εντός πόλης και εντός του νέου αεροδρομίου Καστελλίου).

2) Δραστηριότητες-Εμπειρίες: Καλεντάρι με το σύνολο των εκδηλώσεων, Γαστρονομικές-  Πολιτιστικές-  Αθλητικές,   Mega Events – επερχόμενα εντός έτους,  Οικογενειακές δραστηριότητες,  Κέντρα προπονητικού Αθλητικού τουρισμού,   Παραλίες και δραστηριότητες παράκτιου – θαλάσσιου τουρισμού,  Heraklion at night – νυχτερινή διασκέδαση,  Θεματικός  τουρισμός (Χριστούγεννα-  Απόκριες στο Ηράκλειο).

3) Σημεία Ενδιαφέροντος: Αρχαιολογικοί  χώροι-  Μνημεία-  Μουσεία-  Θρησκευτική πολιτιστική κληρονομιά,  Δημιουργία  διαδρομών πολιτισμού και ιστορίας εντός Τειχών (Themed Routes),  Οργανωμένες Περιπατητικές Διαδρομές (Guided Walking Tours),  Πρόγραμμα Explore Heraklion (1-4 μέρες) με αναλυτικό πρόγραμμα επισκέπτη για εξερεύνηση της πόλης από 1 έως 4 μέρες,   Near Heraklion – για ανάδειξη στοχευμένων δραστηριοτήτων στις κοινότητες του δήμου Ηρακλείου.

4) Γαστρονομία-Οινοποιεία:  Κρητική Κουζίνα,   Εστιατόρια,   Λαϊκές Αγορές-  Food markets-  Ειδικά Tour γευσιγνωσίας φαγητού-  κρασιού,  Επισκέψιμα Οινοποιεία.

5) Shopping: Ανάδειξη κεντρικών εμπορικών δρόμων,  Heraklion Shopping  – Ξεχωριστή Ψηφιακή υπο-πλατφόρμα με συμμετοχή όλων των εμπορικών καταστημάτων ανά κατηγορία ενδιαφέροντος.

6) Οδηγός για Ψηφιακούς Νομάδες:  Γραφειοκρατία-  άδεια διαμονής,  Προτεινόμενοι χώροι διαμονής για απομακρυσμένη εργασία,  Ειδική Κάρτα 6 μηνών-  1 έτους με εκπτώσεις σε  πολιτιστικούς χώρους,  μετακινήσεις,  συνεργαζόμενα εμπορικά καταστήματα.

Παράλληλα είναι επιτακτική ανάγκη να δημιουργηθούν ανεξάρτητες υπο-πλατφόρμες συνδεδεμένες με τον κυρίως διαδικτυακό τόπο:

1) Tickets – Tours:  Για αγορά εισιτηρίων όλων των παραπάνω δραστηριοτήτων απευθείας από το website-  application (Μουσεία,  Μετακινήσεις,  Guided Tours,  Αθλητικά και Πολιτιστικά event).

2) Heraklion Shopping:  Ξεχωριστή Ψηφιακή υπο-πλατφόρμα με συμμετοχή όλων των εμπορικών καταστημάτων ανά κατηγορία ενδιαφέροντος.

3) Heraklion Convention Bureau:  Για ανάδειξη του συνεδριακού-  επαγγελματικού τουρισμού.

Η απερχόμενη δημοτική αρχή αφήνει ως κληρονομιά μια σημαντική σε θεωρητικό και ερευνητικό επίπεδο τουριστική βάση,  μια στρατηγική Marketing,  το Τμήμα τουρισμού (Info point),  την εφαρμογή Heraklion Gastronomy και ένα καινοτόμο εργαλείο για την τουριστική ανάπτυξη,  τον Οργανισμό Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (DMOO).

Είναι στο χέρι της επόμενης δημοτικής αρχής να αξιοποιήσει και να εμπλουτίσει την διαθέσιμη εργαλειοθήκη επενδύοντας σε συγκεκριμένες δράσεις  που θα θωρακίσουν το Ηράκλειο από τα «απόνερα» της μετεγκατάστασης του αεροδρομίου στο Καστέλλι και θα μεγιστοποιήσουν την προώθηση όλων των τουριστικών προϊόντων εντός του δήμου Ηρακλείου.

(*) Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών-τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, επιχειρηματίας του Τουρισμού, υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος  της παράταξης  «Δικαίωμα στην Πόλη» – Αλέξης Καλοκαιρινός